Nhân vật, di tích tiêu biểu thời Trần 1

Nhân vật, di tích tiêu biểu thời Trần 1Nhà Trần đã để lại một dấu ấn lớn trong lịch sử Việt Nam với sự nở rộ đáng kể về số lượng danh nhân. Ta có thể phân biệt các danh nhân dưới triều Trần ra làm hai: Danh nhân thuộc họ Trần và danh nhân ngoài dòng họ Trần. Trong họ Trần, đó là Trần Thái Tông (Trần Cảnh, 1218-1277), Trần Thánh Tông (Trần Hoảng, 12401290), Trần Nhân Tông (Trần Khâm, 1258-1308), Trần Hưng Đạo (12??-1300), Trần Quang Khải (1241-1294), Trần Khánh Dư (?-1285), Trần Thủ Độ (11941264), Trần Huyền...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhân vật, di tích tiêu biểu thời Trần 1 Nhân vật, di tích tiêu biểu thời Trần 1Nhà Trần đã để lại một dấu ấn lớn trong lịch sử Việt Nam với sự nở rộ đáng kể vềsố lượng danh nhân. Ta có thể phân biệt các danh nhân d ưới triều Trần ra làm hai:Danh nhân thuộc họ Trần và danh nhân ngoài dòng họ Trần. Trong họ Trần, đó làTrần Thái Tông (Trần Cảnh, 1218-1277), Trần Thánh Tông (Trần Hoảng, 1240-1290), Trần Nhân Tông (Trần Khâm, 1258-1308), Trần Hưng Đạo (12??-1300),Trần Quang Khải (1241-1294), Trần Khánh Dư (?-1285), Trần Thủ Độ (1194-1264), Trần Huyền Trân, Trần Khát Chân (?-1399), Trần Quốc Toản... Nhữngdanh nhân ngoài dòng họ Trần có thể kể như sau: Lê Văn Hưu (1230-1322),Nguyễn Thuyên, Chu An (1292-1370), Mạc Đĩnh Chi (1272-1346), Phạm NgũLão (1255-1320), Yết Kiêu, Dã Tượng, Nguyễn Hiền, Trương Hán Siêu (?-1354),Phạm Sư Mạnh, Hồ Tông Thốc... Trong số các danh nhân ấy, xin giới thiệu mộtngười trong dòng họ Trần là thiếu niên anh hùng Trần Quốc Toản và một nhân vậtngoài dòng họ Trần là Lê Văn Hưu, sử gia đầu tiên của đất nước.Trần Quốc Toản (1266-?)Hội nghị Bình Than là một hội nghị giữa nhà vua cùng các vương hầu, quan lại,tướng soái cao cấp của nhà Trần để bàn sách lược chống lại sự xâm lăng củaNguyên Mông. Trong không khí bừng bừng ấy, một thiếu niên tôn thất nhà Trần làTrần Quốc Toản có theo đến nhưng vì còn nhỏ (16 tuổi) nên không được dự bàn.Quốc Toản uất ức, tay đương cầm quả cam bóp bẹp ra lúc nào không biết. Khi tanhội, các vương hầu ai nấy ra về, lo việc sắm sửa binh thuyền để cự địch. TrầnQuốc Toản cũng thế, về nhà cho may một lá cờ to với sáu chữ Phá cường địch,báo hoàng ân (phá giặc mạnh, báo ơn vua). Ông tụ họp được hơn nghìn ngườithân thuộc, cùng nhau chuẩn bị vũ khí để chống giặc. Đến khi xuất trận, QuốcToản luôn đi trước, khí thế dũng mãnh, đánh chỗ nào quân địch cũng phải lùi.Trong hai cuộc chiến thắng chống quân Nguyên (1284-1288), Trần Quốc Toảnđều lập được công lớn. Trong trận Hàm Tử (1284), Quốc Toản được cử làm phótướng cho Trần Nhật Duật, thắng trận, Quốc Toản được hân hạnh là người đưa tinvề cho Trần Hưng Đạo. Đến trận Chương Dương, Quốc