Những kết quả và thách thức hiện nay về phát triển ứng dụng bức xạ ion hóa trong y tế

Bài viết nêu lên một số kết quả của việc sử dụng sử dụng các kỹ thuật xạ trị mới như 3D-CRT; IMRT; IGRT; VMAT ... hay mô phỏng bằng hình ảnh PET/CT trong xạ trị ung thư, các phương pháp X- quang can thiệp để điều trị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những kết quả và thách thức hiện nay về phát triển ứng dụng bức xạ ion hóa trong y tếTHÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN NHỮNG KẾT QUẢ VÀ THÁCH THỨC HIỆN NAY VỀ PHÁT TRIỂN ỨNG DỤNG BỨC XẠ ION HÓA TRONG Y TẾ Việc ứng dụng các kỹ thuật bức xạ trong y học hạt nhân (YHHN), xạ trị ung thư và chẩn đoán hình ảnh ở Việt Nam ngày càng phát triển, bao gồm phát triển cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và kết quả ứng dụng những kỹ thuật mới trong cả 3 chuyên ngành. Đó là kết quả của ghi xạ hình chức năng chẩn đoán bằng SPECT, trước hết là ung thư của các mô và cơ quan như phổi, xương, tuyến giáp, thận... Xạ hình tưới máu cơ tim, đặc biệt có giá trị chẩn đoán và tiên lượng trong các bệnh của động mạch vành. Bên cạnh đó là các kết quả của việc sử dụng kỹ thuật hiện đại PET/CT trong tim mạch và ung thư. Bài báo cũng nêu lên một số kết quả của việc sử dụng sử dụng các kỹ thuật xạ trị mới như 3D-CRT; IMRT; IGRT; VMAT ... hay mô phỏng bằng hình ảnh PET/CT trong xạ trị ung thư, các phương pháp X- quang can thiệp để điều trị. Kết quả điều trị ung thư tuyến giáp bằng I-131, ung thư gan bằng Y-90 microspheres, kỹ thuật cấy hạt phóng xạ gần đây tại Việt Nam cũng được đề cập. YHHN đã áp dụng kỹ thuật mới gắn đồng vị phóng xạ vào kháng thể đơn dòng trong điều trị đích cho các bệnh ung thư khác nhau. Trong chẩn đoán hình ảnh là kết quả sử dụng các kỹ thuật tiên tiến về CT đa dãy, MRI công suất lớn, siêu âm 3D, 4D để chẩn đoán và điều trị bằng điện quang can thiệp.24 Số 52 - Tháng 9/2017 THÔNG TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HẠT NHÂN Tại Việt Nam, trong nhiều năm qua, các PET/CT để phục vụ cho chẩn đoán và điều trị.ứng dụng bức xạ đã được áp dụng rộng rãi tại các - Đánh giá tình hình sức khoẻ và dinhcơ sở y tế trong chẩn đoán, điều trị mà vai trò và dưỡng cộng đồng, sàng lọc một số dị tật bẩm sinhhiệu quả của chúng không thể thay thế được bằng bằng kỹ thuật đồng vị phóng xạ (ĐVPX).các phương pháp khác. Những ứng dụng đó đã - Xây dựng Trung tâm quốc gia về YHHN, xạ trị và điều trị các bệnh phóng xạ.tạo nên 3 chuyên ngành khác nhau là Chẩn đoánhình ảnh (Điện quang), Y học hạt nhân (YHHN) 2. Các kết quả đã đạt được từ lúc có Quy hoạchvà Xạ trị ung thư (XTUT). đến nay (2011-2917): Tính đến năm 2016, ngành y tế có hơn 2.1. Phát triển thêm cơ sở, trang bị và1.400 cơ sở bức xạ đang hoạt động, chiếm 88,7% kỹ thuật:tổng số cơ sở sử dụng bức xạ của tất cả các ngành - Thành lập mới hoặc mở rộng trong vàitrong cả nước. Ngày 04 tháng 11 năm 2011 với năm gần đây một số cơ sở (bệnh viện, trung tâm,Quyết định số 1958/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính khoa, đơn vị) cho cả 3 lĩnh vực YHHN, Xạ trịphủ đã phê duyệt Quy hoạch chi tiết phát triển, ung thư và Điện quang. Hiện cả nước có hàng trăm cơ sở Điện quang lớn, nhỏ. Tăng dần cácứng dụng bức xạ trong y tế đến năm 2020. Để cơ sở Ung bướu đơn thuần có xạ trị hoặc cơtìm cách đẩy mạnh tiến độ và khắc phục các khó sở YHHN và Ung bướu có xạ trị hoặc chưa cókhăn, nhược điểm nhằm thực hiện thành công xạ trị tại BV tỉnh, thành phố. Đó là các cơ sở ởQuy hoạch đó, chúng tôi xin có vài nhận xét và các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Nguyên,đánh giá về triển khai thực hiện và kết quả thu Lào Cai, Lạng Sơn, Hoà Bình, Phú Thọ, Tuyênđược từ đó đến nay đồng thời đưa ra một số bàn Quang,Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Hải Dương,Thái Bình, Nam Định,Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,luận về thách thức và đề nghị cụ thể. Khánh hòa, Quảng Bình, Đà Nẵng, Bình Định,1. Nhiệm vụ cụ thể cuả ngành y tế theo Quy Phú Yên, Khánh Hòa, Cần Thơ… nâng tổng sốhoạch: cơ sở ung thư hiện có lên hơn 20. - Xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển - Trang bị thêm máy SPECT hoặc SPECT/kỹ thuật chẩn đoán và điều trị bệnh sử dụng năng CT và PET/CT tại Trung tâm YHHN và Ung bướulượng hạt nhân và bức xạ nhằm đáp ứng nhu cầu của BV đa khoa và BV ung bướu TP Đà Nẵng,ngày càng tăng ở nước ta. Thành lập và triển khai BV Quảng Ninh, BV Quân y 103 nâng tổng sốkế hoạch xây dựng sao cho tại mỗi tỉnh có ít nhất máy SPECT lên 31 và 4 SPECT/CT, 12 PET/một cơ sở cho từng chuyên ngành Điện quang, CT với 5 cyclotron hiện đang hoat động trongYHHN và Xạ trị ung thư. cả nước. Các thiết bị này gần đây phát triển khá - Đầu tư phát triển kỹ thuật ghi hình bức xạ nhan ...