Nghiên cứu ảnh hưởng của sonde JJ đến bệnh nhân sau nội soi niệu quản ngược dòng tán sỏi

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm đánh giá tác dụng không mong muốn do đặt sonde JJ sau nội soi niệu quản ngược dòng tán sỏi và ảnh hưởng của nó đến chất lượng sống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu ảnh hưởng của sonde JJ đến bệnh nhân sau nội soi niệu quản ngược dòng tán sỏiTẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2015NGHIÊN CỨU ẢNH HƢỞNG CỦA SONDE JJ ĐẾN BỆNH NHÂNSAU NỘI SOI NIỆU QUẢN NGƢỢC DÒNG TÁN SỎIPhạm Quang Vinh*; Nguyễn Phú Việt*TÓM TẮTMục tiêu: đánh giá tác dụng không mong muốn do đặt sonde JJ sau nội soi niệu quản (NQ)ngược dòng (NSNQND) tán sỏi và ảnh hưởng của nó đến chất lượng sống. Đối tượng vàphương pháp: 50 bệnh nhân (BN) tuổi trưởng thành, được đặt sonde JJ một bên sau tán sỏiNQ nội soi ngược dòng từ 12 - 2012 đến 9 - 2013. BN được yêu cầu trả lời các câu hỏi đánhgiá triệu chứng rối loạn tiểu tiện và khám tại thời điểm 4 tuần mang sonde và khi rút sonde JJ.Kết quả: triệu chứng rối loạn tiểu tiện xuất hiện ở 100% BN, mức độ nặng dần khi thời gianmang sonde kéo dài. Tỷ lệ đái máu 80%, nhiễm khuẩn niệu 6%. 84% BN than phiền vì triệuchứng đau ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày. Kết luận: sonde JJ sau NSNQND là nguyênnhân của nhiều tác dụng không mong muốn. 100% BN bị rối loạn tiểu tiện, 84% có đau ảnhhưởng tới sinh hoạt và 80% đái máu. Thời gian mang sonde càng dài, triệu chứng trên càng nặng.* Từ khóa: Rối loạn tiểu tiện; Sonde JJ; Nội soi niệu quản ngược dòng.Effects of Ureteral Stents on Patient’s Life after Ureteroscopy forUrinary CalculiSummaryAims: To evaluate the side effects of stenting after ureteroscopy (sonde JJ) and its impact onpatients’ health as well as their life. Subjects and methods: 50 mature patients with unilateralindwelling ureteral stents follow a retrograde ureteroscopic lithotripsy from December, 2012 toSeptember, 2013 were included in the study. They were asked to complete the questionnairesand examined after 4 weeks’ ureteral stent and removal. Results: Urinary disorders wasobserved in 100% of the patients, which became more severe along with the time of uretericstents; hematuria 80%; urinary infection 6%. 84% complained that pain symptoms affected theirquality of life. Conclusions: Stenting following ureteroscopy is the cause of the side effects. Thelonger ureteral stents in the body is, the more severe the symptoms become.* Key words: Urinary disorders; Ureteral stents; Ureteroscopy.ĐẶT VẤN ĐỀHiện nay, chỉ định đặt sonde JJ sauNSNQND tán sỏi NQ khá phổ biến. Ốngsonde JJ giúp nước tiểu lưu thông tốtxuống bàng quang, NQ không bị tắc dohiện tượng phù nề, hay các dị vật (cụcmáu đông, mảnh sỏi, mảnh tổ chức). Quađó, NQ bình phục tốt hơn và nguy cơ biếnchứng hẹp NQ giảm. Tuy nhiên, việc đặtống sonde JJ khiến BN khó chịu, thậm chígây biến chứng cho người bệnh [1, 2].Đã có nhiều tranh luận về việc nên haykhông chỉ định rộng rãi đặt ống sonde JJsau mổ, nhất là sau NSNQND [2, 7, 8, 10].Nghiên cứu này nhằm: Đánh giá các triệuchứng rối loạn tiểu tiện và biến chứngtrên BN được đặt sonde JJ sau NSNQNDtán sỏi.* Bệnh viện Quân y 103Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Phú Việt (bacsyviet103@yahoo.com)Ngày nhận bài: 03/02/2015; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 28/04/2015Ngày bài báo được đăng: 06/05/2015141TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2015ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁPNGHIÊN CỨUtheo mẫu đánh giá USSQ 2003 [9] tại thờiđiểm 4 tuần mang sonde JJ. Xử lý vàthống kê số liệu theo phần mềm SPSS14.0 for Window.1. Đối tượng nghiên cứu.50 BN được đặt ống sonde JJ sauđiều trị sỏi NQ bằng kỹ thuật NSNQND tạiKhoa Tiết niệu, Bệnh viên Quân y 103 từ12 - 2012 đến 9 - 2013.BN được tái khám sau mổ tại thờiđiểm rút sonde JJ. Ghi nhận các triệuchứng lâm sàng, đánh giá mức độ, thờiđiểm xuất hiện, phương pháp điều trị.Nghiên cứu ảnh hưởng của các yếu tố:thời gian lưu sonde, kích thước sonde,chất liệu, chỉ định đặt thông đến sự xuấthiện của triệu chứng trên.2. Phương pháp nghiên cứu.Nghiên cứu tiến cứu, mô tả phân tíchkhông đối chứng. BN được lập phiếu điềutra theo mẫu thống nhất, trả lời câu hỏiKẾT QUẢ NGHIÊN CỨU1. Chỉ định đặt sonde JJ.Biểu đồ 1: Chỉ định đặt sonde JJ.Đa số BN được chỉ định vì nhiều lý do, hay gặp nhất kích thước sỏi lớn, thận giãnđộ II với sỏi khảm và thời gian tán sỏi > 30 phút. 2 trường hợp chỉ định đặt JJ do taibiến, BN bị xước rách niêm mạc NQ rộng.2. Rối loạn tiểu tiện và biến chứng trong thời gian đặt ống sonde JJ.Bảng 1: Rối loạn tiểu tiện trên BN đặt JJ (n = 50).TRIỆU CHỨNGTHỜI GIAN XUẤT HIỆN7 - 14 ngàyn15 - 21 ngày> 21 ngày%n%nTỔNG (%)%Đái tăng lần347816320050 (100)Đái gấp612214261233 (66)Đái khó0048246 (12)Triệu chứng rối loạn tiểu tiện xuất hiện sớm ngay sau đặt sonde JJ, mức độ rối loạntiểu tiện tăng lên cùng thời gian đặt sonde. Sau 3 tuần, 100% BN có rối loạn tiểu tiện.142TẠP CHÍ Y - DƢỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 5-2015Bảng 2: Triệu chứng khác và biến chứng trên BN đặt sonde JJ (n = 50).THỜI GIAN XUẤT HIỆNTRIỆU CHỨNG7 - 14 ngày%Tổng(%)244840 (80)2243 (6)20081642 (84)15 - 21 ngàyn%n%Đái máu481224Nhiễm khu ...