Toản đã cùng Trần QuangKhải, Phạm Ngũ Lão đốc quân tử Thanh Hóa đi vòng đường bể đến tấn công bấtngờ vào quân Nguyên ở Chương Dương. Trong trận đuổi quân Thoát Hoan ra khỏithành Thăng Long, Quốc Toản cũng góp phần đáng kể.Không rõ vị dũng tướng thiếu niên này hy sinh trong trận nào và vào năm nào. Chỉbiết một chi tiết là khi Quốc Toản chết trận, vua Trần Nhân Tông thương khóc làmbài văn tế có nội dung như sau:Cờ đề sáu chữ giải hờn nàyLăn lóc muôn quân vẫn đánh sayCông thắng quân Nguyên đà chắc trước,Từ khi cam nát ở trong tay (bản dịch)Lê Văn Hưu (1230-1322)Lê Văn Hưu là một học giả xuất sắc của đời Trần, và là người hậu thế xem là sửgia đầu tiên của Việt Nam. Ông quê làng Phú Lý (thôn Phủ Lý Nam, xã ThiệuTrung), huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Ông nổi tiếng là người thông minh vàhọc giỏi từ nhỏ. Năm 1247 nhà Trần mở khoa thi đầu tiên lấy tam khôi (Trạngnguyên, Bảng nhân, Thám hoa), Lê Văn Hưu đậu Bảng Nhãn, lúc đó ông mới 17tuổi, Ông được bổ làm Kiểm pháp quan (một chức quan về hình luật), sau lại đượcsung chức Hàn lâm viện Học sĩ kiêm Quốc sứ viện Tu giám. Thời gian này LêVăn Hưu được vua Trần Thái Tông sai soạn bộ Đại Việt sử ký viết về lịch sửViệt Nam từ đời Triệu Đà (207 trước Công nguyên) đến đời Lý Chiêu Hoàng.Không rõ Lê Văn Hưu soạn bộ này từ lúc nào, chỉ biết đến năm 1272 thì hoàn tất.Bộ sử gồm tất cả ba mươi quyển, được đưa lên cho vua Trần Thánh Tông xem vàđược nhà vua khen ngợi.Lê Văn Hưu có thời gian làm đến Thượng Thư bộ binh và là phó của Thượngtướng Trần Quang Khải, được phong tước Nhân Uyên hầu. Ông mất ngày 23.3năm Nhâm Tuất (13322) thọ 92 tuổi, an táng tại xứ Mả Giòm, nay thuộc thôn PhủLý Nam xã Triệu Trung, huyện Đông Sơn, Thanh Hóa.Tác phẩm của Lê Văn Hưu được biết duy nhất chỉ có bộ Đại Việt sử ký nhưngnay đã thất truyền. Tuy thế, chính từ cơ sở chủ yếu của bộ sử này mà Ngô Sĩ Liên,một sử gia đời Lê đã soạn được bộ Đại Việt sử ký toàn thư có giá trị để ngườiđời sau hiểu về cội nguồn của dân tộc.Chùa Phổ MinhChùa Phổ Minh tọa lạc trên quê hương của họ Trần ở thôn Tức Mặc, xã LộcVượng, huyện Mỹ Lộc, cách thành phố Nam Định khoảng chừng 3 km về phíaBắc.Các vua nhà Trần, dù bận việc triều chính ở Thăng Long nhưng luôn hướng về quêhương, và khi lên làm Thái Thượng hoàng thì thường về sống ở đấy. Vua TrầnThái Tông, sau khi đuổi quân Mông Cổ ra khỏi đất nước, liền nhường ngôi chocon (1258), về sống ở Tức Mặc, cho xây cung Trùng Quang ở đây và thăng làngTức Mặc lên làm phủ Thiên Trường. Chùa Phổ Minh được xây vào buổi đầu củavương triều (1262) nên có quy mô khá to lớn. Chùa nằm về phía Tây của cungTrùng Quang. Chùa Phổ Minh còn được gọi là chùa Tức Mặc hay chùa Tháp.Không biết chùa được xây từ năm nào, nhưng ki ...