Lạm dụng, ngược đãi trẻ em: Một vấn đề xã hội cần quan tâm - Nguyễn Hồng Thái

Bài viết "Lạm dụng, ngược đãi trẻ em: Một vấn đề xã hội cần quan tâm" trình bày các hình thức lạm dụng trẻ em đã có từ trước và ngày càng phổ biến và nghiêm trọng theo mức độ gây nguy hại, các dạng thức lạm dụng trẻ em mới mà trước khi chuyển sang cơ chế thị trường không có hoặc không đáng kể,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết để nắm bắt nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lạm dụng, ngược đãi trẻ em: Một vấn đề xã hội cần quan tâm - Nguyễn Hồng TháiX· héi häc sè 4 (84), 2003 55 L¹m dông, ng−îc ®·i trÎ em - mét vÊn ®Ò x· héi cÇn quan t©m NguyÔn Hång Th¸i 1. §Æt vÊn ®Ò Trong h¬n thËp kû qua, ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b−íc nhÈy vät vÒ kinh tÕ, ®¹t®−îc rÊt nhiÒu tiÕn bé x· héi, ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc ch¨m sãc b¶o vÖ thiÕu niªnnhi ®ång vµ trÎ em cã hoµn c¶nh ®Æc biÖt khã kh¨n. Tuy nhiªn, mÆt tr¸i cña t¨ngtr−ëng kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr−êng, còng nh− nh÷ng hÖ lôy x· héi cña t¨ng tr−ëngkinh tÕ kh«ng mang tÝnh bÒn v÷ng còng ®· ®−îc c¶nh b¸o. L¹m dông, ng−îc ®·i trÎem trong giai ®o¹n hiÖn nay, cßn ch−a ®−îc nghiªn cøu ®Çy ®ñ, ngo¹i trõ mét sè Ýtnghiªn cøu vÒ ®¸nh ®Ëp, h·m hiÕp, bu«n b¸n… trÎ em. Th¸ng 5-2003, UNICEF phèi hîp víi Trung t©m Nghiªn cøu vµ T− vÊn vÒPh¸t triÓn ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu L¹m dông trÎ em ë ViÖt Nam nh»m kh¶o s¸ts¬ bé vÒ c¸c h×nh thøc l¹m dông trÎ em vµ t×m hiÓu xem céng ®ång cã hiÓu biÕt nh−thÕ nµo vÒ c¸c h×nh thøc l¹m dông trÎ em kh¸c nhau ë ViÖt Nam. §©y lµ nghiªn cøuth¨m dß, sö dông chñ yÕu lµ c¸c ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Þnh tÝnh víi 9 nhãm trÎem vµ 7 nhãm ng−êi lín thuéc c¸c hoµn c¶nh x· héi kh¸c nhau t¹i Hµ Néi, Lµo Cai,An Giang. Nhãm trÎ em: häc sinh tiÓu häc; trung häc c¬ së; trung häc phæ th«ng; trÎ emë trung t©m b¶o trî x· héi; trÎ tr−êng gi¸o d−ìng; trÎ ®−êng phè; trÎ lam thang; trÎcéng ®ång; trung t©m phôc håi chøc n¨ng ma tóy, m¹i d©m; sinh viªn n¨m ®Çu. Nhãm ng−êi lín: cha mÑ häc sinh; gi¸o viªn phæ th«ng; gi¶ng viªn ®¹i häc;trung t©m t− vÊn; n¬i gi¸o dôc trÎ em ®−êng phè; c¬ quan chÝnh phñ (Bé Lao ®éng,Th−¬ng binh vµ X· héi, Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o…); tæ chøc phi chÝnh phñ trong n−íc,quèc tÕ; c¸n bé trung t©m b¶o trî; doanh nghiÖp t− nh©n. Dùa vµo th«ng tin do nghiªn cøu nµy thu thËp ®−îc, ®Æt vÊn ®Ò: L¹m dông,ng−îc ®·i trÎ em mét vÊn ®Ò cÇn ®−îc x· héi quan t©m, chóng t«i muèn chØ ra r»ngt×nh tr¹ng l¹m dông, ng−îc ®·i trÎ em trong thêi gian qua ë ViÖt Nam, ®· bÞ t¸c®éng