Nho giáo và cuộc sống

Đầu năm dương lịch khai bút về vấn đề Nho giáo cũng là một việc sang trọng vậy. Tại sao phải bàn về Nho giáo và cuộc sống hôm nay? Bỡi vì cuộc sống càng tăng tốc với thời đại công nghiệp thì sức hút gia đình giảm dần với mọi thành viên. Trong khi gia đình là tế bào của xã hội. Gia đình mà không ổn thì xã hội cũng rối ren. Nếu ai quan tâm đến những thông tin đại chúng sẽ thấy trong vòng một thập kỷ qua nước ta có một sự thay đổi tư...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Nho giáo và cuộc sốngNHO GIÁO VÀ CUỘC SỐNGĐầu năm dương lịch khai bút về vấn đề Nho giáo cũng là một vi ệc sang tr ọng vậy.Tại sao phải bàn về Nho giáo và cuộc sống hôm nay? Bỡi vì cuộc sống càng tăng t ốcvới thời đại công nghiệp thì sức hút gia đình gi ảm dần v ới m ọi thành viên. Trong khigia đình là tế bào của xã hội. Gia đình mà không ổn thì xã hội cũng rối ren.Nếu ai quan tâm đến những thông tin đại chúng sẽ thấy trong vòng m ột th ập k ỷ quanước ta có một sự thay đổi tư duy và lối sống m ới, nh ững gì t ốt đ ẹp đúng nghĩa c ủaNho giáo ngày xưa mai một dần. Và nếu ai theo dõi l ịch s ử th ế gi ới loài ng ười qua cácthời đại, sẽ thấy Nho giáo cũng đã bị giới chính khách lợi d ụng m ột cách sai l ệch đ ểphục vụ quyền lợi của mình qua hình thái xã hội Phong kiến. Nó đã làm th ế gi ới loàingười bước chậm hơn nếu không vì sự sai lệch về Nho giáo.Vì thế để hiểu Nho giáo một cách đúng nhất ta thử nhìn lại một chút về sự ra đời hìnhthành và ý nghĩa tóm gọn của Nho giáo. Có thể bài viết c ủa m ột người ngo ại đ ạo cònthiếu sót nhiều, cần các bạn trong chuyên ngành góp ý và bổ sung nó hoàn thiện hơn.Cha đẻ của Nho giáo là Khổng Tử, nên mọi người thường nghe th ấy m ột t ừ khác đ ểnói về Nho giáo là Khổng giáo. Đúng ra không nên dùng t ừ giáo trong h ệ th ống t ưtưởng của Khổng Tử, vì đây là một hệ thống triết học chứ không ph ải m ột h ệ th ốngtôn giáo. Nhưng khi các chính khách sử dụng hệ thống tư tưởng c ủa ông đ ể l ập nênhình thái xã hội Phong kiến đã biến hệ thống triết học của ông trở thành m ột tôn giáođể ngu dân hòng dễ dàng trong việc trị vì. Cho nên thế giới quen gọi là như thế chăng?Thời ông Khổng Tử là thời Xuân Thu của nhiều tiểu quốc tranh hùng ở nước TrungQuốc thống nhất ngày nay, cho nên Khổng Phu Tử có ý đ ịnh l ập ra m ột h ọc thuy ết đ ểbình thiên hạ vào một trật tự xã hội quy cũ. Với ảnh hưởng của h ệ th ống tri ết h ọcPhương Đông, ông đưa ra Ngũ Luân và Ngũ Thường. Nhưng các chính khách ch ỉ đ ềcao Tam Cương từ Ngũ Luân và Ngũ Thường để phục vụ cho chính sách cai trị dân.Khi một hệ thống triết học được viết ra nó là khoa học n ền tảng cho các khoa h ọckhác đi tìm cái mới phù hợp với thời đại đang sống. Nh ưng khi h ệ th ống tri ết h