Nghiên cứu một số đặc điểm lâm học và biện pháp kỹ thuật trồng rừng sấu tía (Sandoricum indicum Cav) nhằm cung cấp gỗ lớn tại vùng Đông Nam Bộ

Bài viết giới thiệu kết quả nghiên cứu về phân bố, kỹ thuật gieo ươm và kỹ thuật trồng rừng Sấu tía (Sandoricum indicum Cav) tại vùng Đông Nam Bộ. Về phân bố, Sấu tía mọc tự nhiên ở tất cả các rừng tự nhiên vùng Đông Nam Bộ và được trồng phân tán trong các vườn sưu tập thực vật... Kết quả nghiên cứu gieo ươm cho thấy, hạt giống cần được gieo ươm ngay sau khi thu hái. Phương pháp bảo quản hạt tốt nhất là bảo quản lạnh ở nhiệt độ 4oC, sẽ có thời gian bảo quản tối đa được 5 tháng với tỷ lệ nảy mầm còn 15%.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu một số đặc điểm lâm học và biện pháp kỹ thuật trồng rừng sấu tía (Sandoricum indicum Cav) nhằm cung cấp gỗ lớn tại vùng Đông Nam Bộ Tạp chí KHLN Chuyên san/2017 (123 - 131) ©: Viện KHLNVN - VAFS ISSN: 1859 - 0373 Đăng tải tại: www.vafs.gov.vn NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM LÂM HỌC VÀ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT TRỒNG RỪNG SẤU TÍA (Sandoricum indicum Cav) NHẰM CUNG CẤP GỖ LỚN TẠI VÙNG ĐÔNG NAM BỘ Nguyễn Kiên Cường, Đỗ Thị Ngọc Hà, Kiều Phương Anh Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Lâm nghiệp Đông Nam Bộ TÓM TẮT Từ khóa: Sấu tía, gỗ lớn, Đông Nam Bộ Bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu về phân bố, kỹ thuật gieo ươm và kỹ thuật trồng rừng Sấu tía (Sandoricum indicum Cav) tại vùng Đông Nam Bộ. Về phân bố, Sấu tía mọc tự nhiên ở tất cả các rừng tự nhiên vùng Đông Nam Bộ và được trồng phân tán trong các vườn sưu tập thực vật. Kết quả nghiên cứu gieo ươm cho thấy, hạt giống cần được gieo ươm ngay sau khi thu hái. Phương pháp bảo quản hạt tốt nhất là bảo quản lạnh ở nhiệt độ 4oC, sẽ có thời gian bảo quản tối đa được 5 tháng với tỷ lệ nảy mầm còn 15%. Phương pháp xử lý hạt bằng ngâm trong nước ở nhiệt độ thông thường (22oC) 24 giờ cho tỷ lệ nảy mầm tốt nhất. Gieo ươm tạo cây con với hỗn hợp ruột bầu 5 % đất 4 % xơ ừa 1 % phân h u cơ vi sinh và không che sáng cho kết quả tốt nhất sau 11 tháng gieo ươm. Về trồng rừng, sau 3 năm tỷ lệ sống ở tất cả các công thức thí nghiệm đạt trên 96%. Sinh trưởng đường kính (D1.3) và chiều cao vút ngọn (Hvn) đạt lần lượt là 12cm và 8,3m; tăng trưởng bình quân (D1.3) và (Hvn) đạt lần lượt là 4 cm/năm, 2,8 m/năm. Ở tuổi này, mật độ đã ảnh hưởng đến sinh trưởng của Sấu tía: mật độ 833 cây/ha là thích hợp nhất. Bón lót 300g NPK(16:16:8) và 15 g phân h u cơ vi sinh cho cây sinh trưởng tốt nhất. Trồng hỗn giao với Sao đen sinh trưởng kém hơn so với trồng thuần loài. Với khả năng thích nghi cao và sinh trưởng nhanh Sấu tía có nhiều tiềm năng để trồng rừng sản xuất gỗ lớn. Silvicultural characteristics and planting techniques of Sandoricum indicum Cav for sawlog production in Southeastern Vietnam Keywords: Sandoricum indicum Cav, sawlog, Southeastern This paper presents research results on the natural distribution, seedling production and planting techniques of Sandoricum indicum Cav in the Southeast region Vietnam. Sandoricum indicum naturally grows in natural forests Southeast Vietnam and was planted scatteredly as urban trees, in several arboretum and botanical garden. For seedling production, seeds should be sown immediately after harvest nursery. The best method of seed storage is storing in cold storage at a temperature of 