Một số nhận xét về tình hình ngân hàng ở Việt Nam trong năm 2020

Trong đại dịch Covid 19, nước ta tuy ít bị tổn thất về nhân mạng, tuy nhiên, phần phải dốc rất nhiều công sức để chống dịch, phần do nền kinh tế có độ mở rất lớn nên chưa đo lường hết được các thiệt hại về kinh tế – xã hội, trong đó, ngân hàng bị giảm sút nghiêm trọng doanh số hoạt động. Giãn cách xã hội làm ngưng trệ hoạt động kinh tế, kéo giảm theo số lượng giao dịch ngân hàng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số nhận xét về tình hình ngân hàng ở Việt Nam trong năm 2020 Hội thảo Khoa học “Các vấn đề đương đại trong lĩnh vực Kinh tế, Luật: Từ lí thuyết đến thực tiễn” MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ TÌNH HÌNH NGÂN HÀNG Ở VIỆT NAM TRONG NĂM 2020 A FEW REMARKS ON VIETNAMESE BANKING ACTIVITIES IN 2020 TS. Lê Thành Lân1, Huỳnh Thị Bích Ngân2 Tóm tắt – Trong đại dịch Covid 19, nước ta tuy ít bị tổn thất về nhân mạng,tuy nhiên, phần phải dốc rất nhiều công sức để chống dịch, phần do nền kinh tế cóđộ mở rất lớn nên chưa đo lường hết được các thiệt hại về kinh tế – xã hội, trongđó, ngân hàng bị giảm sụt nghiêm trọng doanh số hoạt động. Giãn cách xã hộilàm ngưng trệ hoạt động kinh tế, kéo giảm theo số lượng giao dịch ngân hàng.Hoạt động tín dụng bị đóng băng, dẫn đến nguy cơ tăng nợ xấu và khiến nhiềungười hiểu thêm rằng ngân hàng vẫn tồn tại nhờ các hoạt động ngân quỹ, thanhtoán. Đại dịch tạo cơ hội xem lại cách ngân hàng xây dựng lãi suất hợp lí trongtư cách một trung gian tài chính làm cầu nối giữa hoạt động kinh tế vi mô và vĩmô. Để hội nhập quốc tế sâu hơn, các ngân hàng thương mại gốc nhà nước phảiđược tăng vốn điều lệ để đạt hệ số CAR (capital adequacy ratio – hệ số an toànvốn) theo chuẩn Basel. Đại dịch cũng là cơ hội vàng để ngân hàng hiện đại hóacông nghệ, đẩy mạnh thanh toán điện tử không dùng tiền mặt khi được ngườidùng nhiệt liệt hưởng ứng. Từ khóa: dịch Covid-19, chuẩn Basel, ngân hàng Việt Nam. Trong năm 2020, đại dịch Covid 19 tàn phá nặng toàn thế giới. Việt Nam,may mắn hơn, trong đợt 1, sớm chặn đứng được dịch bệnh với những thành quảđáng nể phục, tuy phải chịu những hậu quả nhất định về kinh tế xã hội chưa thể đolường được hết. Trong tham luận này, chúng tôi đưa ra một số nhận định cá nhânvề các vấn đề thực tế đã được “tai nghe mắt thấy” riêng trong lĩnh vực ngân hàng.1. ĐẠI DỊCH LÀM GIẢM DOANH SỐ HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂNHÀNG Trong hai tháng 04 – 05/2020 vừa qua, ngành ngân hàng (NH) phải giãncách xã hội. Để tránh tập trung đông người, các điểm giao dịch cho nhân viênnghỉ luân phiên và/hay đưa nhân viên hậu đài (back office) đến làm việc ở trụ sởkhác trong cùng hệ thống. Các NH hiện nay đều nối mạng trực tuyến (online)1 Trường Đại học Trà Vinh; Email: lan.mc71@gmail.com2 Lớp CH18TC_TV7_1; Email: nganhtb11980@gmail.com 78 Hội thảo Khoa học “Các vấn đề đương đại trong lĩnh vực Kinh tế, Luật: Từ lí thuyết đến thực tiễn”nhưng cũng bất tiện trong luân chuyển chứng từ giấy bắt buộc. Giãn cách xã hộicòn tác động đến khách hàng của NH, dù không có lệnh nào cấm khách hàng đếnNH giao dịch, nhưng, các cơ sở kinh doanh không thiết yếu bị đóng cửa, gần nhưkhông còn nhu cầu giao dịch, làm giảm hẳn doanh số hoạt động của NH. Sau giãncách đợt 1, hoạt động kinh tế trong nước chưa kịp hồi phục, dịch bệnh lại bùngphát đợt 2 từ cuối tháng 7/2020. Tuy Việt Nam sớm mở lại hoạt động kinh tế,song phần thế giới còn lại vẫn đang giãn cách, nên ngoại thương chưa thể phụchồi (trừ xuất khẩu lương thực và trang thiết bị y tế để chống dịch). Kinh tế nước tacó độ mở rất lớn, du lịch phát triển khá nhanh, nền kinh tế hướng nhiều cho xuấtkhẩu, kim ngạch xuất nhập khẩu khá lớn so với GDP, lại tiếp nhận thêm hàng tỉUSD kiều hối mỗi năm, nói chung, phụ thuộc khá nhiều vào nước ngoài, khôngsống tự cấp tự túc. NH ra đời để phục vụ nhu cầu kinh tế của xã hội, hoạt động NH khó tăngtrưởng khi nhu cầu này ngưng trệ. Cơ sở kinh doanh đóng cửa – lúc đầu tạm nghỉtrong lúc giãn cách, sau đó, có thể nghỉ luôn vì kiệt quệ tài chính – dẫn đến nhữnghệ quả kinh tế dây chuyền. Nhân viên bị thất nghiệp, mất thu nhập, ảnh hưởng đếnđời sống của bình quân 04 người thân thuộc. Các hoạt động kinh tế khác phục vụcho các cơ sở nọ đều bị vạ lây, tác động trực tiếp đến bản thân và gia đình củahàng triệu người lao động tham gia…. Hiện tượng đình đốn này phổ biến và kéodài được Kinh tế học gọi là suy thoái kinh tế, dù hiện tại, chính phủ các nước chưadùng đến cụm từ này.2. THỰC TẾ KIỂM CHỨNG VAI TRÒ CỦA TÍN DỤNG NGÂN HÀNG Ở Việt Nam, cho đến nay và thêm một thời gian nữa sau này, tín dụng luônlà hoạt động chủ lực thể hiện ở tỉ trọng áp đảo của dư nợ cho vay trong tổng tàisản và của thu nhập hạch toán trong tổng lợi nhuận hằng năm của NH. Điều nàydẫn đến nhận thức sai về lí luận là tín dụng giữ vai trò cơ bản trong hoạt động NHnói chung. Mấy tháng qua, NH thừa nguồn vốn, lại thêm các gói hỗ trợ hàngnghìn tỉ đồng của chính phủ sẵn sàng cho vay với lãi suất thấp, nhưng NH rất khóđẩy dư nợ lên để kiếm lời. Doanh nghiệp (được hiểu theo nghĩa cơ sở kinh doanhở mọi quy mô) tốt chỉ chịu đi vay khi nắm chắc khả năng trả nợ; họ chẳng muốnmang thêm tội quỵt tiền c ...