Lịch sử 10 nâng cao - CHIẾN TRANH PHONG KIẾN VÀ SỰ CHIA CẮT ĐẤT NƯỚC

Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần nứm được : 1. Kiến thức - Sự sụp đổ của triều đình nhà Lê đã dẫn đến sự phát triển của các thế lực phong kiến. - Nhà Mạc ra đời và tồn tại hơn nửa thế kỉ đã góp phần ổn định xã hội trong một thời gian. - Chiến tranh phong kiến diễn ra trong bối cảnh xã hội Việt Nam thế kỉ XVI - XVIII đã dẫn đến sự chia cắt đất nước. - Tuy ở mỗi miền (Đàng Trong, Đàng Ngoài) có cính quyền...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lịch sử 10 nâng cao - CHIẾN TRANH PHONG KIẾN VÀ SỰ CHIA CẮT ĐẤT NƯỚC CHIẾN TRANH PHONG KIẾN VÀ SỰ CHIA CẮT ĐẤT NƯỚC I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần nứm được : 1. Kiến thức - Sự sụp đổ của triều đình nhà Lê đã dẫn đến sự phát triển của các thếlực phong kiến. - Nhà Mạc ra đời và tồn tại hơn nửa thế kỉ đã góp phần ổn định xã hộitrong một thời gian. - Chiến tranh phong kiến diễn ra trong bối cảnh xã hội Việt Nam thếkỉ XVI - XVIII đã dẫn đến sự chia cắt đất nước. - Tuy ở mỗi miền (Đàng Trong, Đàng Ngoài) có cính quyền riêng nhưchưa hình thành hai nước. 2. Tư tưởng, tình cảm - Bồi dưỡng ý thức xây dựng và bảo vệ đất nước thông nhất - Bồi dưỡng tinh thần dân tộc. 3. Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng phân tích tổng hợp vấn đề. - Khả năng nhận xét về tính giai cấp trong xã hội. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Bản đồ Việt Nam phân rõ ranh giới hai miền - Một số tranh về triều Lê - Trịnh. - Một số tài liệu về Nhà nước ở 2 miền III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC 1. Kiểm tra Câu 1 : Vị trí của Phật giáo trong các thế kỉ X-XVI ? Biểu hiện nàochứng tỏ sự phát triển của Phật giáo ở giai đoạn này ? Câu 2 : Bằng chứng kiến thức đã học, em hãy chứng minh nhà Lê sơlà một triều đại thịnh trị trong lịch sử phong kiến Việt Nam (dành cho HSkhá - giỏi). 2. Mở bài Ở chương II chúng ta đã được tìm hiểu về các triều đại phong kiếnViệt Nam từ X - XV, qua đó thấy được quá trình hình thành, pt của Nhànước phong kiến và những thành tựu kinh tế, văn hóa của nhân dân Đại Việt.Từ đầu thế kỷ XVI, cuộc khủng hoảng xã hội đãlàm sụp đổ nhà Lê sơ, kể từđó Nhà nước phong kiến Đại Việt có những biến đổi lớn. Để hiểu đượcnhững biến đổi của Nhà nước phong kiến trong các thế kỉ XVI - XVIIIchúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay. 3. Tổ chức dạy học : Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản* Hoạt động : Cả lớp - Cá nhân I. Sự duy yếu của triều Lê và sự ra đời của triều Mạc- Trước hết GV nhắc lại :Triều đại nhà Lê sơ được Sự sụp đổ của nhà Lê. Nhàđánh giá là 1 triều đại thịnh trị trong lịch sử phong Mạc thành lậpkiến Việt Nam :+ Bộ máy Nhà nước hoàn chỉnh.+ Giáo dục thi cử đạt đến giai đoạn cực thịnh củagiáo dục thi cử phong kiến. Phan Huy Chú nhậnxét : “Giáo dục các thời thịnh nhất là thời HồngĐức ...”+ Kinh tế được khôi phục và phát triển, kinh đôThăng Long thực sự là đô thị sầm uất song từ đầuXVI nhà Lê sơ lâm vào khủng hoảng, sup sụp.- Sau đó GV yêu cầu HS theo dõi SGK trả lời câu - Đầu thế kỷ XVI nhà Lê sơhỏi :Tại sao thế kỉ XVI nhà Lê sơ suy yếu ? Biểu lâm vào khủng hoảng suy yếuhiện của sự suy yếu đó ?- HS theo dõi SGK trả lời- GV nhận xét, bổ sung, kết luận về biểu hiện suy - Biểu hiện :yếu của nhà Lê sơ. + Các thế lực phong kiến nổi dậy tranh chấp quyền lực - Mạnh nhất là thế lực Mạc Đăng DungNguyên nhân làm cho nhà Lê suy sụp là do : Vua + Phong trào đấu tranh củaquan chỉ lo ăn chơi xa xỉ không quan tâm đến triều nhân dân bùng nổ ở nhiều nơichính và nhân dân. Địa chủ ra sức chiếm đoạtruộng đất, bóc lột nông dân.GV có thể kể về nhân vật Mạc Đăng Dung (1483 -1541) quê ở làng Cổ Trai, Nghi Dương, Hải phòng.Vốn xuất thân từ nghề chài lưới, có sức khoẻ, đánhvật giỏi, thi đậu đô lực sĩ được tuyển vào đội Túcvệ. Nhờ có sức khoẻ, cương trực, lập được nhiềucông lớn trong việc dẹp yên xung đột giữa các đạithần nên nhanh chóng được thăng quan, tiến chức.Ông từng làm đến chức Thái phó, Tiết chế 13 đạoquân thủy bộ, có thế lực lớn trong triều đình (thaotúng triều đình)- GV trình bày tiếp : Trong bối cảnh nhà Lê suy - Năm 1527 Mạc Đăng Dungyếu, bất lực, Mạc Đăng Dung đã phế truất vua Lê phế truất vua Lê lập triềuvà thành lập triều Mạc. Mạc.GV : Giúp HS hiểu đây là sự thay thế tất yếu vàhợp quy luật để HS có những đánh giá đúng dắn vềtriều Mạc và Mạc Đăng Dung.*. Hoạt động 2 : Cả lớp, cá nhân * Chính sách của nhà Mạc.- GV yêu cầu HS theo dõi SGK trả lời câu hỏi :Sau khi nhà Mạc lên cầm quyền đã thi hành chínhsách gì ?- HS theo dõi SGK trả lời.- GV bổ sung, kết luận. - Nhà Mạc xây dựng chính quyền theo mô hình cũ của nhà Lê - Tổ chức thi cử đều đặn - Xây dựng quân đội mạnh- GV giảng giải thêm ở thời Lê : Phép quân điền - Giải quyết ...