Làm báo Việt trên đất Đức

Tại khu trung tâm thương mại châu Á - Thái Bình Dương của người Việt ở Berlin, tôi phát hiện một tờ báo rất lạ mang tên Tuần Tin Tức, nằm riêng một cách đặc biệt bên cạnh những tờ báo mang từ quê nhà sang. Anh Toàn, người bán hàng, giải thích: “Đó là báo của cộng đồng. Bán chạy nhất tại đây!”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Làm báo Việt trên đất Đức Làm báo Việt trên đất Đức “Tờ báo của cộng đồng” Tại khu trung tâm thương mại châu Á - TháiBình Dương của người Việt ở Berlin, tôi phát hiện một tờ báo rấtlạ mang tên Tuần Tin Tức, nằm riêng một cách đặc biệt bên cạnhnhững tờ báo mang từ quê nhà sang. Anh Toàn, người bán hàng,giải thích: “Đó là báo của cộng đồng. Bán chạy nhất tại đây!”.Tuần Tin Tức không hẳn là một tờ báo - nói theo một cách nghĩquen thuộc ở quê nhà, vì nó được in bằng giấy trắng tinh, trìnhbày gọn gàng và có phần hơi đơn giản. Trang bìa in màu vớinhững hình ảnh và tin tức sinh hoạt cộng đồng.Những trang trong gồm một phần tin về nước Đức, tin từ VN vàtiếp tục những bài viết về cộng đồng. Phần chính giữa đăng mộtthông báo cảnh giác của ban quản lý khu chợ người Việt về mộtđối tượng lừa đảo. Có cả một bài tạp bút về chuyện xứ ta - xứngười. Và nó là tờ báo độc lập đầu tiên - tự thu, tự chi và đóngthuế đàng hoàng cho chính quyền sở tại.Thật tình sau đó tôi quên bẵng tờ báo kỳ lạ này. Cho đến khi gặpmột người đồng hương làm nghề giao hàng ở thành phốHamburg, anh bảo: “Bên này khổ nhất là cái khoản văn hóa. Toàndân lao động ngày xưa, nói thì tạm ổn nhưng đọc báo Đức thìkhông xong. Lại còn những chuyện chính sách, chế độ cực kỳ rắcrối, nhức hết cả đầu. Đâu phải ai cũng có Internet mà xem tinnhà. Nhiều lúc cứ như người mộng du, không biết đến cuộc sốngquanh mình ra sao nữa”.Tôi mới chợt nhớ ra tờ Tuần Tin Tức có hẳn một phần đất rất tođể giải thích cặn kẽ những chuyện ăn ở, đi lại và thay đổi ngàynghỉ lễ, tiền tàu xe ở Đức...Tôi gửi email về tòa soạn tờ báo này, tổng biên tập trả lời ngay:“Cứ xuống đây rồi mình bàn!”. Tôi đáp vội chuyến tàu xuốngChemnitz, một thành phố cách Berlin non 300km, để xem thực hưthế nào. Tòa soạn của Tuần Tin Tức là một gian phòng nhỏ trongngôi nhà to của tổng biên tập Nguyễn Minh Bình. Và anh cũng làthành viên duy nhất của tòa soạn báo này!Tôi theo anh ra chợ mua dăm mớ rau, vài bìa đậu phụ. Ngườiquen í ới hỏi chừng nào có báo mới... Anh cười, nheo đôi mắthiền lành và xoa hai bàn tay vào nhau: “Đó là điều hạnh phúcnhất của tôi đấy. Ai cũng biết thứ tư có báo mới nhưng từ chủnhật đã giục rồi...”.Và anh bắt đầu câu chuyện chữ nghĩa. Câu chuyện thật màtưởng như đùa khi có thể bắt đầu một tờ báo chỉ với một ngườivà có thể chinh phục cả một cộng đồng.Không có khoảng cách với người đọcAnh kể ban đầu chỉ nghĩ đơn giản là sẽ làm một tờ báo đăng hếtnhững gì bản thân mình thấy cần thiết. Anh có lợi thế về tiếngĐức, có thời gian và phương tiện tìm kiếm thông tin nên có thểbiết được nhiều hơn và cần phải chia sẻ những thông tin này chocộng đồng.“Đang học đại họcthì đi bộ đội, vàoNam chiến đấu.Sau ngày giảiphóng miền Nam,tôi trở lại Trườngđại học Tổng hợpHà Nội học tiếpkhoa vật lý. Tốtnghiệp thì về côngtác tại Viện Khoahọc VN (nay làTrung tâm Khoahọc và công nghệquốc gia). Năm1988 sang Đức làmnghiên cứu sinhtiến sĩ ở Đại họcTổng hợp Halle.Bảo vệ xong bằngtiến sĩ thì tôi bắtđầu làm việc từnăm 1996-2001 ởkhoa vật lý Trườngđại học Tổng hợpChemnitz vớichuyên môn chínhvà nhiều công trìnhkhoa học nghiêncứu các tính chấtquang học của bềmặt bán dẫn.Hết thời gian làmviệc năm năm, theoqui định của nướcĐức, tôi phải Vậy là một công ty ra đời mang tên Win-for-chuyển sang phíatây làm việc. Nhưng text. Anh thuê một văn phòng bé tẹo, dùnggia đình và mọi thứ luôn bàn ghế cũ mà người chủ trước bỏ lại. Mang chiếc máy tính cũ của cậu con traiđều đã ổn định rồi, đến. Thuê một chiếc máy in loại vừa. Đó lànên tôi quyết địnhtheo đuổi một niềm điểm khởi đầu của tờ báo năm 2002...đam mê từ thuở ấuthơ: viết lách” - ông Độc giả của anh là những người bán hàng ngoài chợ cứ quần quật từ sáng sớm đến tốiNguyễn Minh Bình mịt với những hàng hóa, kệ tủ, dù bạt...kể. Những người làm thuê không nhìn thấy nổimặt trời. Những người mở nhà hàng cũng chỉ biết mắm muối gạotiền...Cuối tuần, họ ngấu nghiến lấy tờ báo, dò từng hàng tin trong tờbáo và kêu lên thảng thốt khi có một tin tức gì đó liên quan đếncuộc sống của họ.“Không thể thay thế báo trong nước” và “không ai làm báo chongười Việt ở nước ngoài bằng chính những người Việt ở nướcngoài” là hai tôn chỉ mà anh định ra cho mình.Và cứ thế, anh viết những câu chuyện về cuộc sống quanh mình,anh dịch và nhờ bạn bè tư vấn thêm những vấn đề pháp lý, thủtục, thói quen và văn hóa Đức. Hình như với anh Bình, không cókhoảng cách giữa người đọc và người làm báo vì hai đối tượngnày gặp nhau ở cùng một nhu cầu thông tin về cuộc sống...Cứ như thế, hiện giờ mỗi số anh phát hành được 3.000 tờ báo.Và con số cứ tăng lên đều đặn.Anh Bình sống trong một tòa nhà lộ ...