Một số yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức bình đẳng giới của học sinh trung học phổ thông ở miền núi phía Bắc hiện nay - Đặng Ánh Tuyết

Bài viết "Một số yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức bình đẳng giới của học sinh trung học phổ thông ở miền núi phía Bắc hiện nay" trình bày về nhận xét chung về nhận thức, thái độ và hành vi bất đẳng giới của học sinh trung học phổ thông ở miền núi phía Bắc, một số yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức, thái độ và hành vi bất đẳng giới của học sinh trung học phổ thông ở miền núi phía Bắc,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Một số yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức bình đẳng giới của học sinh trung học phổ thông ở miền núi phía Bắc hiện nay - Đặng Ánh Tuyết 66 Xã hội học, số 3 - 2009 MéT Sè YÕU Tè ¶NH H¦ëNG §ÕN NHËN THøC, TH¸I §é Vµ HµNH VI B×NH §¼NG GIíI CñA HäC SINH TRUNG HäC PHæ TH¤NG ë MIÒN NóI PHÝA B¾C HIÖN NAY §Æng ¸nh TuyÕt * F 0 P T 1 Häc tËp vµ vËn dông kiÕn thøc vÒ b×nh ®¼ng giíi (B§G) vµo cuéc sèng lµ mèi quan t©m cña mçi c«ng d©n vµ toµn x· héi, trong ®ã cã c¸c em häc sinh. Trong nhãm x· héi trÎ tuæi, nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi B§G cña häc sinh trung häc phæ th«ng (THPT) cã ý nghÜa ®Æc biÖt. Sau bËc häc phæ th«ng, mét bé phËn c¸c em sÏ tiÕp tôc ®i häc trung häc chuyªn nghiÖp, cao ®¼ng vµ ®¹i häc. Bé phËn cßn l¹i sÏ ë nhµ lao ®éng vµ b­íc vµo cuéc sèng h«n nh©n gia ®×nh. Lèi rÏ thø hai rÊt dÔ x¶y ra, bëi lÏ miÒn nói phÝa B¾c lµ khu vùc vïng s©u, vïng xa, cã nhiÒu d©n téc thiÓu sè sinh sèng, tû lÖ kÕt h«n sím t­¬ng ®èi cao. V× vËy, nÕu nh­ ë bËc häc nµy c¸c em thiÕu kiÕn thøc, hay cã nhËn thøc sai lÖch vÒ B§G hoÆc cã t­ t­ëng ®Þnh kiÕn giíi, thiÕu nh¹y c¶m giíi th× sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi c¸c m« h×nh hµnh vi vÒ vai trß giíi trong cuéc sèng còng nh­ trong viÖc lùa chän nghÒ nghiÖp cña m×nh. ChÝnh v× vËy, nhu cÇu tiÕp cËn mét c¸ch kÞp thêi, ®Çy ®ñ, toµn diÖn c¸c kiÕn thøc vÒ B§G còng nh­ thay ®æi th¸i ®é vµ hµnh vi B§G cña nhãm häc sinh THPT cã ý nghÜa thiÕt thùc. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã cÇn thiÕt ph¶i chØ ra ®­îc nh÷ng nh©n tè ®ang t¸c ®éng ®Õn nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi vÒ B§G cña häc sinh THPT. 1. NhËn xÐt chung vÒ nhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi B§G cña häc sinh THPT ë miÒn nói phÝa B¾c PhÇn lín häc sinh THPT ë miÒn nói phÝa B¾c ®· ®­îc nghe/biÕt ®Õn vÊn ®Ò B§G. Cã 96,4% ý kiÕn cho biÕt ®· ®­îc nghe ®Õn kh¸i niÖm/ho¹t ®éng B§G, trong ®ã, nghe