Khoa học và trồng và chăm sóc rừng - Phần 5

ọn loại cây trồng thích hợp là một trong những nguyên nhân chủ yếu nhất của thành bại trồng rừng, cây gỗ là loại cây lâu năm gần như không có người bảo vệ, nó sống trong những điều kiện khó khăn, cho nên những loại cây trồng rừng chống lại tác hại của tự nhiên. có nhiều vùng rừng trồng phát huy được hiệu ích đa dạng và có tác dụng tích cực trong sản xuất, nhưng sức sản xuất của đất rừng không cao, sản lượng rừng trên đơn vị diện tích thấp, chỉ 34,76m3/ha chỉ tương đương với 40% so với sản lượng bình...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khoa học và trồng và chăm sóc rừng - Phần 5 41 ®¬n nguyªn c¶nh quan, tÝnh kh¸c chÊt ®ã còng ph¶i ®a d¹ng trong quy ho¹ch lo¹i rõng. TÝnh ®a d¹ng vµ quy ho¹ch lo¹i rõng ®· thÓ hiÖn tÝnh ®a d¹ng c¶nh quan, quy ho¹ch lo¹i rõng nªn kÕt hîp víi quy ho¹ch c¶nh quan. 2.1 ý nghÜa cña chän lo¹i c©y trång. 2.Chän lo¹i c©y trång. Chän lo¹i c©y trång thÝch hîp lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu nhÊt cña thµnh b¹i trång rõng, c©y gç lµ lo¹i c©y l©u n¨m gÇn nh- kh«ng cã ng-êi b¶o vÖ, nã sèng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n, cho nªn nh÷ng lo¹i c©y trång rõng chèng l¹i t¸c h¹i cña tù nhiªn. cã nhiÒu vïng rõng trång ph¸t huy ®-îc hiÖu Ých ®a d¹ng vµ cã t¸c dông tÝch cùc trong s¶n xuÊt, nh-ng søc s¶n xuÊt cña ®Êt rõng kh«ng cao, s¶n l-îng rõng trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch thÊp, chØ 34,76m3/ha chØ t-¬ng ®-¬ng víi 40% so víi s¶n l-îng b×nh qu©n trªn toµn quèc 78,06m3/ha, l-îng sinh tr-ëng thÊp lµ vÊn ®Ò kh¸ phæ biÕn thËm chÝ ë mét sè vïng ®· xuÊt hiÖn c©y cong queo mäc nhiÒu nh¸nh kÕt qu¶ sím ®ã lµ do chän c©y trång kh«ng phï hîp. Do tÝnh l©u dµi cña s¶n xuÊt L©m nghiÖp tÝnh ®a d¹ng cña môc ®Ých trång rõng tÝnh phøc t¹p cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ tÝnh kh¸c nhau cña qu¶n lý kinh doanh cho nªn chän lo¹i c©y trång rõng ph¶i cã tÝnh chÊt kÕ ho¹ch lín tr¨m n¨m, ph¶i rÊt cÈn thËn. VÊn ®Ò chän lo¹i c©y trång lµ vÊn ®Ò xa x-a. Kú thùc «ng cha ta ®· cã nh÷ng lý luËn vµ thùc tiÕn phï hîp vµ ®· nªu lªn ®Êt nµo c©y Êy trë thµnh mét nguyªn t¾c chän lo¹i c©y trång. Nh÷ng biÖn ph¸p tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®· lµm cho chóng ta dÇn tõng b-íc chän c©y 2. 2.C¬ së cña chän loµi c©y trång trång cµng khoa häc vµ hîp lý h¬n. N-íc ta cã nguån gièng c©y rÊt phong phó cã h¬n 8000 loµi c©y gç trong ®ã cã h¬n 2000 loµi c©y gç lín vµ h¬n 1000 loµi c©y kinh tÕ ®Æc dông. Dùa vµo c¸c ®Æc tÝnh cña loµi ®Ó chän lo¹i c©y vÒ thùc chÊt lµ lµm cho ®Æc tÝnh loµi c©y thÝch häp víi tÝnh chÊt cña ®Êt trång rõng. Do tÝnh ®a d¹ng cña loµi vµ tÝnh phøc t¹p cña ®Æc tÝnh ®ã, tÝnh ®a biÕn cña ®iÒu kiÖn t- nhiªn l¹i thªm nghiªn cøu khoa häc c¬ së sinh vËt vµ nh÷ng tÝch luü tµi liÖu ch-a ®ñ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Êt ®ai kh¸c nhau cho nªn viÖc chän lo¹i c©y trång rõng vÉn cßn Ýt loµi vµ gÆp nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. 