Không gian giữa con người và mối quan hệ qua lại giữa con người - Kim Thịnh Hoa

Nội dung bài viết "Không gian giữa con người và mối quan hệ qua lại giữa con người" trình bày về nhu cầu không gian giữa con người, khoảng cách và sự nối liền giữa con người, vị trí và sự nối liền không gian cá nhân,... Với các bạn chuyên ngành Xã hội học thì đây là tài liệu tham khảo hữu ích.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Không gian giữa con người và mối quan hệ qua lại giữa con người - Kim Thịnh Hoa106 X· héi häc sè 3(59), 1997Kh«ng gian gi÷a con ng−êi vµmèi quan hÖ qua l¹i gi÷a con ng−êi kim thÞnh hoa ¶nh h−ëng cña m«i tr−êng sinh th¸i ®èi víi søc kháe, t©m lý vµ hµnh vi cña con ng−êi ®·®−îc toµn thÕ giíi nhËn thøc mét c¸ch s©u s¾c. Quan niÖm míi vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng, thùc phÈmmÇu xanh tõng b−íc ®· trë thµnh sù tiÕp nhËn th−êng thøc ®èi víi con ng−êi. Trªn b×nh diÖn vÜm« cña x· héi theo quan niÖm sinh th¸i häc x· héi th× con ng−êi kh«ng nh÷ng ®· tiÕp thu métc¸ch réng r·i mµ cßn trë thµnh chç dùa c¬ b¶n cña c¸c ngµnh khoa häc nh− b¶o vÖ m«i tr−êng, x©ydùng vµ qu¶n lý ®« thÞ, t©m lý häc x· héi, x· héi häc v¨n hãa vµ nh©n chñng häc v¨n hãa kh¶o s¸tt©m lý vµ hµnh vi cña con ng−êi. Song, trªn b×nh diÖn vÜ m« vÒ ®êi sèng b¶n th©n mçi con ng−êi,sù g¾n bã gi÷a con ng−êi víi nh÷ng ho¹t ®éng cña quÇn thÓ nhá, khuynh h−íng th«ng th−êng cñacon ng−êi vÉn y nguyªn ë chç dïng ®Æc tr−ng c¸ nh©n ®Ó gi¶i thÝch biÓu hiÖn cña t©m lý vµ hµnhvi kh¸c nhau, ch−a ý thøc ®−îc t¸c dông lín lao cña hoµn c¶nh ®Æc thï. Trªn thùc tÕ, m«i tr−êngsinh th¸i x· héi vÜ m« do nh©n tè vËt lý vµ x· héi cÊu thµnh ®· cã ¶nh h−ëng to lín vµ m¹nh mÏ cãtÝnh kÞp thêi ®èi víi t©m lý vµ hµnh vi cña con ng−êi, ®ång thêi còng cã hiÖu qu¶ s©u s¾c trongt−¬ng lai l©u dµi. ë bµi viÕt nµy, tõ gãc ®é kh«ng gian gi÷a con ng−êi ¶nh h−ëng tíi sù nèi liÒn gi÷a conng−êi ®Ó nãi lªn tÝnh quan träng vµ tÝnh kh¶ n¨ng cña nghiªn cøu sinh th¸i häc x· héi vi m«. LÊythêi gian ®Ó thóc ®Èy sù chó ý cña con ng−êi ®èi víi lÜnh vùc nµy. 1. Nhu cÇu kh«ng gian gi÷a con ng−êi Kho¶ng c¸ch kh«ng gian ®−îc gi÷ g×n gi÷a con ng−êi víi con ng−êi ®· trùc tiÕp ph¶n ¸nhmøc ®é tiÕp nhËn lÉn nhau gi÷a hai bªn. Sù c«ng bè vÒ hiÖn t−îng nµy lµ mét sù cèng hiÕn quanträng trong nghiªn cøu ng«n ng÷ häc nh©n thÓ cña nhµ t©m lý häc - Nhµ t©m lý häc ®· ph¸t hiÖn,bÊt kú ng−êi nµo còng ®Òu cÇn cã mét kh«ng gian cña m×nh mµ b¶n th©n n¾m ®−îc xung quanhm×nh. Tuy kh«ng gian cho m×nh nµy sÏ tïy nh©n tè nh− hoµn c¶nh, mËt ®é nh©n viªn trong kh«nggian cña ®¬n