Nghiên cứu giá trị Creatine kinase trong chẩn đoán sớm, phát hiện dị hợp tử, bước đầu thăm dò ở mức độ gen của bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne ở trẻ em Việt Nam

Nghiên cứu 112 bệnh nhân đ-ợc chẩn đoán là DMD tại Viện Nhi quốc gia dựa trên lâm sàng, xét nghiệm creatine kinase (CK) và tiền sử gia đình, 24 em trai của bệnh nhân ch-a rõ triệu chứng lâm sàng cũng đ-ợc xét nghiệm CK. Để nghiên cứu kh. năng phát hiện những bà mẹ dị hợp tử mang gen bệnh bằng định l-ợng CK: 68 bà mẹ bệnh nhân DMD và 34 bà mẹ bình th-ờng đ-ợc xét nghiệm CK. Mẹ bệnh nhân DMD đ-ợc chia làm 2 nhóm tiền sử di truyền (TSDT) rõ, và không rõ....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu giá trị Creatine kinase trong chẩn đoán sớm, phát hiện dị hợp tử, bước đầu thăm dò ở mức độ gen của bệnh loạn dưỡng cơ Duchenne ở trẻ em Việt Nam TCNCYH 23 (3) 2003 Nghiªn cøu gi¸ trÞ Creatine kinase trong chÈn ®o¸n sím, ph¸t hiÖn dÞ hîp tö, b−íc ®Çu th¨m dß ë møc ®é gen cña bÖnh lo¹n d−ìng c¬ Duchenne ë trÎ em ViÖt Nam NguyÔn ThÞ Trang1, NguyÔn ThÞ Ph−îng2, NguyÔn Thu Nh¹n2 1 Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi, 2ViÖn Nhi quèc gia Nghiªn cøu 112 bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lµ DMD t¹i ViÖn Nhi quèc gia dùa trªn l©m sµng,xÐt nghiÖm creatine kinase (CK) vµ tiÒn sö gia ®×nh, 24 em trai cña bÖnh nh©n ch−a râ triÖu chøngl©m sµng còng ®−îc xÐt nghiÖm CK. §Ó nghiªn cøu kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn nh÷ng bµ mÑ dÞ hîp tö mang gen bÖnh b»ng ®Þnh l−îng CK:68 bµ mÑ bÖnh nh©n DMD vµ 34 bµ mÑ b×nh th−êng ®−îc xÐt nghiÖm CK. MÑ bÖnh nh©n DMD®−îc chia lµm 2 nhãm tiÒn sö di truyÒn (TSDT) râ, vµ kh«ng râ. ChiÕt t¸ch ADN vµ ch¹y PCR víi mét cÆp måi cña exon 48 cho 2 bÖnh nh©n DMD cã TSDT râ. NhËn xÐt vµ kÕt qu¶: - CK cã gi¸ trÞ chÈn ®o¸n x¸c ®Þnh bÖnh DMD: 100% bÖnh nh©n DMD cã møc CK t¨ng cao,trung b×nh lµ 4111±3154 IU/l gÊp 121±93 lÇn CK trung b×nh cña trÎ em b×nh th−êng. - CK cã gi¸ trÞ chÈn ®o¸n sím bÖnh DMD: 17 bÖnh nh©n DMD ch−a cã biÓu hiÖn triÖu chøngl©m sµng râ cã kÕt qu¶ CK trung b×nh lµ 6279±4114 IU/l cao h¬n h¼n CK trung b×nh cña trÎ emb×nh th−êng cã ý nghÜa thèng kª (pTCNCYH 23 (3) 2003 ë ViÖt Nam DMD lµ bÖnh hay gÆp trªn l©m - Nhãm chøng gåm 34 bµ mÑ ®· sinh c¸csµng, chÈn ®o¸n vµ ph¸t hiÖn dÞ hîp tö b»ng xÐt con khoÎ m¹nh, kh«ng bÞ c¸c bÖnh nhiÔm trïngnghiÖm ®Æc hiÖu ADN cßn gÆp khã kh¨n, v× cÊp tÝnh ®−îc xÐt nghiÖm CK.ph¶i ¸p dông nhiÒu ph−¬ng ph¸p di truyÒn ph©n 2. Ph−¬ng ph¸ptö víi ®ßi hái trang thiÕt bÞ vµ ho¸ chÊt ®ång bémíi ph¸t hiÖn ®−îc c¸c lo¹i ®ét biÕn gen nh−: - Thu thËp th«ng tin: C¸c bÖnh nh©n DMDmÊt ®o¹n, nh©n ®o¹n, chuyÓn ®o¹n hay ®ét ®−îc thu thËp th«ng tin theo mét mÉu bÖnh ¸nbiÕn ®iÓm [2]. VËy lµm thÕ nµo cã thÓ chÈn thèng nhÊt.