Nghiên cứu xây dựng chiến lược tích hợp để nâng cao khả năng thích nghi và ứng phó với ngập lụt tại Tp. Hồ Chí Minh

Ngập nước tại TP. Hồ Chí Minh gây ra bởi mưa lớn, triều cường, xả lũ từ thượng nguồn, sụt lún và nước biển dâng do biến đổi khí hậu (BĐKH). Kết quả nghiên cứu cho thấy, tác động của đô thị hóa, lún sụt, BĐKH đã ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình ngập trên địa bàn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xây dựng chiến lược tích hợp để nâng cao khả năng thích nghi và ứng phó với ngập lụt tại Tp. Hồ Chí Minh KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC TÍCH HỢP ĐỂ NÂNG CAO KHẢ NĂNG THÍCH NGHI VÀ ỨNG PHÓ VỚI NGẬP LỤT TẠI TP. HỒ CHÍ MINH Phạm Mai Duy Thông (1) Phùng Chí Sỹ Phạm Thế Vinh (2) Nguyễn Đăng Luân TÓM TẮT Ngập nước tại TP. Hồ Chí Minh gây ra bởi mưa lớn, triều cường, xả lũ từ thượng nguồn, sụt lún và nước biển dâng do biến đổi khí hậu (BĐKH). Kết quả nghiên cứu cho thấy, tác động của đô thị hóa, lún sụt, BĐKH đã ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình ngập trên địa bàn. So sánh giữa hai kịch bản (kịch bản nền và kịch bản có xét đến sự thay đổi của các yếu tố đến năm 2030) cho thấy, mực nước có xu hướng gia tăng trên sông chính, khoảng 2-33 cm so với hiện trạng; diện tích ngập toàn TP có xu hướng gia tăng khoảng 18%. Tác động của việc xây dựng hệ thống công trình theo Quy hoạch 1547 - giai đoạn 1, đã làm giảm diện tích ngập toàn TP khoảng 4,8%. Để nâng cao khả năng thích nghi và ứng phó với ngập lụt, trong thời gian qua, chiến lược tích hợp được xây dựng bao gồm quan điểm, mục tiệu, các giải pháp công trình và phi công trình. Từ khóa: Ngập lụt, biến đổi khí hậu, nước biển dâng, đô thị hóa. 1. Đặt vấn đề Bài viết đánh giá tác động của các yếu tố nêu trên TP. Hồ Chí Minh là TP ven biển, có sông rạch đến năm 2030 và chiến lược tích hợp để nâng cao khả chằng chịt, nền đất thấp nên tình trạng ngập lụt thường năng thích nghi và ứng phó với ngập lụt trên địa bàn xuyên xảy ra, gây thiệt hại về tài sản, ảnh hưởng đến TP. Hồ Chí Minh. sản xuất, hạn chế giao thông công cộng, tác động tiêu 2. Phương pháp nghiên cứu cực đến môi trường và xã hội. Ngập nước tại TP. Hồ Chí Minh gây ra bởi: Mưa lớn, triều cường, xả lũ từ 2.1. Phương pháp tính toán thượng nguồn, sụt lún và nước biển dâng do BĐKH. Trong quá trình nghiên cứu tính toán ngập tại TP. Theo thống kê của cơ quan chức năng, đến cuối năm Hồ Chí Minh, các phương pháp được sử dụng gồm: (i) 2016, TP có 105 điểm ngập; trong đó có 47 điểm ngập Xem xét những vấn đề liên quan đến chính sách quốc do mưa, bảy điểm ngập do triều và 51 điểm ngập do gia, chiến lược, dự án, báo cáo, nghiên cứu và khảo mưa kết hợp triều cường. sát thực địa tại vùng nghiên cứu; (ii) Sử dụng các mô hình toán dựa trên dữ liệu lịch sử/phát triển, tính đến Để nâng cao khả năng thích nghi và ứng phó với sự phát triển nhanh chóng về tốc độ phát triển đô thị ngập lụt, trong thời gian qua, nhiều giải pháp tích hợp và tác động tiềm tàng từ BĐKH, nước biển dâng; (iii) đã, đang và sẽ được áp dụng tại TP. Hồ Chí Minh bao Tham vấn các bên liên quan, thảo luận với chuyên gia, gồm các giải pháp công trình và phi công trình. Việc nhà khoa học có liên quan tới quá trình kiểm soát ngập đánh giá diễn biến ngập khi xét đến tất cả các yếu tố, cho TP. Hồ Chí Minh. từ đó nghiên cứu xây dựng chiến lược tích hợp để nâng cao khả năng thích nghi và ứng phó với ngập lụt trên 2.2. Số liệu đầu vào phục vụ tính toán mô hình địa bàn TP. Hồ Chí Minh vẫn chưa được nghiên cứu Các công cụ mô phỏng trong kiểm soát ngập bao đầy đủ. gồm: Mô hình hạ du sông Sài Gòn - Đồng Nai, trong 1 Trường Đại học Nguyễn Tất Thành 2 Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam Chuyên đề IV, tháng 12 năm 2018 89 đó có mô hình thủy văn mưa rào dòng chảy (NAM) và phát triển không gian đô thị. Đối với BĐKH xét đến mô hình thủy lực 1 chiều (MIKE 11). Số liệu đầu vào năm 2030 trong trường hợp 10% (2030RPC4.5) là kịch phục vụ tính toán bao gồm: bản nền để so ...