Nghiên cứu xu thế biến đổi nhiệt độ trong bối cảnh biến đổi khí hậu tại Thành phố Hồ Chí Minh

Biến đổi khí hậu (BĐKH) đã và đang diễn ra trên quy mô toàn cầu và là thách thức lớn đối với toàn nhân loại. Biểu hiện rõ ràng nhất của BĐKH là sự gia tăng nhiệt độ. Bằng phương pháp thu thập tài liệu, thống kê, xử lý số liệu, phân tích xu thế … nghiên cứu thực hiện cập nhật, đánh giá diễn biến nhiệt độ tại trạm Tân Sơn Hòa - đại diện cho khu vực Tp.HCM.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nghiên cứu xu thế biến đổi nhiệt độ trong bối cảnh biến đổi khí hậu tại Thành phố Hồ Chí Minh TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 23 (48) - Thaùng 12/2016 Nghiên cứu xu thế biến đổi nhiệt độ trong bối cảnh biến đổi khí hậu tại Thành phố Hồ Chí Minh Trends of temperature change in the context of climate change in Ho Chi Minh City ThS. Trần Xuân Hoàng Viện Khí tượng Thủy văn Hải văn và Môi trường Tran Xuan Hoang, M.Sc. Institute of Hydrology Meteorology Oceanology and Environment TS. Lê Ngọc Tuấn Trường Đại học Khoa học Tự nhiên – Đại học Quốc gia TP.HCM Le Ngoc Tuan, Ph.D. The University of Science – National University Ho Chi Minh City Biến đổi khí hậu (BĐKH) đã và đang diễn ra trên quy mô toàn cầu và là thách thức lớn đối với toàn nhân loại. Biểu hiện rõ ràng nhất của BĐKH là sự gia tăng nhiệt độ. Bằng phương pháp thu thập tài liệu, thống kê, xử lý số liệu, phân tích xu thế … nghiên cứu thực hiện cập nhật, đánh giá diễn biến nhiệt độ tại trạm Tân Sơn Hòa - đại diện cho khu vực Tp.HCM. Kết quả nghiên cứu cho thấy nhiệt độ trung bình tại đây có xu hướng gia tăng với tốc độ khoảng 0,046oC/năm. Nhiệt độ tối cao ổn định về xu thế nhưng lại có nhiều biến động trong những thời kỳ ngắn. Nhiệt độ tối thấp có xu thế tăng nhanh hơn so với nhiệt độ trung bình và nhiệt độ tối cao với tốc độ tăng 0,1oC/năm. Trong 10 năm gần đây, biên độ nhiệt độ có xu thế giảm mạnh hơn, có những ngày biên độ nhiệt chỉ khoảng 1,3oC. Kết quả nghiên cứu là cơ sở quan trọng cho các nghiên cứu đánh giá tác động của biển đổi nhiệt độ nói riêng và BĐKH nói chung đến các ngành, các lĩnh vực. Từ khóa: biến đổi khí hậu, hồi quy tuyến tính, nhiệt độ, xu thế. Abstract Climate change has been taking place on a global scale and is a big challenge for humanity. The most obvious manifestation of climate change is the increase in temperature. Using the methods of collecting and processing data, statistics, trend analysis, etc., this study updates and accesses changes in temperature at the Tan Son Hoa station, which represents Ho Chi Minh City. Results shows that the average temperature tends to increase about 0.046°C per year. The maximum temperature is steady in general trend but significantly oscillates in short periods. The minimum temperature increases 0.1°C per year, faster than mean and max temperatures do. For the last 10 years, the temperature amplitude tends to decrease more sharply. These results form an important basis for evaluating impacts of temperature evolutions in particular and of climate change in general to sectors and areas. Keywords: climate change, linear regression, temperature, trend. 139  1. đổi các yếu tố khí hậu đến thời điểm hiện Ngày nay, bên cạnh những thành tựu to tại. Theo đó, nghiên cứu xu thế biến đổi lớn về kinh tế xã hội, thành phố Hồ Chí nhiệt độ trong bối cảnh BĐKH tại khu vực Minh (Tp.HCM) đang phải đối mặt với Tp.HCM được thực hiện với mục tiêu đánh nhiều vấn đề môi trường, trong đó có biến giá được xu thế biến đổi nhiệt độ trong giai đổi khí hậu (BĐKH) như xu thế chung toàn đoạn 1978 – 2014 (tại trạm Tân Sơn Hòa), cầu, đòi hỏi những giải pháp ứng phó tương phục vụ các nghiên cứu đánh giá tổn thích và hiệu quả. Trong bài toán nghiên thương do BĐKH tại địa phương. cứu BĐKH, cần thiết thực hiện những đánh 2. Phươ g pháp ghiê cứu giá chi tiết về xu thế biến đổi các yếu tố khí Diễn biến nhiệt độ được đánh giá qua tượng thủy văn (nhiệt độ, lượng mưa, mực 02 yếu tố: (1) Biến trình nhiệt độ và (2) Xu nước biển dâng…) (Bộ Tài nguyên và Môi thế biến đổi nhiệt độ. trường, 2012; IPCC AR5, 2013) - tạo cơ sở Các giai đoạn được xem xét so sánh cho việc xây dựng các kịch bản BĐKH (căn cứ vào giai đoạn nền 1986-2015 của cũng như đánh giá tác động của BĐKH đến Ủy Ban Liên Chính Phủ về Biến Đổi Khí các ngành, các lĩnh vực. Hậu - IPCC trong bài toán BĐKH), bao Nhiệt độ là một trong những yếu tố gồm: (1) Giai đoạn 1986 - 2005: Giai đoạn quan trọng nhất của hệ thống khí hậu - tác nền cho kịch bản BĐKH trong báo cáo động đến hầu hết các yếu tố khác như bốc AR5 của IPCC (2013); (2) Giai đoạn 2005 hơi, gió, lượng mưa... Vào cuối thế kỉ XIX, - 2014: Giai đoạn 10 năm gần đây; (3) Giai khi xem xét nhiệt độ trung bình toàn cầu, đoạn 1978 - 2014: Giai đoạn tổng hợp. các nhà khoa học nhận thấy sự ...