KHOA HỌC VỀ CƠ THỂ NGƯỜI - Phần 2

Vì sao miệng vết thương gặp phải chất mặn thì dễ xót? Khi da bị thương, ta cảm thấy đau. Vết thương càng lớn càng đau. Khi vết thương không may gặp phải muối hay những chất mặn thì rất xót. Da rất nhạy cảm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
KHOA HỌC VỀ CƠ THỂ NGƯỜI - Phần 2 KHOA HỌC VỀ CƠ THỂ NGƯỜI20. Vì sao miệng vết thương gặp phải chất mặn thì dễ xót?Khi da bị thương, ta cảm thấy đau. Vết thương càng lớn càng đau. Khi vết thương khôngmay gặp phải muối hay những chất mặn thì rất xót.Da rất nhạy cảm. Bề mặt da có vô số lỗ chân lông, chỉ một cơn gió nhẹ thoảng qua làmrung lông tơ, ta cũng có thể cảm nhận được. Phần dưới da còn có nhiều sợi thần kinh vàcác cơ quan cảm thụ khác có thể cảm nhận được sự tiếp xúc, đau và độ nóng.Nhưng đầu dây thần kinh không trực tiếp lộ ra ngoài mà được giấu dưới bề mặt da.Thông thường, khi bị một cú đấm hay véo thì phần da chỗ đó sẽ có cảm giác đau nhưngchỉ trong một thời gian ngắn. Đó là vì dây thần kinh được da bảo vệ, không bị kích thíchkéo dài.Nếu làn da bị phá hỏng thì tình hình không nh ư thế nữa. Khi đó, những sợi dây thần kinhnhạy với cảm giác đau sẽ bộc lộ ra ở miệng vết thương; mọi kích thích dù nhẹ như gióthổi, ánh nắng mặt trời chiếu... đều ảnh hưởng đến nó và gây ra cảm giác đau. Ngoài ra,cạnh miệng vết thương còn có nhiều tế bào bị viêm, gây chèn ép dây thần kinh. Độc tố dovi khuẩn tiết ra cũng trực tiếp kích thích thần kinh và gây đau (vết thương càng lớn, càngcảm thấy đau càng mạnh).Vì sao khi miệng vết thương sẽ đau hơn khi chạm phải chấtmặn? Đó là vì khi nồng độ muối càng cao, độ kích thích lên các dây thần kinh càngmạnh.21. Vì sao mặt thanh niên dễ phát sinh nốt mụn?Ở nhiều thanh niên độ tuổi 17-18, trên mặt thường xuất hiện những nốt mụn (y học gọi lànốt mẩn). Chúng nhấp nhô cao thấp khiến cho họ cảm thấy rất khó chịu và ngượng ngập.Những nốt mụn này ngừng phát sinh sau khoảng tuổi 30 nên người ta gọi đó là mụn tuổithanh xuân.Trên mặt người, tuyến mỡ rất nhiều. Trong thời kỳ phát dục, các chất nội tiết của tuyếnmỡ dưới da tăng lên rất nhiều. Vì vậy, sau khi ngủ dậy, da mặt thanh niên thường bónghơn, dùng khăn lau cảm thấy có chất mỡ.Miệng các tuyến mỡ nằm ở chân lông. Khi mỡtiết ra quá nhiều cộng thêm lỗ chân lông bị sừng hóa (do kích thích của ngoại giới và ảnhhưởng của các chất nội tiết), mỡ da sẽ tích tụ lại trong chân lông, khiến trên mặt hìnhthành những nốt cứng to. Miệng các lỗ chân lông vì bị ôxy hóa mà hình thành nh ữngđiểm đen. Vi khuẩn xâm nhập, phát triển trong lỗ chân lông, gây viêm nhiễm và thànhmủ. Những nốt mẩn đó sau khi khỏi sẽ biến thành các vết sẹo nhỏ rất khó coi.Ngoài ra, tình trạng tiêu hóa không tốt, táo bón, ăn phải thực phẩm có nhiều mỡ hoặc tinhthần quá căng thẳng cũng có thể sản sinh nhiều nốt mụn. Vì vậy, thường ngày, bạn cầnchú ý giữ da sạch, ít ăn chất mỡ, tập thể dục thường xuyên để ngăn ngừa các nốt mụnphát sinh.22. Vì sao da người già thường nổi nếp nhăn?Da người già thường nổi nếp nhăn, càng già càng nhăn nheo. Đương nhiên là người béovà người bảo dưỡng da tốt thì sẽ ít nếp nhăn hơn.Lớp da bao bọc cơ thể gồm ba lớp: lớp biểu bì, da trong và các tổ chức dưới da. Biểu bì ởngoài cùng, do nhiều tầng tế bào da tổ chức thành. Nhờ sự hấp thu và đào thải, các tế bàomới không ngừng mọc từ trong ra ngoài. Tế bào của người già dần dần bị sừng hóa, biếnthành những lớp sừng mỏng, hình thành các vảy da, không ngừng bong đi. Lớp da trongvà các tổ chức dưới da gồm có: thần kinh, cơ quan cảm thụ, ống limpha, tuyến mồ hôi, lỗchân lông, chung quanh còn có tuyến mỡ.Bề mặt da vốn có vô số gờ và rãnh lõm, do kết cấu của các tổ chức dưới da bị biến đổitheo năm tháng cho nên các gờ và rãnh lõm ngày càng phân biệt rõ hơn. Kết cấu tổ chứcda của trẻ em rất mỏng nên lớp chất sừng trên bề mặt ngoài cùng rất mỏng. Vì vậy, ranhgiới giữa các gờ và rãnh không rõ ràng, khi sờ lên có cảm giác vừa trơn vừa mềm.Đến lứa tuổi trung niên, chất sừng của bề mặt da dày hơn và ngậm nhiều nước, sức đànhồi của da cao, các tổ chức kết đế dày đặc, tuyến mỡ dưới da cũng dồi dào nên da chắc,mềm, dai và có sức đàn hồi. Gờ và rãnh trên mặt da đã rõ ràng hơn nhưng còn phẳng;cộng thêm tuyến mỡ và tuyến mồ hôi dưới da có sức bài tiết mạnh nên mặt da khá mềm,nhuận.Sau tuổi 50, da bắt đầu thoái hóa; sau tuổi 60, da suy lão rất nhanh. Biểu bì của người giàmỏng đi, lớp sừng khô và giòn hơn, các thành phần nước dễ bốc hơi, sức đàn hồi của dagiảm xuống, các tổ chức kết đế yếu đi, tuyến mỡ dưới da giảm thấp. Những biến đổi nàykhiến cho da vừa lỏng lẻo vừa mỏng, do đó gờ và rãnh càng nổi rõ hơn, khiến mặt dahình thành những nếp nhăn. Ngoài ra, da người già ít được tuyến mỡ và tuyến mồ hôi làmdịu nhuận nên trở thành khô và có nhiều vảy thô; cảm giác tiếp xúc, đau và nóng lạnh đềugiảm.23. Vì sao vào mùa đông, vành tai và tay một số người hay bị nứt nẻ?Đến mùa đông, một số người tuy đội mũ, đeo găng tay nhưng vẫn bị nứt nẻ. Một sốngười khác tuy không chú ý bảo vệ, hay làm việc ngoài trời nhưng lại không bị gì. Đó làvì:Ngoài yếu tố thời tiết lạnh ra, nguyên nhân gây nứt da còn liên quan tới sự tuần hoàn củamáu. Mùa đông lạnh giá, một số người làm việc ngoài trời, thậm chí đứng giữa gió mưa, ...