2.2.1 §Æc tÝnh sinh vËt häc. §Æc tÝnh sinh vËt häc cña loµi bao gåm ®Æc tÝnh h×nh th¸i häc, ®Æc tÝnh gi¶i phÉu vµ ®Æc tÝnh di truyÒn cña loµi. Nh÷ng loµi c©y to yªu cÇu mét kh«ng gian dinh d-ìng lín, s¶n l-îng cµnh l¸ vµ gç cao hiÖu qu¶ lµm ®Ñp vµ c¶i thiÖn m«i tr-êng sÏ m¹nh. Nh÷ng rõng lÊy gç, rõng phßng hé, rõng phong c¶nh vµ rõng quèc phßng còng yªu cÇu ®iÒu kiÖn lËp ®Þa kh¸ cao, c¸c s¶n vËt quang hîp ph©n bè ë trªn c©y cã sù kh¸c nhau chñ yÕu ë th©n c©y th× lµm rõng lÊy gç. Nh÷ng s¶n vËt quang hîp tËp trung ë Cao Ðình Sõn – Gv Lâm nghiệp (sýu tầm) 42 cµnh l¸ th× lµm rõng gç cñi; th©n c©y tuy cao to nh-ng t¸n c©y, cµnh l¸ vá c©y ®Ñp hoÆc mµu s¾c hoa qu¶ cã thÓ lµm rõng phong c¶nh. Nãi chung lu«n lu«n ®èi víi nh÷ng ®Æc ®iÓm thÝch hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh« h¹n th× chÝnh ph¶i xuÊt hiÖn phô ph¶i Ýt yªu cÇu tÇng ®Êt s©u ph¶i chän nh÷ng c©y ph¸t triÓn th× míi thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn kh« h¹n, mét sè loµi c©y ¸p suÊt thÈm thÊu cña dÞch tÕ bµo cao cã ®Æc tÝnh chèng h¹n chèng mÆn. 2.2.2 §Æc tÝnh sinh th¸i häc. §Æc tÝnh sinh th¸i häc cña loµi c©y lµ chØ loµi c©y ®ã cã kh¶ n¨ng thÝch øng víi ®iÒu kiÖn m«i tr-êng do tÝnh thÝch øng l©u dµi ®· h×nh thµnh ®Æc tÝnh sinh th¸i häc ®Æc h÷u cña loµi c©y Êy. Loµi c©y yªu cÇu nh÷ng ®iÒu kiÖn m«i tr-êng chñ yÕu biÓu hiÖn mèi quan hÖ víi ¸nh s¸ng, n-íc, nhiÖt ®é vµ ®Êt, mèi quan hÖ loµi c©y vµ ¸nh s¸ng biÓu hiÖn chñ yÕu lµ tÝnh chÞu bãng ®Æc tÝnh t¸c dông quang hîp vµ chu kú ¸nh s¸ng. TÝnh chÞu bãng biÓu hiÖn kh¶ n¨ng sinh tån vµ t¸i sinh d-íi t¸n rõng, c¨n cø vµo kh¶ n¨ng ®ã chia thµnh 2 lo¹i c©y -a s¸ng vµ c©y chÞu bãng. Khi chän lo¹i c©y trång ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng cña loµi, ph¶i s¾p xÕp nã trong mét ®iÒu kiÖn lËp ®Þa thÝch hîp, vÝ dô loµi c©y -a s¸ng lµm c©y tiªn phong trång rõng. C¬ së sinh lý chÞu bãng cña c©y gç lµ tèc ®é t¸c dông quang hîp vµ c-êng ®é chu kú ¸nh s¸ng vµ mét sè nh©n tè kh¸c. HiÖn t-îng chu kú ¸nh s¸ng lµ ph¶n ¸nh ban ngµy vµ ban ®ªm cña c©y ¶nh h-ëng chñ yÕu cña chu kú ¸nh s¸ng lµ sù ra hoa, ®iÒu kiÖn ban ngµy dµi th× ra hoa sÏ nhiÒu còng cã nh÷ng c©y thuéc vÒ c©y ngµy võa thêi gian chiÕu s¸ng ®ªm ngµy yªu cÇu kh¸ nghiªm kh¾c. §iÒu ®¸ng tiÕc lµ nghiªn cøu hiÖn t-îng chu kú ¸nh cña c¸c loµi c©y ch-a ®-îc nhiÒu. Lo¹i c©y kh¸c nhau yªu cÇu nhiÖt l-îng còng kh¸c nhau nã liªn quan víi ph©n bè n»m ngang vµ ph©n bè th¼ng ®øng. Nh÷ng c©y ph©n bè ë phÝa B¾c ®é cao mÆt biÓn cao yªu cÇu nhiÖt l-îng thÊp ng-îc l¹i nh÷ng c©y ë phÝa Nam vµ ®é cao mÆt biÓn thÊp th× yªu cÇu nhiÖt l-îng cao vµ thuéc vÒ c¸c loµi c©y nhiÖt ®íi. Do rõng sèng trong mét hÖ sinh th¸i rõng cã quan hÖ víi ®é cao cho nªn khi ®¸nh gi¸ ph¸n ®o¸n vµ chän lo¹i c©y trång ph¶i lÊy quÇn x· rõng hay hÖ sinh th¸i lµm c¬ së, ®iÒu ®ã rÊt quan träng. (1) Khu ph©n bè tù nhiªn. Ph©n bè tù nhiªn cña loµi c©y lµ mét c¨n cø c¬ së ®Ó ph¸n ®o¸n vµ chän c©y trång. Tr-íc hÕt ph¶i vËn dông nh÷ng tri thøc vÒ lÞch sö ®Þa lý thùc vËt vµ thùc b× tæng hîp ®Ó x¸c ®Þnh khu ph©n bè tù nhiªn cña loµi. Khu ph©n bè tù nhiªn cã thÓ ph¶n ¸nh kÕt cÊu sinh th¸i cña mét loµi lµ mét kÕt qu¶ ¶nh h-ëng tæng hîp cña nh©n tè ®ã trong m«i tr-êng vµ c¹nh tranh, ®ång thêi còng ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thÝch øng cña loµi. Khi tiÕn hµnh ph©n tÝch khu ph©n bè tr-íc hÕt ph¶i lµm râ tÝnh chÊt ®Þa lý cña toµn bé khu ph©n bè, c¸c lo¹i h×nh ph©n bè (khÐp kÝn hay gi¸n ®o¹n), t×nh h×nh h×nh thµnh d-íi khu ph©n bè (râ rÖt hay xen kÏ) trªn c¬ së nh÷ng tµi liÖu khu ph©n bè cã thÓ gi¶i ®¸p cho chóng ta mét sè vÊn ®Ò liªn quan ®Õn khu ph©n bè: khu ph©n bè trung t©m, khu ph©n bè lín nhÊt ...