vÞ, hoµn c¶nh v¨n hãa vµ tÝnh c¸ch c¸ nh©n mµ cã sù biÕn ®æi - Nh−ng bÊt luËn lµ aichØ cÇn ë vµo tr¹ng th¸i tØnh t¸o th× ®Òu cã thÓ cã lo¹i nhu cÇu kh«ng gian cña b¶n th©n m×nh.Cßn, ng−êi ®ã ®i ®Õn ®©u th× ®Òu sÏ mang theo kh«ng gian cña b¶n th©n m×nh tíi ®ã, gièng nh−xung quanh th©n thÓ cã mét “bao khÝ”, con ng−êi ®i tíi ®©u th× n¬i ®ã trë thµnh “bao khÝ” v« h×nhvÒ t©m lý b¶o hé ë n¬i ®ã. Ph¹m vi kh«ng gian mµ “bao khÝ” ®ã bao trïm ®· trë thµnh kh«ng giancña b¶n th©n mçi con ng−êi. Kh«ng gian cña b¶n th©n mçi con ng−êi chØ cho phÐp t¹o nªn c¶m gi¸c an toµn vÒ t©m lý.VÒ t×nh c¶m, con ng−êi ®· tiÕp nhËn ®Ó h−ëng thô. VÒ tiÕp cËn kho¶ng c¸ch, kh«ng gian trë thµnhmèi quan hÖ tû lÖ thuËn víi møc ®é tiÕp nhËn t×nh c¶m, kh«ng gian cña b¶n th©n cã thÓ ph©n chiasù h−ëng thô víi ng−êi kh¸c còng ngµy cµng nhiÒu h¬n, tÝnh chÞu ®ùng vµ sù tiÕp cËn víi kho¶ngc¸ch kh«ng gian còng ngµy cµng cao. ChØ cã nh÷ng ®èi t−îng ®· tiÕp nhËn mét c¸ch ®Çy ®ñ vÒ t×nhc¶m nµy nh− gi÷a t×nh yªu cña con ng−êi, gi÷a ng−êi th©n (con c¸i), sù h÷u ý cña con ng−êi míi cãthÓ chÞu ®ùng thêi gian tiÕp xóc dµi ®−îc. NÕu kh«ng cã sù tiÕp nhËn t−¬ng øng vÒ t×nh c¶m, th× Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn Kim ThÞnh Hoa 107bÊt cø ai x«ng vµo mét kh«ng gian cña b¶n th©n mçi ng−êi ®Òu sÏ bÞ cho r»ng x©m ph¹m nghiªmträng, khiÕn cho con ng−êi c¶m thÊy ®−îc ¸p lùc rÊt lín trong t©m lý, ®ång thêi, sù lo nghÜ còng sÏ®−îc thÓ nghiÖm. Lo¹i thÓ nghiÖm nµy sÏ buéc con ng−êi ®iÒu chØnh kho¶ng c¸ch kh«ng gian cñam×nh víi ng−êi kh¸c, m·i tíi khi cã l¹i kh«ng gian cña b¶n th©n hoµn chØnh lµ dõng. NÕu chóng tal−u t©m tíi nh÷ng ®«i b¹n yªu nhau... trong c«ng viªn th× sÏ ph¸t hiÖn thÊy sù yªn lÆng cña hätrong c«ng viªn d−êng nh− lµ chê sù ph©n bæ kho¶ng c¸ch. Mçi ®«i ®Òu lùa chän mét c¸ch cã ýthøc gi÷ vÞ trÝ kho¶ng c¸ch hîp lý víi ng−êi kh¸c. ë vÞ trÝ nµy th× hä cã thÓ t¹o lËp ra “bao khÝ” cñam×nh mét kh«ng gian cña b¶n th©n 1 c¸ch cã hiÖu qu¶, ®ång thêi cã ®−îc tÝnh an toµn vÒ t©m lýtrong ®ã. Nh©n tè quan träng nhÊt ®· ¶nh h−ëng nhiÒu, Ýt tíi kh«ng gian cña b¶n th©n con ng−êilµ mËt ®é nh©n viªn trong kh«ng gian cña ®¬n vÞ. Trªn xe « t« c«ng céng ®«ng ng−êi, kh«ng giancña b¶n th©n mçi ng−êi rÊt nhá, hai phÝa kh«ng thÓ kh«ng th«ng qua sù trèn tr¸nh ¸nh m¾t cñang−êi kh¸c ®Ó biÓu thÞ kho¶ng c¸ch víi ng−êi kh¸c (M. Argyle and J. Dean, 1965). NÕu kh«ng ph¶i lµ hiÓu biÕt lÉn nhau th× con ng−êi kh«ng thÓ chÞu ®ùng lÉn nhau mµngåi rÊt s¸t vµo nhau, N. F. Russo, mét nhµ t©m lý häc ®· lµm mét cuéc thö nghiÖm: ë mét phßngth− viÖn lín võa míi më cöa, ®éc gi ...