Nghiên cứu cấu trúc mô học gan chuột nhiễm độc cấp thuốc trừ sâu nhóm Carbamat sau giải độc bằng cam thảo lục đậu thang

Nghiên cứu can thiệp thực nghiệm giải độc cho chuột cống trắng nhiễm độc cấp thuốc trừ sâu Pasha (nhóm Carbamat) liều ½ LD50 theo đường uống bằng bài thuốc “Cam thảo lục đậu thang”. Kết quả cho thấy: các triệu chứng toàn thân, cấu trúc đại thể và cấu trúc vi thể gan ở nhóm chuột cống trắng được uống giải độc có biểu hiện hồi phục nhanh hơn so với nhóm chuột cống trắng bị nhiễm độc cấp thuốc trừ sâu Pasha không được uống “cam thảo lục đậu thang”. Tuy nhiên, cần tiếp tục nghiên cứu ở mức siêu vi thể và thời gian nghiên cứu kéo dài hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu cấu trúc mô học gan chuột nhiễm độc cấp thuốc trừ sâu nhóm Carbamat sau giải độc bằng cam thảo lục đậu thangBùi Thanh Thủy và ĐtgTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ89(01/2): 141 - 146NGHIÊN CỨU CẤU TRÚC MÔ HỌC GAN CHUỘT NHIỄM ĐỘC CẤPTHUỐC TRỪ SÂU NHÓM CARBAMAT SAU GIẢI ĐỘCBẰNG CAM THẢO LỤC ĐẬU THANGBùi Thanh Thuỷ*, Nguyễn Thị Hiệp TuyếtTrường Đại học Y Dược Thái NguyênTÓM TẮTNghiên cứu can thiệp thực nghiệm giải độc cho chuột cống trắng nhiễm độc cấp thuốc trừ sâuPasha (nhóm Carbamat) liều ½ LD50 theo đường uống bằng bài thuốc “Cam thảo lục đậu thang”.Kết quả cho thấy: các triệu chứng toàn thân, cấu trúc đại thể và cấu trúc vi thể gan ở nhóm chuộtcống trắng được uống giải độc có biểu hiện hồi phục nhanh hơn so với nhóm chuột cống trắng bịnhiễm độc cấp thuốc trừ sâu Pasha không được uống “cam thảo lục đậu thang”. Tuy nhiên, cầntiếp tục nghiên cứu ở mức siêu vi thể và thời gian nghiên cứu kéo dài hơn.Từ khóa: Mô học gan chuột, cam thảo, thuốc trừ sâu nhóm carbamat, Đại học Y Dược TháiNguyên, giải độc bằng cam thảo.ĐẶT VẤN ĐỀ*Ở nước ta, việc sử dụng thuốc trừ sâu đặc biệtnhóm carbamat rất phổ biển, trong đó loạithuốc trừ sâu có tên hoạt chất là fenobucab,thuộc nhóm carbamat, độc tính vừa (độ II),cùng với việc khó kiểm soát về quản lý, bảoquản, cũng như sự thiếu hiểu biết của ngườisử dụng là những nguyên nhân dẫn đến tăngtỷ lệ ngộ độc thuốc trừ sâu.Nhiều nghiên cứu trên thực nghiệm đã chothấy cấu trúc và chức năng gan bị ảnh hưởngcấp, mãn tính với thuốc trừ sâu [2], [3].Trên các thông tin quảng cáo, bài thuốc “camthảo lục đậu thang” có tác dụng giải độc chogan, điều trị khỏi một số ca ngộ độc thuốc vàngộ độc thức ăn trong thời gian ngắn. Bàithuốc này có tác dụng giải độc đối với cáctrường hợp bị nhiễm độc thuốc trừ sâu nhómcarbamat? Vấn đề này đến nay vẫn chưa cócông trình nào công bố. Với mong muốn tìmhiểu gan chuột nhiễm độc cấp thuốc trừ sâunhóm carbamat có sự thay đổi như thế nàosau khi được giải độc bằng bài thuốc này,chúng tôi thực hiện đề tài với mục tiêu sau:Đánh giá sự thay đổi cấu trúc đại thể, vi thểcủa gan chuột cống trắng nhiễm độc cấpthuốc trừ sâu Pasha sau giải độc bằng camthảo lục đậu thang.