rÊt th­êng xuyªn chiÕm 17,7%, nghe th­êng xuyªn chiÕm 40,6% vµ nghe thØnh tho¶ng 38%. So víi kÕt qu¶ cuéc ®iÒu tra Quèc gia vÒ giíi (2005) th× møc ®é tiÕp cËn cã tÝnh chÊt kh¸i niÖm cña ®èi t­îng häc sinh THPT ®ang cao h¬n so víi møc ®é trung b×nh cña ng­êi d©n ViÖt Nam hiÖn nay. Tuy nhiªn, sè häc sinh n¾m ch¾c vÒ luËt kh«ng cao, chØ cã 20,5% kh¼ng ®Þnh cã biÕt, 38% kh«ng biÕt vµ chØ 5,6% häc sinh nãi chÝnh x¸c ®­îc n¨m ra ®êi cña LuËt B§G. ë quan niÖm “Phô n÷ vµ nam giíi ph¶i lµm viÖc nh­ nhau, nam lµm g× n÷ lµm nÊy”, cã mét tû lÖ kh«ng nhá ý kiÕn ®ång ý (63,6%). Nh­ng ë chØ b¸o: Con trai th­êng häc giái h¬n con g¸i, chØ cã 3,7% ý kiÕn t¸n thµnh. Hay quan niÖm Con trai cÇn ®­îc ­u tiªn häc tËp nhiÒu h¬n con g¸i th× tuyÖt ®¹i ®a sè ý kiÕn tá th¸i ®é ph¶n ®èi (96,3%). Chång cã quyÒn d¹y vî, nam giíi cã quyÒn d¹y phô n÷, kÕt qu¶ còng t­¬ng tù, cã tíi 80,9% ý kiÕn kh«ng t¸n thµnh. Nh­ng ë chØ b¸o Con trai nghÞch mét chót còng kh«ng sao cã 69,6 % ý kiÕn rÊt t¸n * ThS.; Häc viÖn ChÝnh trÞ - Hµnh chÝnh Quèc gia Hå ChÝ Minh ** Bµi viÕt dùa trªn sè liÖu ®iÒu tra “NhËn thøc, th¸i ®é vµ hµnh vi b×nh ®¼ng giíi cña häc sinh THPT ë miÒn nói phÝa B¾c” do t¸c gi¶ thùc hiÖn n¨m 2007 - 2008, víi 908 phiÕu ®iÒu tra, 12 th¶o luËn nhãm vµ 24 pháng vÊn s©u t¹i 6 tr­êng THPT thuéc tØnh S¬n La, Lµo Cai vµ Hµ Giang. Bản quyền thuộc viện Xã hội học www.ios.org.vn  Đặng Ánh Tuyết 67 thµnh vµ t¸n thµnh, tøc lµ 69,6% c¸c em cã nhËn thøc vÒ tÝnh c¸ch cña con trai mang tÝnh ®Þnh kiÕn giíi. Cã gÇn 1/3 ý kiÕn häc sinh cho r»ng: thiªn chøc cña ng­êi phô n÷ lµ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc néi trî trong gia ®×nh. 44,2% ý kiÕn ®ång ý nam giíi lµ ng­êi lo nh÷ng viÖc lín cña gia ®×nh. §iÒu nµy gîi ý r»ng, trªn mét sè chØ b¸o nhËn thøc vÒ B§G cña häc sinh ®· cã tiÕn bé, tuy nhiªn ch­a cã tÝnh æn ®Þnh vµ ®«i khi sù hiÓu biÕt nµy chØ mang tÝnh bÒ næi, thiÕu chiÒu s©u. Quan niÖm vÒ B§G cña kh«ng Ýt c¸c em cßn thiÕu chÝnh x¸c, ch­a ®óng ®¾n so víi mong ®îi cña x· héi còng nh­ tinh thÇn cña LuËt B§G quy ®Þnh. Cã tíi 2/3 häc sinh ®­îc nghiªn cøu cho biÕt tiÕp cËn th«ng ®iÖp B§G víi t©m thÕ chñ ®éng, b¶n th©n c¸c em tù ý thøc ®­îc vÊn ®Ò c¸c em sÏ ®ãn nhËn. §a sè häc sinh cho r»ng thùc hiÖn chÝnh s¸ch B§G ë ViÖt Nam hiÖn nay lµ rÊt cÇn thiÕt (71,3%) vµ cÇn thiÕt (27,9%). Cã 58,7% c¸c em hoµn toµn ñng hé viÖc thùc hiÖn B§G, 40,6% ñng hé, chØ cã 0,3% kh«ng ñng hé vµ 0,3% hoµn toµn kh«ng ñng hé viÖc thùc hiÖn B§G. §Æc biÖt lµ cã tíi 62,8% c¸c em mong muèn ®­îc t¨ng thªm liÒu l­îng trong häc tËp vÒ B§G, 33,9% cho r»ng cÇn gi÷ nguyªn vµ chØ cã 3, ...