Năng lực nghề nghiệp kế toán, kiểm toán và tích hợp năng lực công nghệ thông tin trong chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán

Bài viết "Năng lực nghề nghiệp kế toán, kiểm toán và tích hợp năng lực công nghệ thông tin trong chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán" gợi ý một số giải pháp cải tiến chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán tại Việt Nam theo hướng tích hợp công nghệ. Nhằm đạt được mục tiêu tích hợp năng lực công nghệ nói chung vào chương trình đào tạo kế toán, phần tiếp theo giới thiệu về các năng lực cốt lõi hay kết quả đầu ra mong đợi của ngành kế toán (bao gồm cả chuyên ngành kiểm toán). Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Năng lực nghề nghiệp kế toán, kiểm toán và tích hợp năng lực công nghệ thông tin trong chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021NĂNG LỰC NGHỀ NGHIỆP KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VÀ TÍCH HỢP NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO KẾ TOÁN VÀ KIỂM TOÁN PROFESIONAL COMPETENCIES AND INTEGRATING INFORMATION TECHNOLOGY COMPETENCE IN ACCOUNTING AND AUDITING PROGRAM TS. Nguyễn Phước Bảo Ấn, TS. Phạm Trà Lam Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh,Ngày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, tồn tại nhu cầu cải tiến chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Dựa vào các nghiên cứu về chương trình đào tạo kế toán và yêu cầu của Hiệp hội các trường đại học kinh doanh quốc tế (Association to Advance Collegiate Schools of Business International – AACSB), nghiên cứu này đã tiến hành khảo sát người học ngành kế toán và người sử dụng lao động để đánh giá các năng lực cần thiết trong chương trình đào tạo kế toán. Đồng thời, chúng tôi cũng đánh giá thực trạng và nhu cầu tích hợp năng lực công nghệ vào chương trinh đào tạo. Kết quả nghiên cứu cho thấy năng lực đạo đức nghề nghiệp và thái độ chuyên nghiệp, và năng lực CNTT cần được quan tâm đầu tiên khi thiết kế chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán. Mặc dù các năng lực công nghệ đã được tích hợp trong chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán tại Việt Nam nhưng tỷ lệ tích hợp năng lực công nghệ là không cao và cần bổ sung nhiều năng lực công nghệ mới. Các kết quả nghiên cứu gợi mở những cách thức cải tiến chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán tại Việt Nam. Từ khóa: Năng lực công nghệ thông tin (CNTT), chương trình đào tạo kế toán và kiểm toán, Việt Nam ABSTRACT In the fourth industrial revolution context, the demand of improving accounting and auditing programs has increased because of the labor market’ requirements. Based on requirements of the Association to Advance Collegiate Schools of Business International (AACSB) and other empirical research, this study conducted a survey of accounting students and employers to assess the necessary competencies which accountants and autitors should get. We also focused on the status as well as need of integrating information technology (IT) competencies into the program. The findings show that competencis comprising professional ethics and attitudes, and IT should be considered as a significant criterion as designing accounting and auditing programs in higher education. Although IT capabilities have been integrated in accounting programs, the rate of IT capacity integration is not high and many new IT capabilities need to be added. The research results suggest approachs to improve accounting and auditing programs in Vietnam. Keywords: information technology (IT) competence, accounting and auditing program (accounting programe), Vietnam 1102 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 20211. Giới thiệu Trong bối cảnh CNTT phát triển hiện nay, sự phức tạp của các vấn đề đương đại thường liênquan đến kiến thức đa ngành, liên ngành, từ nhiều lĩnh vực khác nhau; và tác động của mạng máytính, dữ liệu, hệ thống thông tin đã ảnh hưởng đến nghề nghiệp kế toán, đòi hỏi các kế toán viên cầncó các kiến thức, năng lực phù hợp với bối cảnh kinh tế xã hội mới. Để đạt được điều này, khoảngcách giữa vấn đề công nghệ và kế toán phải được thu hẹp. Các chuyên gia CNTT nếu được đào tạovề kế toán và kiểm toán sẽ giúp thu hẹp khoảng cách. Đồng thời, chuyên viên kế toán và kiểm toáncần hiểu về cách thức hoạt động của công nghệ để có thể đưa ra các đề xuất cho các nhà cung cấpgiải pháp công nghệ cho hệ thống kế toán - giúp thu hẹp khoảng cách này (Hoffman, 2019). Từ góc độ nghề nghiệp kế toán và kiểm toán, do cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tưđang thay đổi cách các doanh nghiệp hoạt động vì vậy chuyên viên kế toán và kiểm toán cần phảithích nghi để duy trì sự phát triển. Việc đào tạo và giáo dục nghề nghiệp kế toán, kiểm toán cũngcần thay đổi để chuẩn bị tốt hơn cho sinh viên mới tốt nghiệp và hỗ trợ đào tạo lại các chuyên viênkế toán và kiểm toán hiện tại để phù hợp với công nghệ mới cũng như các thay đổi về thực hành,thủ tục và quy trình do ứng dụng công nghệ mới (Hoffman, 2019). Điều này đòi hỏi các trườngđại học cần tích hợp năng lực số hay năng lực công nghệ vào chương trình đào tạo kế toán12. TheoSledgianowski và cộng sự (2017), trong thời đại số, tồn tại một động lực mới để chuyên viên kếtoán và kiểm toán hiểu về dữ liệu lớn (big data) và phân tích kinh doanh/ phân tích dữ liệu (businessanalytic/ data analytic), vì vậy, các chương trình đào tạo về kế toán cần tích hợp các chủ đề này. Dữ liệu lớn mô tả các bộ dữ liệu chứa khối lượng dữ liệu có cấu trúc khác nhau mà hệ thốngthông tin (HTTT) và công nghệ truyền thống không đủ để xử lý và phân tích (Cao, Chychyla, &Stewart, 2015; Vasarhelyi, Kogan, & Tript, 2015; Warren, Moffitt, & Byrnes, 2015). Cụ thể, dữliệu lớn thường được đặc trưng bằng bốn đặc điểm sau: (i) khối lượng (khối lượng dữ liệu lớn),tính xác thực (dữ liệu từ các nguồn khác nhau làm tăng khả năng không chắc chắn của dữ liệu),tốc độ (phân tích dữ liệu theo dòng) và sự đa dạng (phân tích các loại dữ liệu khác nhau gồm dữliệu có cấu trúc dữ liệu, bán cấu trúc và không cấu trúc) (Zhang, Yang, & Appelbaum, 2015). Phântích kinh doanh là hệ thống công nghệ và thông tin cho phép phân tích và báo cáo dữ liệu lớn trongdoanh nghiệp bằng các kỹ thuật phân tích khác nhau (Sledgianowski và cộng sự, 2017). Các công ty và hiệp hội kế toán chuyên nghiệp khuyến nghị rằng dữ liệu lớn, công nghệ vàHTTT nê ...