Nhận xét kết quả cấp cứu điều trị: Nhân một trường hợp chấn thương sai khớp gối tổn thương động mạch khoeo

Mục tiêu nghiên cứu của bài viết nhằm nhận xét kết quả cấp cứu điều trị một trường hợp chấn thương sai khớp gối tổn thương động mạch khoeo (ĐMK). Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết của tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nhận xét kết quả cấp cứu điều trị: Nhân một trường hợp chấn thương sai khớp gối tổn thương động mạch khoeo T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 NHẬN XÉT KẾT QUẢ CẤP CỨU ĐIỀU TRỊ: NHÂN MỘT TRƯỜNG HỢP CHẤN THƯƠNG SAI KHỚP GỐI TỔN THƯƠNG ĐỘNG MẠCH KHOEO Hồ Hữu Phước* TÓM TẮT Mục tiêu: nhận xét kết quả cấp cứu điều trị một trường hợp chấn thương sai khớp gối tổn thương động mạch khoeo (ĐMK). Kết quả và kết luận: tổn thương mạch máu lớn ở chi thể cần được điều trị sớm, tốt nhất trong 6 giờ đầu sau khi bị thương. Để tránh việc thiếu máu ở chi thể, nên chẩn đoán và xử trí cấp cứu kịp thời gian. Nếu để muộn sẽ để lại di chứng ở chi thể, cắt cụt chi, thậm chí tử vong. Với nhiều bệnh nhân (BN) có vết thương và chấn thương vùng gối được cấp cứu vào Khoa Ngoại Dã chiến, hiếm gặp BN sai khớp gối có tổn thương ĐMK. BN nam chấn thương sai khớp gối trái do tai nạn giao thông được cấp cứu vào Khoa Ngoại Dã chiến, Bệnh viện Quân y 103 được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Chi thể của BN được bảo tồn. * Từ khóa: Sai khớp gối; Tổn thương động mạch khoeo. Review on Results of Treatment for Dislocation of Knee Injury with Popliteal Artery Lesion Summary Objectives: To review the results of treatment for dislocation of knee injury with popliteal artery lesion. Results: Large blood vessel damage in the limb should be treated early, preferably within the first 6 hours after injury. To avoid anemia in the limb, it needed to be diagnosed and managed timely. A delay for treatment will result in sequelae in the limb, amputation even death. However, there are few patients with dislocated knee and popliteal artery damage at admisson. In this study, a male patient who had dislocated knee injury by traffic accident was admitted, diagnosed and treated promptly at the Department B15, 103 Hospital. Conclusion: The patient's leg is well-preserved. * Key words: Dislocated knee; Popliteal artery damage. ĐẶT VẤN ĐỀ Chấn thương sai khớp gối hiếm gặp, là chấn thương rất mạnh gây thương tổn phức tạp và có nhiều biến chứng, nên chú ý đến tổn thương mạch máu và thần kinh. Tổn thương mạch máu vùng gối thường gặp ở ĐMK (38% trường hợp sai khớp gối) do ĐMK bị cố định chắc ở đầu trên và đầu dưới. Đầu trên, ĐMK chui qua vòng cơ khép lớn, bị cố định chắc vào thân xương đùi. Đầu dưới, ĐMK chui qua vòng cân của cơ dép, bị giữ chặt vào xương. * Bệnh viện Quân y 103 Người phản hồi (Corresponding): Hồ Hữu Phước (huuphuoc103@gmail.com) Ngày nhận bài: 18/07/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 16/09/2016 Ngày bài báo được đăng: 30/09/2016 191 T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 8-2016 Do vậy, sai khớp gối hay bị tổn thương ĐMK [4, 8]. Thần kinh hay bị thương tổn là thần kinh mác (thần kinh hông khoeo ngoài), cả biến chứng mạch máu và thần kinh khi chấn thương sai khớp gối có tỷ lệ 54% [7]. Tháng 4 - 2015, chúng tôi đã cấp cứu một trường hợp chấn thương sai khớp gối có tổn thương ĐMK. Bài viết này nhằm: Thông báo một trường hợp chấn thương sai khớp gối trái tổn thương ĐMK được cấp cứu điều trị tại Khoa Ngoại Dã chiến, Bệnh viện Quân y 103. Qua đó, những kinh nghiệm lâm sàng mà chúng tôi tích luỹ được sẽ giúp chẩn đoán và điều trị cho nhiều ca bệnh tiếp theo. chói 1/3 giữa cẳng tay, bờ quay. Động mạch quay và động mạch trụ bắt được, vận động được bàn tay và các ngón tay. BN được chẩn đoán sai khớp gối trái nghi tổn thương động mạch (ĐM) (khả năng nhiều là tổn thương ĐMK), gãy 1/3 giữa xương quay trái do tai nạn giao thông giờ thứ 3. - Điều trị: ngay khi vào viện, BN được gây tê ổ khớp và nắn chỉnh sớm khớp gối, bất động tư thế gối gấp 150. Thủ thuật thuận lợi, an toàn, khớp gối trái được nắm trả về vị trí giải phẫu. Sau nắn chỉnh, mạch mu chân vẫn không xác định được. CA LÂM SÀNG Tóm tắt bệnh án: BN Phùng Khắc Nam H, 30 tuổi (An Khánh, Hoài Đức, Hà Nội). Bệnh sử: 15 giờ 30 phút ngày 12 - 4 2015, đi xe máy ngã đập gối trái và chống tay trái xuống nền đường. Sau ngã, BN tỉnh táo, đau nhiều ở gối trái, đau bất lực vận động cẳng tay trái. BN được sơ cứu băng cố định tạm thời gối trái và cẳng tay trái và cấp cứu vào Khoa Ngoại Dã chiến giờ thứ 3 trong tình trạng BN tỉnh táo, đau bất lực vận động gối và cẳng tay trái. * Khám cấp cứu: - Toàn thân: BN tỉnh táo, da niêm mạch hồng. Mạch: 90 lần/phút, huyết áp: 110/70 mmHg. - Tại chỗ: cẳng chân trái tư thế gối gấp, sưng nề biến dạng, da không nhợt hay tím. Các khối cơ cẳng chân không căng, mạch mu chân ống gót không bắt được, dấu hiệu lò xo gối trái (+), da lạnh hơn so với bên lành, cảm giác tê bì cẳng bàn chân trái, tuần hoàn mao mạch kém. Hạn chế vận động bàn ngón chân trái. Cẳng tay trái sưng nề, biến dạng, ấn đau 192 Hình 1: Phim X quang thẳng nghiêng sai khớp gối trái. BN được chẩn đoán tổn thương ĐM (có thể là ĐMK), chỉ định phẫu thuật cấp cứu. - Tiến hành cuộc mổ: BN được mê nội khí quản, sau đó nằm sấp. Đường mổ vùng trám khoeo chân trái để bộc lộ ĐMK, kiểm tra thấy thương tổn vị trí tại phía trên thân ĐM chày mác 4 cm, một đoạn ĐMK 2 cm co nhỏ tổn thương lớp áo trong và ...