Lịch sử lớp 10 Bài 21

Ở chương II chúng ta đã được tìm hiểu về các triều đại phong kiến Việt Nam từ X – XV, qua đó thấy được quá trình hình thành, phát triển của Nhà nước phong kiến và những thành tựu kinh tế, văn hoá của nhân dân đại Việt. Từ đầu thế kỷ XVI, cuộc khủng hoảng xã hội đã làm sụp đổ nhà Lê sơ, kể từ đó Nhà nước phong kiến Đại Việt có những biến đổi lớn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Lịch sử lớp 10 Bài 21 CHƯƠNG III VIỆT NAM TỪ THẾ KỶ XVI ĐẾN THẾ KỶ XVIII Bài 21 NHỮNG BIẾN ĐỔI CỦA NHÀ NƯỚC (Từ thế kỷ X đến thế kỷ XV) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong yêu cầu HS nắm được. 1. Kiến thức Giúp HS hiểu : - Sự sụp đổ của triều đình nhà Lê đã dẫn đếnsự phát triển của các thế lực phong kiến. - Nhà Mạc ra đời và tồn tại hơn nửa thế kỷ đãgóp phần ổn định xã hội trong một thời gian. - Chiến tranh phong kiến diễn ra trong bốicảnh xã hội Việt Namtk XVI – XVIII đã dẫn đếnsự chia cắt đất nước. - Tuy ở mỗi miền (Đàng Trong, Đàng Ngoài)có chính quyền riêng nhưng chưa hình thành hainước. 2. Tư tưởng - Bồi dưỡng ý thức xây dựng và bảo vệ đấtnước thống nhất. - Bồi dưỡng tinh thần dân tộc. 3. Kỹ năng - Rèn kỹ năng phân tích, tổng hợp vấn đề. - Khả năng nhận xét về tính giai cấp trong xãhội. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Bản đồ Việt Nam phân rõ ranh giới hai miền. - Một số tranh vẽ triều Lê – Trịnh. - Một số tài liệu về Nhà nước ở 2 miền. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC 1. Kiểm tra bài cũ Câu  : Vị trí của Phật giáo trong các thế kỷ X– XVI? Biểu hiện nào chứng tỏ sự phát triển củaPhật giáo ở giai đoạn này? Câu  : Bằng những kiến thức đã học, em hãychứng minh nhà Lê sơ là một triều đại thịnh trị trongLịch sử phong kiến Việt Nam? (dành cho HS khá –giỏi). 2. Mở bài Ở chương II chúng ta đã được tìm hiểu về cáctriều đại phong kiến Việt Nam từ X – XV, qua đóthấy được quá trình hình thành, phát triển của Nhànước phong kiến và những thành tựu kinh tế, vănhoá của nhân dân đại Việt. Từ đầu thế kỷ XVI,cuộc khủng hoảng xã hội đã làm sụp đổ nhà Lê sơ,kể từ đó Nhà nước phong kiến Đại Việt có nhữngbiến đổi lớn. Để hiểu được những biến đổi củaNhà nước phong kiến trong các thế kỷ XVI –XVIII, chúng ta cùng tìm hiểu bài 21. 3. Tổ chức dạy học bài mới Các hoạt động của thầy Những kiến thức HS và trò cần nắm vữngHoạt động 1: Cả lớp – Cá I. Sự sụp đổ của nhànhân Lê, nhà Mạc thành - Trước hết GV nhắc lại: lậpTriều đại nhà Lê sơ được * Sự sụp đổ của nhàđánh giá là một triều đại Lê. Nhà Mạc thànhthịnh trị trong Lịch sử lập.phong kiến Việt Nam: + Bộ máy Nhà nước hoànchỉnh. + Giáo dục thị cử đạt đếngiai đoạn cực thịnh của giáo Các hoạt động của thầy Những kiến thức HS và trò cần nắm vữngdục thi cử phong kiến. PhaHuy Chú nhận xét: “Giáodục các thời thịnh nhất làthời Hồng Đức…”. + Kinh tế được khôi phục - Đầu thế kỉ XVI nhàvà phát triển, kinh đô Thăng Lê sơ lâm vào khủngLong thực sự là đô thị sầm hoảng suy yếu.uất song từ đầu thế kỷ XVInhà Lê sơ lầm vào khủnghoảng, suy sụp. - Biểu hiện: - Sau đó GV yêu cầu Hs + Các thế lực phongtheo dõi trả lời câu hỏi: Tại kiến nổi dậy tranhsao thế kỷ XVI nhà Lê sơ chấp quyền lực –suy yếu? Biểu hiện của sự Mạnh nhất là thế lựcsuy yếu đó? Mạc Đăng Dung. - HS theo dõi SGK trả lời. + Phong trào đấu tranh - GV nhận xét, bổ sung, của nhân dân bùng nổkết luận về biểu hiện suy ở nhiều nơi.yếu nhà Lê sơ. Nguyên nhân làm cho nhàLê suy sụp là do: Vua, quan Các hoạt động của thầy Những kiến thức HS và trò cần nắm vữngchỉ lo ăn chơi xa xỉ khôngquan tâm đến triều chính vànhân dân. Địa chủ ra sứcchiếm đoạt ruộng đất, bóclột nông dân. GV kể về nhân vật MạcDăng9 Dung (1483 – 1541):quê ở làng Cổ Trai, Nghidương, Hải Phòng. Vốn - Năm 1527 Mạc Đăngxuất thân từ nghề chài lưới, Dung phế truất vua Lêcó sức khoẻ, đánh vật giỏi, lập Triều Mạc.thi đậu đô lực sĩ đượctuyển vào đội Túc vệ. Nhờcó sức khoẻ, cương trựclập được nhiều công lớntrong việc dẹp yên xung độtgiữa các đại thần nên nhanhchóng được thăng quan, tiếnchức. Ông từng làm đếnmức Thái phó, Tiết chế 13đạo quân thuỷ bộ, có thếlực lớn trong triều đình(thao túng triều đình). Các hoạt động của thầy Những kiến thức HS và trò cần nắm vững - GV trình bày tiếp: trongbối cảnh nhà Lê suy yếu,bất lực, Mạc Đăng Dung đãphế truất vua Lê và thànhlập triều Mạc. GV: giúp HS hiểu đây làsự thay thế tất yếu và hợpquy luật để HS có nhữngđánh giá đúng đắn về triềuMạc và Mạc Đăng Dung.Hoạt động 2: Cả lớp và Chính sách nhà Mạc:cá nhân - GV yêu cầu HS theo dõiSGK trả lời câu hỏi: Saukhi nhà Mạc lên cầm quyền - Nhà Mạc xây dựngđã thi hành chính sách gì? - HS theo dõi SGK trả lời. chính quyền theo mô - GV bổ sung, kết luận. hình cũ của nhà Lê. - Tổ chức thi cử đều đặn. - Xây dựng quân đội - GV giảng giải thêm ở mạnh. Các hoạt ...