®o¸n, ®Æc biÖt chÈn ®o¸n rÊt sím trÎ bÞ bÖnh - §Þnh l−îng CK toµn phÇn huyÕt thanhDMD ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn dÞ hîp tö cho nh÷ngng−êi n÷ trong gia ®×nh ®Ó cho hä lêi khuyªn C¸c ®èi t−îng nghiªn cøu ®−îc xÐt nghiÖmkhi hä x©y dùng gia ®×nh hoÆc muèn sinh con CK theo ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®éng häctiÕp theo nh»m h¹n chÕ tû lÖ sinh con bÞ bÖnh enzym, sö dông c¸c kit thuèc thö cña h·ngDMD. Boeringer Mannheim (CHLB §øc), ®äc trªn m¸y quang phæ kÕ Hitachi cña NhËt cã hiÖn sè XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn nghiªn cøu nµy vµ ch−¬ng tr×nh ho¸ trong vïng tö ngo¹i, b−ícnh»m 2 môc tiªu: sãng 340 nm, ®iÒu kiÖn 250 C, råi tÝnh to¸n kÕt - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ creatine kinase trong qu¶.chÈn ®o¸n, ®Æc biÖt chÈn ®o¸n sím bÖnh DMD TrÞ sè CK thu ®−îc tõ c¸c bÖnh nh©n DMDcho bÖnh nhi vµ ph¸t hiÖn n÷ dÞ hîp tö. vµ c¸c em trai, chÞ em g¸i cña bÖnh nh©n d−íi - B−íc ®Çu th¨m dß ë møc ®é gen mét sè 15 tuæi ®−îc so s¸nh víi h»ng sè sinh häc CKbÖnh nh©n DMD. huyÕt thanh cña trÎ em b×nh th−êng, ®−îc c«ng bè bëi H.V.S¬n vµ CS khoa Ho¸ sinh ViÖn NhiII. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p Quèc gia.nghiªn cøu TrÞ sè CK thu ®−îc tõ c¸c mÑ bÖnh nh©n 1. §èi t−îng DMD ®−îc so s¸nhvíi kÕt qu¶ CK trung b×nh - 112 bÖnh nh©n ®−îc chÈn ®o¸n lµ DMD cña nhãm chøng lµ c¸c bµ mÑ b×nh th−êng. Sot¹i viÖn Nhi Quèc gia b»ng ph©n tÝch kÕt qu¶ s¸nh kÕt qu¶ CK cña hai nhãm bµ mÑ ®Ó rót raCK cã ®èi chiÕu víi giai ®o¹n l©m sµng, tiÒn nhËn xÐt.sö gia ®×nh , 24 em trai cña bÖnh nh©n DMD - Th¨m dß ph¶n øng PCR víi 1 cÆp måi cñacòng ®−îc xÐt nghiÖm CK cho môc ®Ých chÈn exon 48 cho 2 gia ®×nh cã tiÒn sö di truyÒn®o¸n sím. bÖnh DMD (chiÕt t¸ch ADN xö lý proteinase - 68 bµ mÑ bÖnh nh©n ®−îc chia lµm 2 K, ho¸ chÊt ch¹y PCR cña h·ng Sigma)nhãm: tiÒn sö di truyÒn (TSDT) râ vµ kh«ng râ. - C¸c kÕt qu¶ thu ®−îc, ®−îc xö lý theo c¸c - 18 chÞ em g¸i cña bÖnh nh©n DMD còng thuËt to¸n thèng kª.®−îc chia lµm 2 nhãm TSDT râ vµ kh«ng râ. III. KÕt qu¶ 1. XÐt nghiÖm CK trong chÈn ®o¸n:116 TCNCYH 23 (3) 2003 B¶ng 1. KÕt qu¶ xÐt nghiÖm CK trung b×nh cña bÖnh nh©n DMD KÕt qu¶ CK n Gi¸ trÞ CKTB (IU/l) Sè lÇn t¨ng trung b×nh P CKTB trÎ em bt (H.V. S¬n) 18 ± 16 P < 0,001 CKTB bÖnh nh©n 112 4111 ± 3154 121± 93 KÕt qu¶ CK trung b×nh cña 112 bÖnh nh©n t¨ng cao râ rÖt so víi CK trung b×nh cña trÎ em b×nhth−êng cã ý nghÜa thèng kª víi P< 0,001. KÕt qu¶ cña CK trong chÈn ®o¸n sím bÖnh DMD. B¶ng 2. KÕt qu¶ xÐt nghiÖm CK cña c¸c bÖnh nh©n ë giai ®o¹n I. BÖnh nh©n DMD g/® I n=17 ...