4 oC, which can retain seed longevity up to 5 months with 15% of germination rate. The best germination method is immersion in water at normal temperature (22oC) for 24 hours. Seedling growth rate at 11 month - old is highest in the mixed potting substrate of 50% soil + 40% coconut fiber + 10% bio fertilizer and without shading. Planting trial results show that, at 3 year old, survival rates in all treatments were over 96%. Tree diameter (DBH) and total height (Hvn) growth reached 12 cm and 8.3m, respectively; 123 Tạp chí KHLN 2017 Nguyễn Kiên Cường et al., Chuyên san/2017 Annual DBH and Hvn increment were 4cm and 2.8 m/year. At this age, the planting space has affected the growth of S. indicum; planting density of 833 trees/ha performed most appropriate. Applying 150g NPK + 300g bio - fertilizer at planting show the highest growth rate. Growth rate of S. indicum in the mixture of S. indicum + Hopea odorata was lower than in pure planting of Sandoricum indicum. With highly adaptable to the site conditions in Southeast Vietnam and rapid growth ability, S. indicum is a potential species for sawlog production. I. MỞ ĐẦU Sấu tía là cây gỗ lớn sinh trưởng nhanh thuộc họ Xoan (Meliaceae). Tại Việt Nam cây phân bố ở các tỉnh phía Nam từ Kon Tum, Quảng Nam trở vào ở độ cao ưới 1 m. Sấu tía là cây ưa sáng chịu hạn tốt, gỗ màu nâu hồng, tỷ trọng ,55, được ùng đóng đồ gia ụng và trang trí nội thất. Kết quả nghiên cứu phân bố cho thấy Sấu tía mọc tự nhiên ọc đường và ven suối, sinh trưởng tốt và tham gia vào tầng tán chính của rừng, đường kính D1,3 đạt tới 12 cm và chiều cao Hvn tới 32m. Điều tra về gây trồng phân tán cây Sấu tía tại một số nơi cho thấy, tại Thảo Cầm Viên - Sài Gòn có 5 cây có đường kính (D1.3) 97cm, chiều cao vút ngọn (Hvn) 25m và chiều cao ưới cành (H dc) 15m, tại vườn thực vật Trảng Bom - Đồng Nai với số lượng 1 cây trồng từ năm 1965 có D 1.3 55cm, Hvn 24m và Hdc 16m, tại Bàu Bàng - Bình Dương còn khoảng 35 cây trồng năm 2 1, đến nay sinh trưởng đạt D1.3 = 24cm, Hvn = 21m và Hdc = 14m, tỷ lệ cây sống 93% sau 14 năm trồng, thân cây thẳng, đơn trục tròn đều phù hợp với gỗ lớn, cây không bị sâu bệnh hại. Một số kết quả nghiên cứu bước đầu về cây Sấu tía cho thấy đây là loài cây bản địa gỗ lớn mọc nhanh có giá trị. Xuất phát từ thực tiễn đó cần nghiên cứu gây trồng và phát triển loài cây này. 124 II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Nghiên c u à h n c c i u h nh h i, h u Kế thừa tài liệu (Phạm Hoàng Hộ, 2 ) và điều tra hiện trường trên 4 địa điểm nghiên cứu là Vườn thực vật Trảng Bom - Đồng Nai, Khu bảo tồn Thiên nhiên Văn hóa Đồng Nai Vĩnh Cửu - Đồng Nai, Vườn thực vật Bàu Bàng - Bình Dương và Rừng phòng hộ Tân Phú - Định Quán - Đồng Nai. Tại mỗi địa điểm chọn 3 cây tiêu chuẩn, mô tả đặc điểm hình thái và vật hậu. Chỉ tiêu quan sát bao gồm thời kỳ thay đổi lá, ra chồi, ra hoa, nở hoa, kết quả, quả chín, rơi rụng. Mô tả và chụp ảnh hình thái, kích thước lá, hoa, quả, hạt. Các chỉ tiêu vật hậu được theo õi và đo đếm 3 ngày/lần trong 2 năm liên tục. Khảo sát và điều tra ô tiêu chuẩn tạm thời 2 m2 (50 × 4 m), thu thập các thông tin về D1,3, Hvn, Hdc và Dt của toàn bộ cây có đường kính tại vị trí 1,3m từ 8cm trở lên trong các ô tiêu chuẩn. Thu h i quả, chế iến, ảo quản à xử lý hạ gi ng Thu hái quả, sơ chế loại b tạp chất, ủ quả trong bao tải gai trong thời gian 6 giờ, tách hạt và rửa sạch. Các thí ng ...