Nghiên cứu đề xuất cấu trúc năng lực thực hiện của giáo viên toán

Bài viết trình bày kết quả nghiên cứu lí luận về năng lực thực hiện để đề xuất cấu trúc năng lực thực hiện của giáo viên toán. Từ kết quả khảo sát các giảng viên đang đào tạo giáo viên Toán, thuộc 8 trường đại học ở Việt Nam, bài viết đưa ra cấu trúc của năng lực thực hiện của giáo viên toán dựa trên các kĩ năng chỉ báo, gồm có hai nhóm cơ bản là kĩ năng phân tích chương trình và thiết kế tài liệu học tập và kĩ năng dạy học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu đề xuất cấu trúc năng lực thực hiện của giáo viên toán VJE Tạp chí Giáo dục, Số 446 (Kì 2 - 1/2019), tr 38-45 NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CẤU TRÚC NĂNG LỰC THỰC HIỆN CỦA GIÁO VIÊN TOÁN Phạm Anh Giang - Trường Đại học Hồng Đức Ngày nhận bài: 16/09/2018; ngày biên tập: 05/12/2018; ngày duyệt đăng: 18/12/2018. Abstract: Approach competency in teacher training is a popular trend today. Based on the results of theoretical research on implementation competency and the survey results of lecturers who are training math teachers in 8 universities in Vietnam, we propose the structure of implementation competency of a math teacher based on skills and indicators, including two basic groups: the skills of curriculum analysis, design of learning materials and teaching skill. Keywords: Implementation competency, teacher, math, skills, structure. lạc” [2]. Crick định nghĩa “Một năng lực được mô tả như là một sự kết hợp phức tạp của kiến thức, KN, sự hiểu biết, các giá trị, thái độ và mong muốn dẫn đến hiệu quả, thể hiện hành động của con người trong một lĩnh vực cụ thể” [3]. Văn bản chính thức Chương trình giáo dục phổ thông của tỉnh Quebec Canada quy định: “Năng lực là sự kết hợp một cách linh hoạt và có tổ chức kiến thức, KN với thái độ, tình cảm, giá trị, động cơ cá nhân… nhằm đáp ứng hiệu quả một yêu cầu phức hợp của hoạt động trong bối cảnh nhất định” [4]. Theo Gharajedaghi, “năng lực là tổ hợp các yếu tố tâm - sinh lí, các tri thức và KN hành động của cá nhân mang lại hiệu quả cao trong việc giải quyết các tình huống cụ thể” [5]. Theo Nguyễn Thị Kim Dung và cộng sự [6]; tr 30], “năng lực là tổ hợp các kiến thức, KN, thái độ và kinh nghiệm cá nhân cho phép thực hiện cáo trách nhiệm và hiệu quả các hành động, giải quyết các nhiệm vụ, vấn đề trong những tình huống khác nhau thuộc các lĩnh vực nghề nghiệp, xã hội hay cá nhân”. Phạm Minh Hạc cho rằng, năng lực là tổ hợp các đặc điểm tâm lí của một con người/nhân cách (trích theo [6]). Theo Từ điển Tâm lí học của tác giả Vũ Dũng, năng lực là tập hợp các tính chất hay phẩm chất của tâm lí cá nhân, đóng vai trò là điều kiện bên trong, tạo thuận lợi cho việc thực hiện tốt một dạng hoạt động nhất định [7]. Weinert lại đơn giản coi năng lực là các khả năng và KN nhận thức vốn có ở cá nhân hay có thể học được… để giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Năng lực cũng hàm chứa trong nó tính sẵn sàng hành động, động cơ, ý chí và trách nhiệm xã hội để có thể sử dụng một cách thành công và có trách nhiệm các giải pháp… trong những tình huống thay đổi [8]. Như sơ lược trình bày ở trên, có thể thấy có ba cách tiếp cận khái niệm năng lực: năng lực là thuộc tính tâm lí; năng lực gồm kiến thức, KN, thái độ, và một số phẩm chất tâm lí; năng lực gồm các KN. Trong nghiên cứu này, 1. Mở đầu Hiện nay, có nhiều nghiên cứu về năng lực và năng lực giáo viên (GV) cũng như nghiên cứu về vấn đề đào tạo GV theo hướng tiếp cận năng lực. Trong các nghiên cứu đó, cũng đã có những nghiên cứu về “năng lực thực hiện” (NLTH) nhưng chủ yếu là những nghiên cứu về lĩnh vực đào tạo nghề. Trong đó, các nghiên cứu về đào tạo nghề sư phạm theo tiếp cận năng lực thực hiện (NLTH), cho đối tượng là GV toán vẫn chưa có những kết quả hệ thống, hoàn thiện. Bài báo này sẽ trình bày những phân tích về một số khái niệm, công bố trước đây như năng lực, năng lực sư phạm, chuẩn GV, chuẩn đào tạo (đầu ra) của một số cơ sở đào tạo, hiệp hội nghề sư phạm để từ đó đề xuất khái niệm và cấu trúc của NLTH của GV Toán trung học phổ thông. Đương nhiên, đề xuất này là định hướng cho việc đào tạo GV Toán trong trường đại học, trình độ cử nhân. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Một số nghiên cứu về năng lực và năng lực thực hiện Với các nhà nghiên cứu khoa học giáo dục, thuật ngữ “năng lực” được ý niệm rất sớm từ những năm 1970 và có rất nhiều định nghĩa được đưa ra xuất phát từ nhiều hướng tiếp cận trong những bối cảnh khác nhau. Rychen & Salganik, 2003, coi năng lực là “khả năng đáp ứng nhu cầu phức tạp, bằng cách vẽ và huy động các nguồn lực tâm lý xã hội trong bối cảnh - tức là một hệ thống hành động phức tạp bao gồm kiến thức (cũng ngầm); kĩ năng (KN) nhận thức và thực tiễn; thái độ như động lực, định hướng giá trị, cảm xúc” Rychen, D.S. Salganik, L.H. (2003). Key Competencies for a successful life and a well-functioning society. Göttingen: Hogrefe & Huber. Theo Koster & Dengerink, 2008, thì năng lực là “sự kết hợp của kiến thức, KN, thái độ, giá trị và đặc điểm cá nhân, trao quyền cho GV hành động một cách chuyên nghiệp và thích hợp trong một tình huống, triển khai chúng một cách mạch 38 Email: phamanhgiang@hdu.edu.vn VJE Tạp chí Giáo dục, Số 446 (Kì 2 - 1/2019), tr 38-45 chúng tôi thiên về tiếp cận KN: coi năng lực bao gồm và được thể hiện, đánh giá được thông qua KN. 2.2. Năng lực sư phạm sự dạy học một cách hiệu quả; Tạo và duy trì sự hỗ trợ và môi trường học an toàn; Đánh giá, cung cấp những phản hồi và tổng kết, phản ánh về kết quả học của HS); Kết nối và tương tác chuyên môn ...