Nghiên cứu đặc điểm của suy đa cơ quan và các yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn

Nghiên cứu đặc điểm suy đa cơ quan và các yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn. Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 111 bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn có đủ tiêu chuẩn chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn theo Sepsic 3 năm 2016. Chẩn đoán suy đa cơ quan dựa theo tiêu chuẩn Knaus 2005, và mức độ cơ quan suy theo thang điểm SOFA.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đặc điểm của suy đa cơ quan và các yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn 89 NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM CỦA SUY ĐA CƠ QUAN VÀ CÁC YẾU TỐ TIÊN LƯỢNG TỬ VONG Ở BỆNH NHÂN SỐC NHIỄM KHUẨN Phạm Ngọc Kiếu, Nguyễn H Bích Phượng, Phạm Ngọc Dao, Phù Kỳ ThạnhTóm tắt:-Mục tiêu: Nghiên cứu đặc điểm suy đa cơ quan và các yếu tố tiên lượng tử vong ởbệnh nhân sốc nhiễm khuẩn.- Phương pháp: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 111 bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn cóđủ tiêu chuẩn chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn theo Sepsic 3 năm 2016. Chẩn đoán suy đacơ quan dựa theo tiêu chuẩn Knaus 2005, và mức độ cơ quan suy theo thang điểmSOFA.- Kết quả: Tất cả bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn đều có suy > 2 cơ quan. Nhóm tử vongcó Apache II (Acute Physiology And Chronic Health Evaluation), SOFA (SequentialOrgan Failure Assessment) cao hơn nhóm sống. Tỉ lệ tử vong chung là 45,9%, suy 03cơ quan 14,3%, 04 cơ quan 33%, 05 cơ quan 40%, 06 cơ quan 100%. Suy đa cơ quanxuất hiện từ ngày đầu vào viện khởi đầu là suy tuần hoàn, hô hấp sau đó suy thận, rốiloạn tri giác, rối loạn chuyển hoá và rối loạn đông máu. Nhóm tử vong có số cơ quansuy cao hơn nhóm sống. Bốn yếu tố tiên lượng tử vong độc lập là điểm ApacheII, đểmSOFA, số lượng cơ quan bị suy và có hiện diện ARDS.Kết luận: Suy đa cơ quan ảnh hưởng rất lớn đến tỷ lệ tử vong, càng có nhiều cơ quanbị suy thì tỷ lệ tử vong càng tăng.SUMMARY- Objective: To evaluate the characteristics of multiorgan dysfunction syndrome(MOFS) and the prognosis factors in the treatment of septic shock patients. 90- Methods: A cross-section, descriptive study in 111 MOFS patients with septic shockdiagnosed on Sepsis-3 2016 and Knaus 2005’ criteria was performed to evaluate theseverity of MOFS on Sequential Organ Failure Assessment (SOFA) scale.- Result: Most of septic shock patients suffered from more than two deficiency organs.The survivals had the lower APACHE II (Acute Physiology And Chronic HealthEvaluation), SOFA, than the non survivals in treatment duration. The total mortalitywas 45.9%. The mortality of patients with deficiency of three organs: 14.3%, four:33%, five: 40%, six:100%. MOFS happened in the first day of admission. Besideshemodynamic deficiency, respiratory failure, renal failure developed, alteredmentation, metabolic disorder and hematological disorder. Mortality prognosisfactors were APACHE II, SOFA and ARDS.- Conclusion: MOFS had a close relation to mortality. The more organs failure, themore mortality. I. ĐẶT VẤN ĐỀ Suy đa cơ quan trong sốc nhiễm khuẩn là hậu quả của suy tuần hoàn cấp và tìnhtrạng đáp ứng viêm quá mức sau nhiễm khuẩn nặng. Suy đa cơ quan là nguyên nhân tửvong chính trong các đơn vị hồi sức tích cực [1,2] , số cơ quan suy càng nhiều thì tiênlượng bệnh càng nặng. Tỉ lệ tử vong của sốc nhiễm khuẩn có suy đa cơ quan dao độngtừ 40-80% [2]. Các nghiên cứu cho thấy hình thái lâm sàng của suy đa cơ quan rấtkhác biệt tuỳ theo từng nhóm bệnh nhân: số cơ quan suy, thứ tự và thời gian xuất hiệncơ quan suy, loại cơ quan suy [1,2,8]. Nhiều yếu tố nguy cơ suy đa cơ quan và yếu tốtiên lượng nặng đã được đánh giá như: Tuổi, điểm Apache II, điểm SOFA, hồi sứckhông thích hợp, lactat máu, ARDS [4,6]. Tuy nhiên kết quả nghiên cứu còn chưathống nhất. Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài này nhằm mục tiêu:1. Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cân lâm sàng của suy đa cơ quan trên bệnh nhân sốcnhiễm khuẩn.2. Đánh giá các yếu tố tiên lượng tử vong ở bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn có suy đa cơquan. 91II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU1. Đối tượng: Tất cả bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn vào Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Đakhoa Trung Tâm An Giang. Các bệnh nhân này có đủ tiêu chuẩn chẩn đoán sốc nhiễmkhuẩn theo Sepsic 3 năm 2016. Chẩn đoán suy đa cơ quan dựa theo tiêu chuẩn sửa đổicủa Knaus năm 2005. Tiêu chuẩn loại trừ: Tuổi < 16, tử vong < 24 giờ kể từ khi vào viện, có chỉ địnhngoại khoa không giải quyết hiệu quả và các bệnh giai đoạn cuối ung thư, lympho.2. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang, bệnh nhân được hồi sức tích cực theo phác đồ, cácđặc điểm chung được ghi nhận như tuổi, giới, chẩn đoán bệnh theo mã ICD 10, cácbệnh mạn tính kèm theo, Mạch, huyết áp, nhiệt độ, nhịp thở, khí máu động mạch, tiểucầu, bilirubin, creatinin, thời gian nằm ICU và kết quả điều trị. Các chỉ tiêu lâm sàngvà cận lâm sàng được đánh giá hàng ngày để tính điểm SOFA, APACHE II. Xử lý số liệu: Các biến định lượng được thống kê bằng giá trị trung bình, độ lệchchuẩn sử dụng Two-tailed Student’s t test, Các biến phân loại được đánh giá bằng cáchsử dụng Chi-square test, nếu các giá trị nhỏ sẽ được hiệu chỉnh bằng Fisher’s exact test,khi giá trị p < 0,05 được xem là có ý nghĩa thống kê với khoảng tin cậy 95%. Phầnmềm thống kê SPSS 22 được sử dụng. III. KẾT QUẢ Từ 02/2018 đến 08/2018, có 111 bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn đủ tiêu chuẩn đưavào nghiên cứu trong đó tỷ lệ nữ/ nam 48/63. Tử vong chiếm 51/111 (45,9%). Cácbệnh nhân được phân thành 2 nhóm sống và tử vong, có các đặc điểm chung sau: 1. Đặc điểm chung của bệnh nhân. Bảng 1. Đặc điểm chung. Tổng số BN Sống Chết Đặc điểm p (111) (n=60) (n=51) 92 Tuổi 67,8± 14,6 66,8±14 69,1± 13,7 0,4 Giới Nữ 48/63 19/30 29/33 Glasgow 11,5± 2,7 12,1± 2,3 10,8 ± 2,9 0,01 ApacheII 24,1±3,9 22,7± 3,6 25,9± 3,5 ...