Một số đa hình gen TP53 trong ung thư tế bào gan nguyên phát

Nghiên cứu này đã tiến hành phân tích một số đa hình kiểu gen TP53 (D21D, P34P, P36P, P47S, V217M, G360A và dup16) ở 280 bệnh nhân ung thư tế bào gan nguyên phát so với 267 người lành đối chứng. Kết quả cho thấy, không có sự liên quan có ý nghĩa giữa các đa hình kiểu gen D21D, P34P, P36P, P47S, V217M, G360A với ung thư tế bào gan nguyên phát. Kiểu gen A1A2 của dup16 gặp nhiều hơn ở nhóm bệnh nhân so với nhóm chứng (p = 0,02).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số đa hình gen TP53 trong ung thư tế bào gan nguyên phát TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC MỘT SỐ ĐA HÌNH GEN TP53 TRONG UNG THƯ TẾ BÀO GAN NGUYÊN PHÁT Trịnh Quốc Đạt, Trần Huy Thịnh Trường Đại học Y Hà Nội Tính đa hình thái của gen áp chế ung thư TP53 được xem như là nhân tố quan trọng đối với sự hình thành và phát triển bệnh ung thư. Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, có rất nhiều đa hình kiểu gen được phát hiện trên vùng mã hóa và không mã hóa của TP53, các đa hình này tạo ra những kiểu gen TP53 khác nhau trong cộng đồng. Một số nghiên cứu khác cũng ghi nhận sự khác biệt về khả năng mắc ung thư của các kiểu gen TP53. Nghiên cứu này đã tiến hành phân tích một số đa hình kiểu gen TP53 (D21D, P34P, P36P, P47S, V217M, G360A và dup16) ở 280 bệnh nhân ung thư tế bào gan nguyên phát so với 267 người lành đối chứng. Kết quả cho thấy, không có sự liên quan có ý nghĩa giữa các đa hình kiểu gen D21D, P34P, P36P, P47S, V217M, G360A với ung thư tế bào gan nguyên phát. Kiểu gen A1A2 của dup16 gặp nhiều hơn ở nhóm bệnh nhân so với nhóm chứng (p = 0,02). Từ khóa: gen TP53, đa hình kiểu gen, ung thư gan tế bào gan nguyên phát I. ĐẶT VẤN ĐỀ TP53 là gen áp chế ung thư hoạt động như SNPs có liên quan đến khả năng mắc một số một yếu tố phiên mã, đóng vai trò quan trọng loại hình ung thư. Đây được coi là những yếu trong các con đường chuyển hóa và một số tố nguy cơ cần được quan tâm. Một số SNPs quá trình hoạt động tế bào như sửa chữa của TP53 thường được nghiên cứu trong ung DNA, ức chế tăng sinh mạch, kìm hãm chu thư bao gồm: dup16, D21D, P34P, P36P, trình tế bào, tế bào chết theo chương trình [1; Pro47Ser, V217M, G360A [1]. SNP dup16 là 2; 3]. Khi có tổn thương DNA, TP53 có thể hiện tượng đa hình thái do sự thêm 16 base dừng chu trình tế bào cho đến khi DNA được pair (dup16) tại vùng không mã hóa thứ 3 của sửa chữa hoặc gây chết tế bào theo chương TP53. Những người mang kiểu gen dup16 có trình (apoptosis) nếu không còn khả năng sửa sự biểu hiện protein p53 trong tế bào ở mức chữa [2; 3]. Chính vì các đặc tính sinh học thấp. Điều này chứng tỏ rằng, dup16 có khả này, TP53 được xem như một trong những năng thay đổi quá trình hoàn thiện mRNA [4]. gen ức chế khối u quan trọng. Các SNPs D21D, P34P, P36P mặc dù không Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các đa hình gen (SNPs) trên vùng mã hóa và không mã hóa của gen TP53 đã tạo ra các kiểu gen khác nhau của TP53 và sự khác biệt của các làm thay đổi bộ ba mã hóa nhưng cũng làm giảm sự biểu hiện của protein p53. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các SNPs này nằm tại vùng hoạt hoá, sao chép N-tận của TP53 và chứa đựng vị trí tương tác của với MDM2 (yếu tố điều hoà âm tính của TP53) nên có thể Địa chỉ liên hệ: Trần Huy Thịnh, Bộ môn Hóa sinh, Trường Đại học Y Hà Nội Email: huythinhda@yahoo.com Ngày nhận: 17/8/2016 Ngày được chấp thuận: 08/12/2016 TCNCYH 102 (4) - 2016 làm giảm khả năng phiên mã và dịch mã của TP53 [1; 5]. Tất cả sự suy giảm biểu hiện của TP53 đều tạo ra cơ hội lớn hơn cho các dòng tế bào ác tính được lựa chọn. 1 TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC P47S là một SNP có sự thay đổi trình tự II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP acid amin của p53. Trong điều kiện bình thường, dưới tác động của protein p38 và 1. Đối tượng homeodomain - interacting protein kinase 2 Nhóm bệnh: 280 mẫu máu của bệnh (HIPK2) p53 được phosphoryl hóa tại vị trí nhân ung thư tế bào gan nguyên phát đã S46 dẫn đến sự tăng cường sao chép các gen được chẩn đoán và điều trị tại Khoa Nội tiêu liên quan đến kích hoạt appotosis. Khi alen hoá Bệnh viện Bạch Mai và Trung tâm Ung p53 - P47 được thay thế bởi alen p53 - S47 bướu Thanh Hoá từ tháng 12/2013 đến tháng sự phosphoryl hóa tại vị trí S46 bị giảm sút. 12/2015. Hậu quả làm suy yếu sự tác động của gen đích lên quá trình kích hoạt apoptosis, dẫn đến tăng khả năng mắc ung thư [6; 7]. Nhóm chứng: 267 mẫu máu được lựa chọn ngẫu nhiên, của những người đến khám và điều trị một số bệnh mạn tính tại Bệnh viện V217M là SNP nằm trên vùng gắn kết DNA Đa khoa tỉnh Thanh Hoá. Những bệnh nhân của p53 (DNA binding domain). Sự thay đổi này được khám và kết luận là không mắc ung trình tự acid amin làm giảm sự gắn kết của thư tế bào gan nguyên phát hay bất kỳ một p53 với các gen đích. Các gen bị ảnh hưởng loại hình ung thư nào khác. trực tiếp gồm có CDKN1A, BAX và PMAIP1. Đây là các gen liên quan đến chức năng kích hoạt apoptosis của TP53. Nghiên cứu Nghiên cứu được thực hiện tại Trung tâm Nghiên cứu Gen - Protein, Trường Đại học Y Hà Nội. trên mô hình chuột cho thấy kiểu gen p53 M217 có sự biểu hiện của những gen trên cao 2. Phương pháp gấp nhiều lần biến thể p53 - V217. Như vậy, 2.1. Thu thập mẫu kiểu gen p53 - M217 có khả năng bảo vệ tế bào chống lại các tác nhân gây ung thư tốt hơn kiểu gen p53 - V217. Đa hình G360A nằm tại vùng nối của p53. SNP này tác động lên sự biểu hiện của BAX và MDM2, đây là những gen quan trọng trong con đường tín hiệu p53 [1]. Đã có một số nghiên cứu về các đa hìn ...