Nghiên cứu một số đặc điểm diễn biến dịch bệnh sốt xuất huyết dengue tại Cà Mau từ năm 2003-2012

Bài viết này được nghiên cứu với mục tiêu nhằm mô tả một số đặc điểm dịch tễ về dịch bệnh sốt xuất huyết dengue (SXHD) tại tỉnh Cà Mau trong 10 năm (2003 - 2012). Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu một số đặc điểm diễn biến dịch bệnh sốt xuất huyết dengue tại Cà Mau từ năm 2003-2012 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 1-2018 NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DIỄN BIẾN DỊCH BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE TẠI CÀ MAU TỪ NĂM 2003 - 2012 Nguyễn Đức Điển*; Nguyễn Văn Chuyên* Nguyễn Minh Phương*; Trần Văn Tuấn*; Phạm Ngọc Châu* TÓM TẮT Mục tiêu: mô tả một số đặc điểm dịch tễ về dịch bệnh sốt xuất huyết dengue (SXHD) tại tỉnh Cà Mau trong 10 năm (2003 - 2012). Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả hồi cứu, phân tích chuỗi thời gian số ca mắc SXHD, từ đó mô tả một số đặc điểm dịch tễ của dịch SXHD. Kết quả: số ca mắc SXHD có xu hướng tăng liên tục trong 10 năm, với mức tăng 11 ca/năm. Dịch SXHD diễn biến với chu kỳ mùa rõ rệt, biểu hiện bằng các đợt bùng phát dịch vào các tháng 8, 9, 10 trong năm. Mùa bùng phát dịch tương ứng với mùa mưa trong năm. Đặc biệt, kết quả cho thấy chu kỳ năm của dịch SXHD với chu kỳ 3 - 4 năm. Kết luận: dịch SXHD có xu hướng tăng rõ rệt và chu kỳ mùa, năm rõ rệt. Tuy nhiên, cần có nghiên cứu sâu hơn với sự tương tác nhiều biến số kinh tế xã hội, thời tiết khí hậu để bộc lộ rõ hơn đặc điểm dịch SXHD với không gian và thời gian khác nhau. * Từ khóa: Sốt xuất huyết dengue; Dịch bệnh; Cà Mau. Study on some Epidemiological Characteristics of Dengue Hemorrhagic Fever in Camau Province from 2003 to 2012 Summary Objectives: To describe some epidemiological characteristics of dengue hemorrhagic fever (DHF) in Camau province in 10 years (2003 - 2012). Subjects and methods: A retrospective, descriptive study, time series analysis of the cases of DHF, from which describe some epidemiological characteristics of DHF in 10 years. Results: The number of DHF cases tended to increase continuously for 10 years, with an increase of 11 cases/year. DHF pandemics evolved with marked seasonal cycles, manifested by outbreaks in the months of 8, 9, 10 in the year. Seasonal outbreaks corresponded to the rainy season of the year. Especially, the results showed that the years cycle of DHF pandemic with 3 to 4 year cycles. Conclusion: DHF pandemics showed marked upward trend and seasonal cycles and year cycles. However, further research is needed with the interaction of many socio-economic variables and climatical conditions in order to express more clearly epidemiological characteristics of DHF pandemics with different time and space. * Keywords: Dengue hemorrhagic fever; Pandemics; Camau province . * Học viện Quân y Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Đức Điển (drdiennd@gmail.com) Ngày nhận bài: 05/09/2017; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 11/10/2017 Ngày bài báo được đăng: 27/12/2017 22 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 1-2018 ĐẶT VẤN ĐỀ Dịch sốt xuất huyết dengue được biết đến cách đây ba thế kỷ ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới. Số mắc SXHD trên thế giới có xu hướng ngày càng gia tăng, cứ sau mỗi thập kỷ, số mắc tăng gấp 2 lần. Nhìn chung, trong suốt 50 năm qua SXHD đã tăng trên 30 lần, lan nhanh và trở thành dịch tại 100 nước trên thế giới. Các khu vực lưu hành nặng như Đông Nam Á, Tây Thái Bình Dương, Đông Địa Trung Hải [1, 2]. Sốt xuất huyết dengue là nguyên nhân dẫn đến nhập viện và gây tử vong hàng đầu tại một số nước thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, vụ dịch SXHD đầu tiên xảy ra ở miền Bắc vào năm 1958, được Chu Văn Tường và Mihow thông báo năm 1959; ở miền Nam, năm 1960 với 60 bệnh nhân nhi tử vong. Từ đó bệnh trở thành dịch lưu hành địa phương ở vùng châu thổ sông Hồng, sông Cửu Long và dọc theo bờ biển miền Trung. Bệnh không chỉ xuất hiện ở đô thị mà cả ở vùng nông thôn, nơi có muỗi truyền bệnh SXHD [2, 5, 6]. Gánh nặng bệnh truyền nhiễm luôn là mối đe dọa lớn đối với cộng đồng ở tất cả các nước trên thế giới. Tại Việt Nam, SXHD là bệnh truyền nhiễm đã và đang tái nổi, tuy số tử vong không cao bằng các bệnh khác, nhưng có số mắc hàng năm cao, chi phí trong quản lý kiểm soát dịch bệnh rất lớn. Trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc bệnh SXHD cao nhất được ghi nhận tại các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, trong đó có tỉnh Cà Mau [8, 9]. Cà Mau có đặc điểm địa lý 3 mặt giáp biển nên có những nét đặc thù riêng, ảnh hưởng đến đặc điểm dịch tễ của SXHD. Cùng với đó, đồng bằng sông Cửu Long được xem là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, đây được xem là một yếu tố ảnh hưởng đến quá trình dịch SXHD [10]. Vì vậy, chúng tôi nghiên cứu nhằm: Xác định một số đặc điểm dịch tễ của SXHD tại tỉnh Cà Mau dựa trên nghiên cứu mô tả, phân tích chuỗi thời gian số ca mắc trong 10 năm từ 2003 - 2012. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1. Đối tượng, địa điểm, thời gian nghiên cứu. * Đối tượng nghiên cứu: - Cơ sở dữ liệu dịch bệnh SXHD được báo cáo theo hệ thống y tế dự phòng (Trung tâm Y tế dự phòng - TTYTDP) trong 10 năm (2003 - 2012) của tỉnh Cà Mau. * Địa điểm, thời gian nghiên cứu: - Địa điểm nghiên cứu: tỉnh Cà Mau. - Thời gian nghiên cứu: từ 2013 - 2015. 2. Phương pháp nghiên cứu. * Thiết kế ...