Những điều cần thiết để có tin hay

Chưa dám nói những tin kiểu này góp phần gây bối rối cho xã hội, nhưng chắc chắn nó đi ngược lại những nguyên tắc cơ bản của báo chí.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những điều cần thiết để có tin hay Những điều cần thiết để có tin hayChưa dám nói những tin kiểu này góp phần gây bối rối cho xãhội, nhưng chắc chắn nó đi ngược lại những nguyên tắc cơ bảncủa báo chí.Thực ra những nguyên tắc cơ bản này luôn là những điều đầutiên được nhắc nhở đối với bất kỳ nhà báo nào, vậy tại sao tìnhtrạng đăng tin không kiểm chứng, đăng tin đồn, tin với quan điểmthiên vị, thậm chí tin sai, lại nhiều như vậy?Sau khi đảm bảo nắm vững cấu trúc cơ bản của tin, hãy để ý đếnmột số yếu tố cần thiết để bài viết được hay. Những yếu tố nàygồm có: tin tức chính xác, xác định nguồn gốc của tin, công bằng,cân bằng, không thiên vị và thấu đáo. Diễn đàn Báo chí Việt Namxin giới thiệu quan điểm của Peter Eng và Jeff Hodson, nêu trongcuốn Cẩm nang viết tin.Chính xácĐiều quan trọng hơn cả là phóng viên cần phải đưa tin thật chínhxác, nếu không, độc giả sẽ không tín nhiệm vào báo của bạn vàmua báo khác. Các sai sót có thể làm hại đến các nguồn tin vàđộc giả.Không bao giờ nên cho rằng một điều gì đó là đúng. Luôn luônđặt câu hỏi. Luôn luôn kiểm chứng. Chính xác có nghĩa là luônluôn lưu ý đến mọi chi tiết. Bắt đầu từ việc đơn giản nhất như:cách đánh vần tên, chức danh và địa điểm. Tiếp đến là việc xácnhận các thông tin chứa đựng trong các thông cáo báo chí, vàtrích lời một người nào đó thật đúng, hoặc mô tả đúng quan điểmcủa họ.Có thể bạn nghĩ rằng viết tên sai ‘không quan trọng lắm’ nhưngnếu bạn mắc lỗi này, một độc giả biết cách đánh vần đúng sẽnghĩ rằng, ‘nếu phóng viên viết tên cũng sai thì không hiểu cònsai thêm những gì nữa trong bài.’ Các nguồn cung cấp tin có thểbực mình nếu bạn viết sai tên của họ. Họ có thể không tin cậybạn nữa. Hãy hỏi nguồn tin này cách đánh vần, xin họ danh thiếp.Xem trong niên giám điện thoại. Viết là Chuan Leepai hay ChuanLeekpai? Jacky Chan hay Jackie Chan?Một tờ báo có thể gây ra nhiều vấn đề nếu phạm sai lầm. Một tờbáo Campuchia làm cho người dân lo ngại khi đưa tin rằng mộtloại bao cao su tránh thai có thể đã bị nhiễm vi khuẩn HIV gây rabệnh AIDS. Chính phủ đã phải mở một cuộc họp báo để bác bỏtin này. Tờ báo đăng tải lời xin lỗi: ‘Chúng tôi sai lầm trong tưcách phóng viên chuyên nghiệp.’Sai sót là quá tệ khi chúng ta phải vội vã và để kịp hạn ra báo.Nhưng mẵc lỗi lầm chỉ vì bất cẩn hay lười biếng không kiểm lại tinlà điều không thể tha thứ được.Kiểm chứngKhông bao giờ nên đăng tải những tin dễ gây tranh cãi mà khôngkiểm chứng. Nếu được, hãy kiểm chứng bằng cách đến tận nơi.Nếu không thể đến được thì yêu cầu những ai chứng kiến tậnmắt xác nhận sự việc. Đồng thời, cũng nên xem những tài liệuchứng tỏ sự việc có thật.Trong cuộc chiến tại Campuchia năm 1997, một viên chức tỉnhSiem Reap đã nói với một phóng viên là không hề có vấn đề gì tạinơi đó, ông cho biết chỉ ở Phnom Penh mới có giao tranh. Tuynhiên, người phóng viên này nghe thấy tiếng súng từ xa vọng lại.Anh đã không tin lời viên chức đó. Anh đến xem tình hình tại nhàthương. Tại đấy, anh gập các bác sĩ đang chữa trị cho một bé traibị thương vì đạn.Thân nhân của em cho biết, hai nông dân lớn tuổi đã thiệt mạng.Nhưng người phóng viên này không thấy có binh lính nào bịthương. Anh đến bệnh viện quân đội bên ngoài thành phố để xemxét. Tại đó anh thấy có nhiều binh lính bị thương, họ cho anh biếtcó những người khác bị thiệt mạng nữa. Anh phóng viên liền đếnmột ngôi chùa để xem, chùa là nơi xác những người chết đượchỏa táng.Kiểm chứng cả giấy tờ nữa. Nếu bạn không kiểm chứng, bạn cóthể trở thành nạn nhân bị lừa.Một đêm, tờ báo Căm Bốt, Campuchia, nhận được một tờ fax củaai đó nói rằng ông ta là tân chủ tịch của đảng đang cầm quyền.Tờ fax nói các đảng viên đã bỏ phiếu bầu tân chủ tịch đảng trongmột buổi họp đặc biệt tại một nơi hẻo lánh trong nước. Tờ báokhông kiểm chứng được tin này nhưng vẫn đăng. Đó là một saisót lớn. Ngày hôm sau, các viên chức trong đảng nói không hề cómột buổi họp như vậy.Xử trí như thế nào với các tin đồn là một trong các thử thách khónhất của người ký giả đang phải gấp rút viết bài cho kịp kỳ hạn.Các chính trị gia và những người khác muốn đề cao quyền lợiriêng của họ thường lợi dụng các phóng viên để nói xấu đối thủ.Không bao giờ nên đăng tải tin đồn. Hỏi thẳng nguồn gốc của tinđó, đòi phải có chứng cớ. Hỏi người bị đồn về thực hư. Nếukhông thể kiểm chứng được tin đồn đó là thực, đừng đăng.Các sai sót gây bối rối cho tờ báo và làm hại đến uy tín của báo.Nhưng không phải chỉ có thế. Có thể còn làm cho báo bị tổn haonữa. Một tờ báo Hồng Kông đăng một bài ngầm ý cho rằng mộttrong các hoàng tử của quốc vương Norodom Sihanouk khôngphải là con chính thức của ngài. Quốc vương Sihanouk nói tinnày sai và làm hại đến uy tín của ngài. Ngài dọa sẽ kiện tờ báo,đòi bồi thường hàng triệu USD. Nếu một tờ báo nhỏ phải bồithường một số tiền như vậy, báo sẽ phải đóng cửa.K ...