Nghiên cứu hóa sinh lâm sàng: Phần 2

Tài liệu "Hóa sinh lâm sàng - NXB Y học" phần 2 trình bày các nội dung chính sau: Hóa sinh lâm sàng bệnh lý tuyến nội tiết; Dịch sinh vật; Chí dấu ung thư; Các dịch cơ thể, nghiệm phẩm và các xét nghiệm hóa sinh lâm sàng; Xét nghiệm tin cậy và kiểm tra chất xét nghiệm. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu hóa sinh lâm sàng: Phần 2 Chuong 6 HOA SINH LAM SANG BENH LY TUYEN NOI TIETMUG TIEU 1. Trinh bay Ave d6 lieu hoa ngtroc truc dtroi dai-tuyn yen-tuyen 2. Liet ke cluvc she thay doi cac xet nghiem hoa sinh trong twang giap. 3. Liet ke Ave su• thay doi cac xet nghiem h6a sinh trong nhuvrcDPJ CUONGCo the song la met kh6i th6ng nhat hoan chinh, vai tre chuyen hoa cac chat trong co thela docac to chic va ca quan dam nhiem. Cac chirc nang cua cac co quan, be phen trongco the duct dieu hoa boi hai he th6ng là N than kinh va he nei tiet. He th6ng than kinh: &rig vai tre dan truyen tin hieu hay th6ng tin di qua met he th6ng co dinh ve eau trite. He th6ng nei tiet: g6m nhieu hormon do the tuyen dee biet bai tiet va dirge van chuyen trong mau nhtr nhung thong tin di dOng de tat &Ong len cac co quan. Hai N thong nay c6 m6i lien quan rat tinh vi. Vi du catecholamin la nhiing chat dantruyen than kinh a mot to chirc nay nhtrng lai la hormon o to chic khac. Tuyen nei tiet la cac tuyen khong e6 6ng dan xuat, cac hormon cua no tham trgc tier,qua N mao mach do thong vao mau. Hau ha c6 nguon gee tir cac to bao Welt me, ngoEra o tinh hoan (san xuat testosteron) Aid buong tang (san xuat estrogen) c6 nguon gee tir tochirc lien ket, trong he th6ng than kinh tuyen yen va cac to bao tiet c6 nguon gee than kinh. Cac tuyen nei Wet nam rat rat trong co the nhtr tuyen yen, tuyen giap, tuyen can giap,tuyen thuong then, tuyen tay nei tiet, tuyen sinh due. Ngodi ra cac co quan khde ding cochirc nang nei tiet nhu viing duai doi, cac dau ten clang eila cac sqi than kinh, Ong tieuh6a, then... T6 chirc dich CO lien quan met thiet den cac he thong nei tiet. Tin hieu tir he than kinhtrung uong dtroc truyen qua met boat he tir dieu chinh toi to chirc dich cuoi clang. ‘Viing duoi doi la trung tam phihop chirc nang th6ng nei tiet. N6 nhen vatruyen tin tir N than kinh trung uong, san xuat ra nhfing hormon dieu hoa di tai tuyen tien 181 http://tieulun.hopto.orgI-16A SINN LAM SANGyen, mot s6 dugc goi la yeu to giai phong c6,tac dung kich thich tien yen tiet ra mothormon Wang *rig, so khac goi la yeu to ire che i c the tien yen tiet hormon. Khi dugckich thich, tien yen se tiet hormon vao mau de van chuyen tai cac tuyen n6i tiet khac nhuv6 thugng than, tuyen giap, tinh hoan, buong trimg, tuyen tuy nOi tiet... Cac hormon vimg duoi d6i dugc san xudt vai mot lugng rat nho.1. DANH GIA CHCPC NANG TUYEN YEN Hinh 6.1. Tuyen yen Tuyen yen là tuyen nOi tiet nh6, kich thuac 1 cm, trong lugng 0,5 — 1 g, ndm a daynao. Tuyen yen c6 hai ThUy truac goi la tien yen hay yen tuyen, c6 5 loai to bao tiet ra 6 hormon, dong vaitro chinh trong su kiem sok chirc /fang chuyen hoa cua toan co th6, do la somatotrophtiet growth hormon (GH), corticotroph ti& adrenocorticotropic hormon (ACTH), thyro-troph tiet thyroid stimulating hormon (TSH), gonadotroph tiet follicle stimulating hor-mon (FSH) va luteinizing hormon (LH), lactotroph ti& prolactin (PRL). 30 - 40% to baothily truoc la somatotroph, 20% corticotrop, moi loai con lai 3-5%, tuy nhien cac hormonnay rat manh giap ki6m soat chirc nang tuyen giap, sinh duc va bai tiet sua cua tuyen yd.182 http://tieulun.hopto.org CHUONG 6 ► HOA SINE/ LAM SANG BUNN LY TUYEN NOI TIET Cac hormon nay c6 nhfing dac di6m sau: - V6 eau frac, la nhang polypeptid Wang d6i dai (ACTH c6 39 acid amin). - Ve tac dung: + Kich thich cac tuyen not tit san xuat hormon ttrang frng. + Dieu hoa chuyen hoa glucid, lipid, protein va din giai cua nhieu to chirc, ca, ‘ mo gan... - Co. ch6 hoat dOng cda hormon tin yen la tao phirc hcrp H-R o mang bdo ttrang va hoat hoa adenylatcyclase (AC). - Su bai tit va tong hop hormon tin yen not Chung dtrov ki6m soat bed h6 th6ng feed-back. Thily sau hay hau yen hay yen thAn kinh khong san xuat ma chi china 2 hormon Idanti-diuretic hormon (ADH) con goi la arginin-vasopressin (AVP) va oxytocin.1.1. ChCpc nang sinh ly thOy truoc tuy6n yenHAu h6t cac hormon cua thiiy truerc tuy6n yen du c6 tac dung kich thich t6 bao tuy6n dichnhu tuyen giap, vo thugng than, buong thing, tinh hoan va tuyen vu. Rieng co GH tao ratac dung tren hdu h6t t6 bao o cac mo ca th6.1.1.1. Growth Hormon (GH) Hinh 6.2. Hormon GH cua they tru&c tuyen yen GH la mot protein di 191 acid amin trong mot chai don, trong hrong phan tin la 22kDa. N6 lam phat tri6n hau h6t cac m6 ca th6, lam tang kich thuac t6 bao, tang phan bao, 183 http://tieulun.hopto.orgHOA SINH LAM SANGphut trien se luting to bao, va dac biet la gay biet h6a mot s6 to bao nhu to bao xuang vato bao co, sau khi truemg thanh xuang ngimg phut hien, trong khi cac mo khac van tieptuc phut trien.Tac dung chuyn hoa Chuyen hoa protein: GH lam tang mire tong hop protein trong tat ca to bao co thebang cac tac dung: - Tang van chuyen acid amin qua mang to bao, lam tang neng de acid amin not bao tuo thuan loi cho tong hop protein. - Lam tang dich ma ARNm de tong hop protein. Tang sao chop ADN trong nhan de too thanh ARNm, qua do gidp thitc day sir tong hop protein va phut trien ca the. , - Giam hoa protein va cac acid amin to bao. N6 huy &Ong mot luang ,lan acid boo tu do dr cac to chirc de cung ...