ọc đóđược các chính khách triển khai để áp dụng cho một hình thái xã h ội thì cái đó khôngcòn là triết học nữa, mà nó đã là chính trị học. C ụ th ể nh ư h ệ th ống tri ết h ọc c ủaKhổng Tử chủ yếu là Ngũ Luân và Ngũ Thường, nhưng khi triển khai và chỉ ứng dụngTam Cương và Ngũ Thường vào hình thái xã hội Phong kiến, thì nó đã là chính tr ị h ọcvà có nhiều sai lệnh đáng tiếc. Gần đây chúng ta còn thấy hệ thống tri ết h ọc duy v ậtbiện chứng đã được triển khai thành hệ thống kinh tế chính trị học và duy vật lịch sửthì nó không còn là triết học nữa, mà nó đã là chính tr ị h ọc. N ếu g ọi h ệ th ống ch ủnghĩa Marx là triết học là sai về mặt triết học.Ngũ Luân là gì? Là cách mà Ngài Khổng đã đưa ra 5 m ối quan h ệ đ ối x ử nhau c ủa conngười trong một cộng đồng mà, cụ thể ở đây là một n ước gồm: quan hệ gi ữa vua v ớitôi (quân thần), quan hệ giữa cha và con (phụ tử), quan hệ giữa vợ và chồng (phu thê),quan hệ anh em (huynh đệ) và quan hệ giữa bạn bè (bằng hữu). T ất c ả 5 m ối quan h ệđó được đặt trên nền tảng Ngũ Thường với đạo đức lấy làm trọng thì xã hội sẽ ổnđịnh và thái bình.Ngũ Thường là gì? Có lẽ ai cũng dễ biết, là Nhân - Nghĩa - Lễ - Trí và Tín. Ch ữ Nhânđược đặt hàng đầu, mọi người cứ nghĩ rằng nó là nhỏ, nhưng không nh ỏ. Vì đ ể đ ạtđược chữ Nhân đòi hỏi 4 chữ kia trong Ngũ Thường phải đạt được trước trên một nềntảng đạo đức có học thì mới đạt được Nhân. Có nghĩa là mu ốn thành Ng ười thì ph ảibiết Nghĩa, biết Lễ với một Trí tuệ được trui rèn trong học vấn đ ể gi ữ đúng ch ữ Tínsống với nhau ở đời. Nếu ai đó tự bảo mình đã thành Nhân, nh ưng không đ ạt đ ược 4chữ kia trong cư xử ở đời thì không thể nào thành Nhân là vậy.Như đã nói ở trên, khi các chính khách đem ứng dụng vào xã h ội Phong Ki ến thì h ọ đ ềcao Ngũ Thường thành Tam Cương để răn dạy và mê hoặc dân chúng. Họ c ố ý bópméo tư tưởng có tính Trung Dung của Khổng Tử. Trung Dung là m ột t ư t ưởng màcháu nội của ông - Tử Tư - viết lại và thêm phần giảng gi ải những đi ều Kh ổng T ử đãgiảng dạy khi còn sinh thời.Với Khổng Tử quan hệ vua và tôi không có nghĩa là: Quân xử thần tử, thần bất tử bấttrung, có nghĩa là vua xử thần dân chết thì phải chết, không ch ết thì thân dân khôngtrung với vua, vì vua là thiên tử thay trời trị dân. Như thế là không đúng.Với quan hệ cha con người ta bảo rằng: Phụ xử tử vong, tử bất vong b ất hi ếu cónghĩa là cha xử con chết, mà con không chết là con không hi ếu th ảo cũng là khôngđúng.Với quan hệ vợ chồng, người ta thường nghe câu: Xuất giá tòng phu, Ph ụ t ử tòng t ửcó nghĩa là làm thân phụ nữ khi lấy chồng phải theo ch ồng và khi ch ồng ch ết ph ải ởvậy nuôi con và thờ chồng, không được tái giá đi bước n ữa. Vần v ấn đ ề này tôi khôngrõ đúng sai theo triết ...