Khai thác ý nghĩa thực tiễn của khái niệm hàm số và các vấn đề có liên quan trong dạy học Đại số 10 – Trường trung học phổ thông

Bài viết trình bày một số biện pháp khai thác ý nghĩa thực tiễn của hàm số và các vấn đề khác có liên quan trong dạy học Đại số 10. Hy vọng rằng, thực hiện tốt các biện pháp đã chỉ ra sẽ góp phần nâng cao khả năng vận dụng toán học vào đời sống thực tiễn cho học sinh phổ thông.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khai thác ý nghĩa thực tiễn của khái niệm hàm số và các vấn đề có liên quan trong dạy học Đại số 10 – Trường trung học phổ thôngTAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 10 (35) - Thaùng 12/2015 Khai thác ý nghĩa thực tiễn của khái niệm hàm số và các vấn đề có liên quan trong dạy học Đại số 10 – Trường trung học phổ thông Exploiting practical implications of functions and other related issues in teaching Algebra 10 in high school 1 TS. Phan Anh, 2 ThS. Trần Thị Thiều Hoa 12 Trường Đại học Hà Tĩnh 1 Ph.D. Phan Anh, 2 M.Sc. Tran Thi Thieu Hoa 12 The University of Ha TinhTóm tắtTrong bài báo này, chúng tôi trình bày một số biện pháp khai thác ý nghĩa thực tiễn của hàm số và cácvấn đề khác có liên quan trong dạy học Đại số 10. Hy vọng rằng, thực hiện tốt các biện pháp đã chỉ rasẽ góp phần nâng cao khả năng vận dụng toán học vào đời sống thực tiễn cho học sinh phổ thông.Từ khóa: hàm số, ý nghĩa thực tiễn của hàm số, năng lực vận dụng toán học vào đời sống…AbstractIn this paper, we interpret several measures to exploit the practical implications of functions and otherrelated issues in teaching Algebra 10. Hopefully, the effective implementation of these measures willpartly contribute to improving high school students’ ability to apply mathematics in real life.Keywords: functions, practical implications of funtions, ability to apply mathematics in real life… 1. Đặt vấn đề một cách trực tiếp, cụ thể như khái niệm Có thể nói rằng, khái niệm hàm số tương quan hàm (dẫn theo [4, tr.107]).xuyên suốt chương trình môn toán ở trường Hàm số phản ánh thực tại khách quan mộtphổ thông; tuy nhiên, đến lớp 10 mới xây cách sinh động và đa dạng. Tính sinh độngdựng hoàn chỉnh và chính xác nhất. Thực thể hiện ở chỗ, hàm số có thể mô tả sự vậttiễn dạy học cho thấy, khi dạy khái niệm hiện tượng trong trạng thái “động”, tính đahàm số, giáo viên (GV) có phần nào xem dạng thể hiện qua việc biểu diễn dướinhẹ ý nghĩa thực tiễn của nó, ngay cả sách nhiều hình thức khác nhau: biểu thức giảigiáo khoa hiện hành cũng chưa thực sự chú tích, bảng, biểu đồ, đồ thị. Vì vậy, dạy họcý đến vấn đề này. Theo nhà toán học những kiến thức này là cơ hội để GV bồiKhinsin thì không có một khái niệm nào dưỡng cho học sinh (HS) năng lực vậnkhác có thể phản ánh thực tại khách quan dụng toán học vào thực tiễn đời sống, một 66yêu cầu quan trọng trong dạy học toán. Bài hàm số, cho phép HS mô tả các THTT biếnbáo của chúng tôi nghiên cứu đề xuất các đổi qua nhiều trạng thái.biện pháp sư phạm khai thác ý nghĩa thực - Năm là, cũng như các tri thức toántiễn của hàm số và các vấn đề khác có liên học khác, khái niệm hàm số có tính phổquan trong dạy học Đại số 10 nhằm góp dụng, nó là mô hình toán của nhiều sụ kiệnphần đạt được mục tiêu nói trên. khác nhau. Qua đó, người học thấy được 2. Nội dung nghiên cứu tính thống nhất của thế giới vật chất và 2.1. Đặc điểm khái niệm hàm số và nhiều THTT có cùng mô hình toán học.các vấn đề khác có liên quan trong Những đặc điểm dẫn ra ở trên củachương trình môn toán lớp 10 trường khái niệm hàm số và các vấn đề liên quanTrung học phổ thông trong chương trình môn toán lớp 10 trường Khái niệm hàm số là khái niệm toán THPT là cơ sở để chúng tôi đề xuất cáchọc trừu tượng, xuất hiện đầu tiên trong biện pháp sư phạm trong Mục 2.2.chương trình lớp 7, trường Trung học cơ sở 2.2. Khai thác ý nghĩa thực tiễn của(THCS) hiện hành và được hoàn chỉnh dần hàm số và các vấn đề liên quan trong dạytrong chương trình môn toán ở trường phổ học Đại số 10thông. Đến lớp 10, khái niệm này và các Dạy học bất kì một tri thức toán họcvấn đề có liên quan mới được trình bày khá nào nói chung, dạy học hàm số và các vấnđầy đủ và đảm bảo tính khoa học. Đặc đề khác có liên quan nói riêng, thôngđiểm này được thể hiện qua các khía cạnh thường đều tuân thủ theo quy trình sau đây:sau đây. 1) Tổ chức các hoạt động nhằm giúp HS - Một là, khái niệm hàm số tr ...