Một số nguyên nhân của tội phạm vị thành niên ở thành phố Hồ Chí Minh - Phạm Đình Chi

Vài nét về thực trạng của tội phạm vị thành niên ở thành phố Hồ Chí Minh, nguyên nhân phạm tội, kiến nghị khắc phục nguyên nhân của tội phạm vị thành niên ở thành phố Hồ Chí Minh là những nội dung chính trong bài viết "Một số nguyên nhân của tội phạm vị thành niên ở thành phố Hồ Chí Minh". Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số nguyên nhân của tội phạm vị thành niên ở thành phố Hồ Chí Minh - Phạm Đình Chi60 X· héi häc sè 4 (88), 2004Mét sè nguyªn nh©n cña téi ph¹m vÞ thµnh niªnë Thµnh phè Hå ChÝ Minh ph¹m ®×nh chi Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ ®« thÞ ®Æc biÖt, cã diÖn tÝch 2.095,01 km2, d©n sèn¨m 2003 lµ 5.630.192 ng−êi, tiÕp gi¸p víi c¸c tØnh: B×nh D−¬ng, §ång Nai, Long Anvµ T©y Ninh. Thµnh phè Hå ChÝ Minh cã hÖ thèng giao th«ng kh¸ phong phó, gåm:®−êng bé, ®−êng s¾t, ®−êng hµng kh«ng vµ ®−êng thñy; cã s©n bay quèc tÕ T©n S¬nNhÊt, cã Ga xe löa Sµi Gßn vµ cã nhiÒu tuyÕn quèc lé xuyªn qua nh−: quèc lé 1A,quèc lé 13, ®−êng Xuyªn ¸,… nèi Thµnh phè Hå ChÝ Minh víi c¸c tØnh, thµnh trongc¶ n−íc; cã bÕn c¶ng tr¶i dµi trªn s«ng Sµi Gßn - lµ ®Çu mèi giao l−u, trao ®æi hµnghãa víi c¸c n−íc trong khu vùc vµ c¸c quèc gia, vïng l·nh thæ trªn thÕ giíi,... Víi vÞtrÝ thuËn lîi, mçi n¨m Thµnh phè Hå ChÝ Minh cã gÇn 200.000 c− d©n kh¾p n¬i ®æ vÒ®©y sinh sèng. Hµng n¨m, tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ b×nh qu©n liªn tôc t¨ng theo xuh−íng tÝch cùc, n¨m sau cao h¬n n¨m tr−íc, cô thÓ nh−: N¨m 1990: GDP b×nh qu©n®Çu ng−êi lµ 552 USD; n¨m 1994: 840 USD; n¨m 1995: 937 USD; n¨m 1999: 1.250USD; n¨m 2000: 1.365 USD; n¨m 2001: 1.460 USD; n¨m 2002: 1.558 USD; n¨m2003: 1.670 USD; n¨m 2004 (−íc kho¶ng) 1.830 USD. D−íi t¸c ®éng cña nÒn kinh tÕthÞ tr−êng, cïng víi sù ph¸t triÓn trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi, c¸c lo¹itéi ph¹m vµ tÖ n¹n x· héi trªn ®Þa bµn thµnh phè còng gia t¨ng víi tÝnh chÊt, møc ®éngµy cµng phøc t¹p, ®Æc biÖt lµ téi ph¹m ë tuæi vÞ thµnh niªn (mçi n¨m, Thµnh phèHå ChÝ Minh xÐt xö h¬n 8.500 téi ph¹m vµ trong sè Êy cã tõ 8 ®Õn 10% lµ téi ph¹m vÞthµnh niªn). §Ó t×m hiÓu nguyªn nh©n cña téi ph¹m vÞ thµnh niªn, mét cuéc ®iÒu travÒ téi ph¹m ë tuæi vÞ thµnh niªn t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ®−îc tiÕn hµnh. I. Vµi nÐt vÒ thùc tr¹ng Theo sè liÖu thèng kª cña ngµnh tßa ¸n Thµnh phè Hå ChÝ Minh, tõ n¨m 2000®Õn nay, Tßa ¸n nh©n d©n c¸c quËn, huyÖn vµ Tßa ¸n nh©n d©n Thµnh phè Hå ChÝMinh ®· xÐt xö s¬ thÈm vµ tuyªn ¸n 2.194 ®èi t−îng lµ téi ph¹m ë tuæi vÞ thµnh niªn.Trong sè ®ã, Tßa ¸n nh©n d©n c¸c quËn, huyÖn (xÐt xö ®èi víi c¸c ®èi t−îng ph¹m téibÞ truy tè ë khung h×nh ph¹t tõ 7 n¨m tï trë xuèng) kÕt ¸n 1.299 em vµ Tßa ¸n nh©nd©n Thµnh phè Hå ChÝ Minh (xÐt xö ®èi víi c¸c ®èi t−îng bÞ truy tè ë khung h×nh ph¹ttrªn 7 n¨m tï) kÕt ¸n 895 em. §iÒu ®¸ng l−u ý lµ, téi ph¹m vÞ thµnh niªn bÞ truy tè ëkhung h×nh ph¹t tõ 7 n¨m tï trë xuèng ®· gi¶m ®¸ng kÓ (n¨m 2000: 454 em; n¨m2001: 331 em; n¨m 2002: 178 em; n¨m 2003: 135 em vµ 10 th¸ng ®Çu n¨m 2004: 201em), trong khi sè téi ph¹m vÞ thµnh niªn bÞ truy tè ë khung h×nh ph¹t trªn 7 n¨m tï®· t¨ng lªn rÊt ®¸ng kÓ (nh−: n¨m 2000: 72 em; n¨m 2001: 127 em; n¨m 2002: 133 em;n¨m 2003: 267 em vµ 10 th¸ng ®Çu n¨m 2004: 296 em). §iÒu ®ã cho thÊy, tÝnh chÊt, Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn Ph¹m §×nh Chi 61møc ®é ph¹m téi cña téi ph¹m ë tuæi vÞ thµnh niªn lµ ®ang cã xu h−íng nghiªm trängdÇn. B¸o c¸o cña ngµnh Tßa ¸n nh©n d©n Thµnh phè Hå ChÝ Minh 10 th¸ng ®Çu n¨m2004 còng nhËn ®Þnh: “Dï ¸n h×nh sù t¹i c¸c Tßa ¸n nh©n d©n quËn - huyÖn thô lýgi¶m, nh−ng t¹i Tßa ¸n nh©n d©n Thµnh phè thô lý t¨ng, tÝnh chÊt, møc ®é hµnh viph¹m téi nghiªm träng h¬n, tinh vi h¬n, mét sè lo¹i ¸n ph¹m téi cã tæ chøc, quy m«lín”. Dùa trªn ph−¬ng ph¸p pháng vÊn b»ng b¶ng hái 300 em (chän ngÉu nhiªn víi210 em nam - chiÕm 70%, 90 em n÷ - chiÕm 30%) vµ pháng vÊn s©u 30 em ®· bÞ Tßa ¸nxÐt xö vµ ®ang thi hµnh ¸n, pháng vÊn 10 gia ®×nh cã con em ph¹m téi vµ c¸c chuyªngia, chóng t«i thu ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ nh− sau: VÒ ®é tuæi, khi c¸c em ph¹m téi tõ ®ñ 14 tuæi ®Õn d−íi 16 tuæi chiÕm 11,7%;tõ ®ñ 16 tuæi ®Õn d−íi 18 tuæi chiÕm 88,3% (sù chªnh lÖch nµy cã mét phÇn do chÝnhs¸ch h×nh sù cña nhµ n−íc quy ®Þnh ng−êi ch−a thµnh niªn tõ ®ñ 16 ®Õn d−íi 18 tuæiph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù ®èi víi mäi téi ph¹m; cßn ng−êi ch−a thµnh niªn tõ ®ñ14 ®Õn d−íi 16 tuæi chØ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h×nh sù vÒ téi rÊt nghiªm träng do cè ýhoÆc téi ®Æc biÖt nghiªm träng). VÒ tr×nh ®é häc vÊn, ®a phÇn téi ph¹m ë tuæi vÞ thµnh niªn tËp trung ë nhãm lípcÊp 2 víi 187 em (62,3%); kÕ ®Õn lµ cÊp 3 víi 61 em (20,3%) vµ cÊp 1 víi 52 em (17,3%).Khi ®−îc hái: “N¨m cuèi cïng tr−íc khi b¹n nghØ häc, b¹n ®−îc xÕp häc lùc lo¹i g×?”, cã210 em (70%) cho r»ng häc ë møc trung b×nh; 55 em (18,3%) häc kh¸, giái vµ cã 35 em(11,7%) cho r»ng m×nh häc yÕu kÐm. Nãi vÒ lý do nghØ häc, cã 140 em (46,7%) cho r»ng:“do b¹n bÌ rñ rª”; 138 em (46%) cho r»ng “v× n¶n chÝ, kh«ng muèn häc n÷a” vµ chØ cã 22em (7,3%) cho r»ng gia ®×nh kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn cho c¸c em ¨n häc. VÒ nghÒ nghiÖp vµ thµnh phÇn x· héi tr−íc khi thùc hiÖn ph¹m téi, chóng ...