Khảo sát sơ bộ thành phần hóa học của cao chiết Thạch hộc nuôi cấy mô và Thạch hộc tự nhiên (Dendrobium nobile Lindl. Orchidaceae)

Hiện nay Thạch hộc là dược liệu quý hiếm, được đưa vào sách đỏ, cần được bảo tồn. Nên xu hướng mới là áp dụng công nghệ sinh học thực vật để tạo nguồn dược liệu với lượng lớn và chất lượng cao. Bước đầu làm rõ tính an toàn và thành phần hoạt chất có trong Thạch hộc nuôi cấy mô và Thạch hộc trồng tự nhiên,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát sơ bộ thành phần hóa học của cao chiết Thạch hộc nuôi cấy mô và Thạch hộc tự nhiên (Dendrobium nobile Lindl. Orchidaceae)Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018 KHẢO SÁT SƠ BỘ THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA CAO CHIẾT THẠCH HỘC NUÔI CẤY MÔ VÀ THẠCH HỘC TỰ NHIÊN (DENDROBIUM NOBILE LINDL. ORCHIDACEAE) * Lâm Cẩm Tiên , Trần Công Luận**TÓM TẮT Tình hình chung và mục tiêu nghiên cứu: Hiện nay Thạch hộc là dượcliệu quý hiếm, được đưa vào sáchđỏ, cần được bảo tồn. Nên xu hướng mới là áp dụng công nghệ sinh học thực vật để tạo nguồn dược liệu vớilượng lớn và chất lượng cao. Bước đầu làm rõ tính an toàn vàthành phần hoạt chất có trong Thạch hộc nuôi cấymô và Thạch hộc trồng tự nhiên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu độc tính cấp và khảo sát sơ bộ thành phần hóahọc của cao chiết Thạch hộc nuôi cấy mô và Thạch hộctự nhiên (Kim thoa Thạch hộc) (Dendrobium nobile Lindl.Orchidaceae). Phương pháp nghiên cứu: Thử nghiệm độc tính cấp đường uống để xác định LD50 theo phương phápKarber-Behrens. Phân tích sơ bộ thành phần hóa học của dược liệu và cao chiết cồn 60% Thạch hộc bằng các phảnứng hóa học đặc trưng và kỹ thuật sắc ký lớp mỏng. Tiêu chuẩn chất lượng của dược liệu được kiểm nghiệm theoDĐVN IV. Kết quả: Xác định được Dmax cao Thạch hộc nuôi cấy là 25 g cao/kg (tương đương 126,45 g dược liệu khô)và cao Thạch hộc tự nhiên là 28,6 g cao/kg (tương đương 348,78 g dược liệu khô). Sơ bộ thành phần hóa thực vậtcủa 2 mẫu dược liệu đều có tinh dầu, triterpenoid, acid hữu cơ, polyuronid, alkaloid và saponin. Định lượng caoThạch hộc nuôi cấy mô có hàm lượng alkaloid là 3,22% và saponin 15,61%. Cao Thạch hộc tự nhiên có hàmlượng alkaloid là 2,6% và saponin 11,71%. Kết luận: Liều lượng Thạch hộc sử dụng mỗi ngày là khoảng 6 - 12g dược liệu khô, dùng Thạch hộc nuôi cấyvà Thạch hộc tự nhiên với liều gấp 10,5 lần và 29 lần liều thường sử dụng hàng ngày vẫn cho thấy khoảng cáchan toàn rộng. Sơ bộ thành phần hóa học của dược liệu và cao chiết của Thạch hộc nuôi cấy mô và Thạch hộc tựnhiên giống nhau. Định lượng cao Thạch hộc nuôi cấy mô có hàm lượng alkaloid cao gấp 1,2 lần và hàm lượngsaponin cao gấp1,3 lần cao Thạch hộc tự nhiên. Từ khóa: Dendrobium nobile Lindl. Orchidaceae, Thạch hộc tự nhiên, Thạch hộc nuôi cấy mô, sắc ký lớpmỏng, sơ bộ thành phần hóa học.ABSTRACT PRINCIPAL SURVEY CHEMICAL COMPONENTS OF EXTRACTIONS OF TISSUE CULTURE DENDROBIUM AND WILD DENDROBIUM (DENDROBIUM NOBILE LINDL. ORCHIDACEAE) Lam Cam Tien, Tran Cong Luan * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Vol. 22 - No 5- 2018: 70 –77 Background and Objectives: Wild dendrobium (Dendrobium nobile Lindl. Orchidaceae) is a rare plantthat has been proven to have potent antioxidant efficacy in the experiment and the current trend is to apply plantbiotechnology to produce medicinal sources with a large and high quality. In order to clarify the safety and surveythe active ingredients of tissue culture dendrobium andwild dendrobium, we conducted a study on acute toxicityand principal investigations of the chemical compositions of tissue culture dendrobium and wild dendrobium. Methods: In vivo acute toxicity test is conducted using Karber-Behrens method to determine ** Khoa Y học cổ truyền – Đại học Y dược TP. HCM Đại học Công nghệ Miền ĐôngTác giả liên lạc: ThS. BS. Lâm Cẩm Tiên ĐT: 01699940841 Email: lamcamtien2015@gmail.com 70Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 22 * Số 5 * 2018 Nghiên cứu Y họcLD50.Preliminary analysis of chemical compositions and 60% alcohol extraction of dendrobium by specificchemical reactions and thin layer chromatography. Quality standards of materials are tested according toVietnamese Pharmacopoeia IV. Results: The Dmax of alcohol extraction of tissue culture dendrobium was determined to be 25 g/kg(equivalent to 126.45 g dried herb) and Dmax of extraction of wild dendrobium was 28.6 g/kg (equivalent to 348.78g dried herb). The phytochemical compositions of two herbs are essential oils, triterpenoids, organic acids,polyuronids, alkaloids and saponins. Quantitative analysis of extraction of tissue culture dendrobium contains3.22% alkaloid and 15.61% saponin; extraction of wild dendrobium contains 2.6% alkaloid and 11.71% saponin. Conclusions: The amount of dendrobium used per day is about 6 - 12 g driedherb, when the tissue culturedendrobium and wild dendrobium usedwith dosesat 10.5 times and 29 times higher than daily dose, it stillshowswide safe range. Preliminary chemical compositions of herbs and extracts of dendrobium are similar.Thealkaloid level and saponin level of extraction of tissue culture dendrobium is 1.2 times higher and 1.3 timeshigher than wild dendrobium. Keywords: Dendrobium nobile Lindl.Orchidaceae, wild dendrobium, tissue culture dendrobium, thin layerchromatography, chemical compositions.ĐẶT VẤN ĐỀ thạch hộc tự nhiên (Dendrobium nobile Lindl. Orchidaceae)”. Đã từ rất lâu, Thạch hộc (Dendrobium nobileLindl. Orchidaceae) là một trong những dược ĐỐITƯỢNG–PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCÚUliệu quý, đã được Trung Quốc sử dụng như Đối tượng nghiên cứuthuốc giảm đau, hạ sốt, kích thích dạ dày, để cải Thạch hộc nuôi cấy môđược công ty cổ phầnthiện cảm giác ngon miệng, kích thích tiết nước khoa học công nghệ Anh Đào, số 1031, Nguyễnbọt, điều trị các bệnh khác nhau, như viêm dạ Hữu Thọ, ấp 2 ...