mét c¸ch tiªu cùc do ¶nh h−ëng cña ph¸t triÓn kinh tÕ, vµ lèi sèng do c¬ chÕ thÞtr−êng ®em l¹i, thÓ hiÖn ë c¸c khÝa c¹nh: - C¸c h×nh thøc l¹m dông trÎ em ®· cã tõ tr−íc, ngµy cµng phæ biÕn vµ Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn56 L¹m dông, ng−îc ®·i trÎ em - mét vÊn ®Ò x· héi cÇn quan t©mnghiªm träng theo møc ®é g©y nguy h¹i. - XuÊt hiÖn ngµy cµng nhiÒu c¸c h×nh thøc l¹m dông míi mµ tr−íc khi chuyÓnsang c¬ chÕ thÞ tr−êng kh«ng cã hoÆc cã kh«ng ®¸ng kÓ. - Cã nh÷ng kh¸c biÖt trong hµnh ®éng vµ nhËn thøc vÒ l¹m dông trÎ trongcéng ®ång. 2. C¸c h×nh thøc l¹m dông trÎ em ®· cã tõ tr−íc, ngµy cµng phæ biÕnvµ nghiªm träng theo møc ®é g©y nguy h¹i Tõ tr−íc ®Õn nay, l¹m dông, ng−îc ®·i trÎ em, th−êng ®−îc ®Ò cËp tíi víi c¸ch×nh thøc nh− l¹m dông trÎ em vÒ th©n thÓ, lao ®éng trÎ em, l¹m dông t×nh dôc trÎem. B¹o lùc gia ®×nh ®èi víi trÎ em vµ trÎ em ph¶i chøng kiÕn b¹o lùc gia ®×nh. C¸ch×nh thøc nµy, ngµy nay ngµy cµng phæ biÕn víi møc ®é trÇm träng h¬n vµ ®Æc biÖtcßn mang tÝnh tæ chøc. 2.1. L¹m dông trÎ em vÒ th©n thÓ: Theo quan niÖm phong kiÕn, viÖc dïng vò lùc ®Ó trõng ph¹t hoÆc gi¸o dôctrÎ em lµ phæ biÕn ë mäi vïng, mäi gia ®×nh. ViÖc ®¸nh ®Ëp trÎ em b»ng tay, roi gËyhay c¸c dông cô kh¸c, nãi chung lµ ®−îc chÊp thuËn réng r·i trong céng ®ång, ®ÆcbiÖt lµ khi c¸c h×nh ph¹t ®−îc ®Æt vµo hoµn c¶nh gi¸o dôc trÎ em khi m¾c lçi. §iÒunµy kh«ng chØ diÔn ra trong gia ®×nh, mµ cßn c¶ ë ngoµi x· héi. TrÎ em kh«ng chØ bÞ ®¸nh bëi bè mÑ - ng−êi ®−îc coi lµ cã quyÒn d¹y con b»ngvò lùc - mµ cßn bÞ ®¸nh bëi rÊt nhiÒu ng−êi kh¸c nh−: «ng bµ, c« chó, anh chÞ, trÎ líntuæi h¬n ë tr−êng, thËm chÝ c¶ c« gi¸o ®èi víi häc sinh khi m¾c lçi. NÕu nh− viÖc l¹m dông th©n thÓ trÎ em trong gia ®×nh ®−îc coi lµ b×nh th−êng,th× c« gi¸o ®¸nh ph¹t häc sinh cã thÓ ®−îc nh×n nhËn nh− lµ t¸i sö dông c¸c ph−¬ngph¸p gi¸o dôc tõ thêi phong kiÕn, ®iÒu ®· bÞ lªn ¸n vµ tõ bá d−íi thêi bao cÊp. C« gi¸o cÇm th−íc ®¸nh vµo tay c¸c b¹n viÕt xÊu hoÆc nãi chuyÖn NÕu kh«ng thuéc bµi, bÞ b¾t quú, cã khi ph¶i chÐp l¹i 50 lÇn, c« cßn cho b¹nlíp tr−ëng ®¸nh c¸c b¹n cã khuyÕt ®iÓm, hay nãi chuyÖn trong lóc ngñ tr−a (nhãmhäc sinh tiÓu häc - n÷ 10 tuæi). ViÖc c« gi¸o t¹o cho em líp tr−ëng mét vÞ thÕ ®Æc biÖt, thay mÆt c« gi¸o trõngph¹t c¸c b¹n, lµ hµnh vi kh«ng mang tÝnh s− ph¹m. B¶n th©n nã còng lµ mét h×nhthøc l¹m dông n¨ng lùc cña trÎ, t¹o cho chÝnh c¸c em sù ngé nhËn vÒ nh÷ng gi¸ trÞkh«ng thùc, vµ tÝnh hèng h¸ch v« cïng cã h¹i cho c¸c em sau nµy. T¹o sù ph©n biÖtnhãm khi c¸c em cßn rÊt ng©y th¬, ®Æt c¸c em trong líp tr−íc sù lùa chän nÞnh haykh«ng nÞnh líp tr−ëng, phßng khi ph¹m khuyÕt ®iÓm. TrÎ ®¸nh nhau trong sinh ho¹t céng ®ång ë t ...