Khảo sát đặc điểm loãng xương ở BN trên 50 tuổi đến khám tại PK BVĐKV tỉnh An Giang

Loãng xương là bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở những người tuổi trung niên. Loãng xương nếu không được quan tâm chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể để lại hậu quả nghiêm trọng và trở thành vấn nạn cho xã hội. Bài viết trình bày bước đầu đánh giá tình trạng loãng xương ở BN trên 50 tuổi, khảo sát một số yếu tố nguy cơ với tình trạng loãng xương .
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát đặc điểm loãng xương ở BN trên 50 tuổi đến khám tại PK BVĐKV tỉnh An Giang Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ 2016 KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM LOÃNG XƢƠNG Ở BN TRÊN 50 TUỔI ĐẾN KHÁM TẠI PK BVĐKV TỈNH AN GIANG ĐD Nguyễn Văn Nô ĐD Võ Phi Hùng ĐD Trầ n Thi ̣ Diễm Châu BS CKI Thiề u Văn Thiê ̣n I. ĐẶT VẤN ĐỀ Loãng xƣơng là bệnh lý phổ biến , đă ̣c biệt ở những ngƣới tuổi trung niên . Loãng xƣơng nế u không đƣơ ̣c quan tâm chẩ n đoán và điề u tri ̣kip̣ thời có thể để la ̣i hâ ̣u quả nghiêm tro ̣ng và trở thành vấn nạn cho xã hội. Ở Mỹ, ƣớc tình có trên 300.000 cas gaỹ xƣơng hông liên quan loañ g xƣơng. Ở VN, cùng với sự phát triển kinh tế xã hội, mô hin ̀ h bê ̣nh tâ ̣t có sƣ̣ thay đổ i . Tại BVĐKKVTỉnh AG , số bê ̣nh nhân đế n khám vì đau lƣng , đau khớp hông khá nhiề u tuy nhiên viê ̣c đánh giá khoáng xƣơng chƣa đấ y đủ. Gầ n đây khoa CĐHA đƣơ ̣c trang bi ̣máy đo mâ ̣t đô ̣ khoáng xƣơng bằ ng XQ , chúng tôi co điề u kiê ̣n đề tài , khảo sát đặc điểm loãng xƣơng ở bệnh nhân trên 50 tuổ i đế n khám ta ̣i PK BV ĐKKV Tỉnh An Giang, nhằ m mu ̣c đích: 1. Bƣớc đầ u đánh giá tiǹ h tra ̣ng loañ g xƣơng ở BN trên 50 tuổ i. 2. Khảo sát một số yếu tố nguy cơ với tính trạng loãng xƣơng . II. TỔNG QUAN VỀ LOÃ NG XƢƠNG Loãng xƣơng là một rối loạn chuyển hóa của bộ xƣơng gây tổn thƣơng sức mạnh của xƣơng đƣa đế n tăng nguy cơ gaỹ xƣơng . Sƣ́c ma ̣nh của xƣơng bao gồ m sƣ̣ toàn ve ̣n cả về khố i lƣơ ̣ng và chấ t lƣơ ̣ng xƣơng. Khố i lƣơ ̣ng xƣơng đƣơ ̣c biể u hiê ̣n bằ ng: + Mâ ̣t đô ̣ khoáng chấ t của xƣơng (bone mineral density) + Khố i lƣơng xƣơng (bone mass content) + Chấ t lƣơng xƣơng phu ̣ thuô ̣c vào : thể tić h xƣơng , vi cấ u trúc xƣơng , chu chuyể n xƣơng. Phân loa ̣i loañ g xƣơng: + Loãng xƣơng ngƣời gía. + Loãng xƣơng sau mãn kinh. + Loãng xƣơng thứ phát. Các yếu tố nguy cơ loãng xƣơng: + Kém phát triển thể chất từ nhỏ. + Tiề n sƣ̉ gia điǹ h có cha me ̣ bi ̣loañ g xƣơng, gãy xƣơng. + Ít hoạt động thể lực, bấ t đô ̣ng lâu ngày. + Thói quen sử dụng nhiều rƣợu , bia, cà phê, thuố c lá làm tăng thải c anxi qua thâ ̣n và giảm hấp thu canxi đƣờng tiêu hóa. + Bị mắc một số bệnh nhƣ Thiểu năng các tuyến sinh dục nam và nữ . Bê ̣nh nô ̣i tiế t : cƣờng giáp, cƣờng tuyế n câ ̣n giáp , cƣờn vỏ thƣơ ̣ng thâ ̣n, suy thâ ̣n mañ , bê ̣nh khớp ma ̣n tí nh. Sƣ̉ dung lâu dài mô ̣t số thuố c : chố ng đô ̣n g kinh (Dihydan), thuố c điề u tri ̣tiể u đƣờng (insulin), thuố c chố ng đông (Heparin), các thuốc kháng viêm Corticosteroid. Cac triê ̣u chƣ́ng lâm sang: Bệnh Viện Đa Khoa Khu Vực Tỉnh An Giang 78 Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ 2016 + Đau xƣơng, đau lƣng. + Biế n da ̣ng cô ̣t số ng. + Đau ngƣ̣c, khó thở, châ ̣m tiêu. + Gãy xƣơng. Triê ̣u chƣ́ng câ ̣n lâm sàng: + X quang qui ƣớc : đố t số ng tăng thấ u quang , biế n da ̣ng thân đố t số ng , rô ̣ng ố ng tủy thân xƣơng dài. + Đo khố i lƣơ ̣ng xƣơng bằ ng phƣơng pháp đo hấ p phu ̣ tia X năng lƣơ ̣ng kép ( dual energy xray absorptiometry) ở vị trì trung tâm và ngoại vi. + Có thể sử dụng CT Scanner, MRI. + Đinh ̣ lƣơ ̣ng các marker hủy và ta ̣o xƣơng . + Amino terminal telopeptide. + Carboxyterminal telopeptide… Chẩ n đoán xác đinh:̣ + Dƣ̣a vào tiêu chuẩ n WHO 1994, Đo mâ ̣t đô ̣ xƣơng bằ ng phƣơng pháp DEXA. Các mô hính dƣ̣ báo nguy cơ gaỹ xƣơng : + Mô hình FRAX của WHO dƣ̣a vào 12 yế u tố nguy cơ : tuổ i, giới, cân nă ̣ng , chiề u cao, tiề n sƣ̉ gãy xƣơng, chỉ số T, hút thuốc, uố ng rƣơ ̣u, viêm khớp da ̣ng thấ p… + Mô hiǹ h NGUYEN của viê ̣n Garvan, ÚC. Sƣ̉ du ̣ng 5 yế u tố nguy cơ: tuổ i, cân nă ̣ng, tiề n sƣ̉ gaỹ xƣơng, chỉ số T, tiề n sƣ̉ té ngã. III. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CƢ́U 1. Đối tƣợng nghiên cứu Tiêu chuẩ n cho ̣n bê ̣nh: Các bệnh nhân đến khám tuổi > 50 tuổ i, liên quan đế n đau lƣng hoa ̣c đau khớp hông. Tiêu chuẩ n loa ̣i trƣ̀ : Bê ̣nh nhân mắ c các bê ̣nh ma ̣n tiń h: gan, thâ ̣n,khớp, nô ̣i tiế t, chuyể n hóa. Bê ̣nh nhân sƣ̉ du ̣ng các thuố c ảnh hƣởng đế n chuyể n hóa xƣơng nhƣ corticoid , hormon thay thế . Thời gian thƣ̣c hiê ̣n từ : tháng 03.2016 đế ...