*ĐỐI TƯỢNG, PHƯƠNG PHÁPĐối tượng nghiên cứu24 chuột cống trắng đực tơ, 2 - 2,5 tháng tuổi,khoảng 100 – 130 g/con, chuột được nuôidưỡng theo chế độ ăn của phòng thí nghiệm.Vật liệu- Thuốc trừ sâu Pasha 50EC của công ty ThanhSơn Hóa Nông, chai 100ml, dầu thực vật.- Bài thuốc “Cam thảo lục đậu thang” gồm:cam thảo 30g, lục đậu: 30g. Mỗi ngày mộtthang, sắc cho uống 3 lần.Phương pháp nghiên cứu: Can thiệp thựcnghiệm có đối chứng.- Phân lô thí nghiệm:o Lô 1 (BT): 3 chuột bình thườngo Lô 2 (CĐ): 3 chuột, mỗi con được uốngcam thảo lục đậu thang 3 lần/ngày, liều1,8ml/100g cân nặng.o Lô 3 (NĐ): 9 chuột, mỗi chuột được uốngPasha 1 lần qua sonde dạ dày liều 205mg/kgcân nặng (1/2 liều LD50). Pasha được phatrong dầu thực vật thành dung dịch13,7mg/ml, mỗi chuột uống 1,5ml dung dịchdầu thực vật – Pasha/100 gam cân nặngo Lô 4 (GĐ): 9 chuột, mỗi chuột nhiễmđộc cấp thuốc trừ sâu Pasha được uốngcam thảo lục đậu thang 3 lần/ngày, liều1,8ml/100g cân nặng.141Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyênhttp://www.lrc-tnu.edu.vnBùi Thanh Thủy và ĐtgTạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ* Các chuột lô 3,4 được chia 3 nhóm tươngứng các mốc thời gian: 1ngày, 3 ngày, 7 ngày.- Kỹ thuật nghiên cứu+ Cân mỗi chuột ở các nhóm+ Kỹ thuật hiển vi: mẫu gan chuột được tríchthủ cùng vị trí thuỳ gan phải. Cố định bằngdung dịch Bouin, khử nước, vùi nến, đúcblock, cắt lát dày 5 – 7 µm. Nhuộm tiêu bảnbằng phương pháp Hematoxylin – Eosin.Quan sát dưới kính hiển vi quang học.- Chỉ tiêu nghiên cứu+ Trọng lượng chuột ở các lô+ Triệu chứng toàn thân của chuột nhiễm độccấp và sau khi được giải độc ở các thời điểmnghiên cứu.+ Hình ảnh cấu trúc đại thể và vi thể ganchuột nhiễm độc cấp và sau khi được giải độcở các thời điểm nghiên cứu.- Phương pháp đánh giá: mô tả, so sánh đốichiếu tổn thương và hồi phục.- Địa điểm nghiên cứu: Bộ môn Mô học,Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên.KẾT QUẢTrọng lượng chuộtỞ các lô bình thường và lô chuột chỉ uốngcam thảo lục đậu thang, trọng lượng chuột cótăng nhẹ. Các ngày đầu sau uống thuốc Pasha,chuột rất mệt mỏi, ăn ít, cân nặng giảm hơnso với khi chưa uống thuốc nhưng khôngđáng kể. Chuột nhiễm độc cấp thuốc trừ sâuPasha được giải độc bằng thuốc cam thảo lụcđậu thang, trọng lượng chuột không khác biệtso với lô nhiễm độc.89(01/2): 141 - 146(ảnh1). Đến ngày thứ ba, chuột ăn ít, mệtmỏi, ít leo trèo, lông khô. Ngày thứ 7, chuộtkhoẻ lên, ăn uống và hoạt động bình thường,lông mượt.Ảnh 1: Chuột cống trắng1ngày sau uống Pashaliều 205 mg/kg cân nặngỞ lô chuột nhiễm độc cấp thuốc trừ sâu Pashavà được uống giải độc bằng cam thảo lục đậuthang liều 1,8ml/100g cân nặng, ba lần mỗingày, kết quả: từ ngày thứ hai trở đi, chuộtkhông có cơn co giật, di chuyển leo trèo, ănu ...