Nghiên cứu này tập trung phân tích 03 nội dung chính sau đây: thứ nhất là, đánh giá thực trạng khả năng tiếp cận thị trường của chè xanh bản Ven; thứ hai là, xác định các yếu tố ảnh hưởng và phân tích mức độ tác động của chúng tới khả năng tiếp cận thị trường; thứ ba là, đưa ra hàm ý chính sách nhằm tăng cường khả năng tiếp cận thị trường của chè xanh bản Ven.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Những yếu tố ảnh hưởng tới khả năng tiếp cận thị trường của nông sản: Nghiên cứu trường hợp của chè xanh bản ven
ICYREB 2021 | Chủ đề 1: Tăng trưởng kinh tế và Toàn cầu hóa 119
NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI KHẢ NĂNG TIẾP CẬN THỊ TRƯỜNG CỦA
NÔNG SẢN: NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP CỦA CHÈ XANH BẢN VEN
Nguyễn Thu Hà – Nguyễn Văn Đại
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Tóm tắt
Phát triển thị trường của nông sản là một chủ đề đang được quan tâm hiện nay, nhất
là trong bối cảnh của các nền kinh tế chuyển đổi như Việt Nam. Nghiên cứu này được thực
hiện nhằm phân tích tác động của các yếu tố ảnh hưởng tới khả năng tiếp cận thị trường của
sản phẩm chè xanh. Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, bao gồm: phương
pháp nghiên cứu định lượng với dữ liệu từ 110 quan sát thu được bằng phương pháp khảo sát
bằng bảng hỏi và 06 cuộc phỏng vấn sâu tại bản Ven, huyện Yên Thế. Kết quả nghiên cứu cho
thấy Điều kiện đường xá, Tiếp cận thông tin thị trường, Dịch vụ khuyến nông và Sự liên kết
ảnh hưởng mạnh theo hướng thuận chiều tới tiếp cận thị trường của chè xanh bản Ven, trong
khi đó Tuổi tác động tiêu cực đến tiếp cận thị trường. Trái lại, Trình độ học vấn và khoảng
cách tới thị trường tác động rất yếu, trong khi Giới tính và Sở hữu phương tiện điện tử không
tác động tới khả năng tiếp cận thị trường của sản phẩm này.
Từ khóa: chè xanh bản Ven, khả năng tiếp cận thị trường, thông tin, tiếp cận
FACTORS INFLUENCING MARKET ACCESS OF AGRICULTURAL PRODUCT:
AN EMPIRICAL STUDY IN VEN VILLAGE GREEN TEA
Abstract
Agricultural product market development is one of the topics that is of interest
nowadays, especially in the context of transitioning economies like Vietnam. This study is
conducted to identify the factors that impact market access to Green Tea products. More
specifically, we used a mixture of research methods, comprising quantitative research method
from 110 observations that were collected by questionnaire investigation, and qualitative
research method from 06 depth interviews at Ven village, Yen The district. The findings show
that road conditions, information output market access, extension services, and association
have positive and significant impacts on market access of Ven village green tea, while age
negatively impacts market access. In contrast, market access is less influenced by educational
level and distance to the output market, whereas gender and electronic device ownership
variables are not correlated with Ven village green tea’s market access.
Keywords: Ven village green tea, market access, information, access
120 ICYREB 2021 | Chủ đề 1: Tăng trưởng kinh tế và Toàn cầu hóa
1. Đặt vấn đề
Nông nghiệp đóng vai trò vô cùng quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội, đặc biệt
là đối với các quốc gia đang phát triển. Nó không chỉ giúp đảm bảo an ninh lương thực quốc
gia mà còn là nguồn cung cấp yếu tố đầu vào cho các ngành công nghiệp chế biến. Bên cạnh
đó, phát triển nông nghiệp còn gắn với phát triển nông thôn và giảm nghèo vì phần lớn sinh
kế của người nghèo dựa vào nghề nông (Ahmed & cộng sự, 2016; Markelova & cộng sự,
2009). Như một hệ quả tất yếu trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nhiều quốc gia,
ngành nông nghiệp đang có tỷ trọng giảm đáng kể trong cơ cấu kinh tế. Theo số liệu thống kê
của Ngân hàng thế giới, tỷ trọng nông nghiệp ở Việt Nam chỉ xấp xỉ 14% (Ngân hàng thế
giới, 2019). Ngược lại với xu thế này, một số địa phương tại Việt Nam vẫn lấy phát triển nông
nghiệp làm trọng tâm để phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Huyện Yên Thế, tỉnh Bắc
Giang là một trong những ví dụ điển hình của cách tiếp cận này.
Phát huy được lợi thế về điều kiện đất đai, khí hậu và địa hình, huyện Yên Thế đã xây
dựng và phát triển thành công nhiều mô hình nông nghiệp, tạo ra những thương hiệu được
nhận diện trên thị trường như: gà đồi Yên Thế, dê núi Hồng Kỳ, mật ong rừng Hồng Kỳ,...
Bên cạnh đó, địa phương cũng đang đẩy mạnh phát triển thương hiệu chè xanh bản Ven.
Trong nhiều năm trở lại đây, chè xanh bản Ven là một trong những cây trồng chủ lực của địa
phương, trở thành nguồn sinh kế chính cho nông dân, giúp nâng cao mức sống và giảm
nghèo. Trái ngược với những kết quả hiện có về chứng nhận dựa trên chất lượng (chè xanh
bản Ven được công nhận là sản phẩm đạt tiêu chuẩn 4 sao năm 2019), sản phẩm này vẫn chỉ
chủ yếu được tiêu thụ trên địa bàn huyện Yên Thế và các vùng lân cận. Từ những phân tích
trên đây, câu hỏi nghiên cứu chính mà nhóm nghiên cứu đặt ra là: Những yếu tố nào đã ảnh
hưởng tới khả năng tiếp cận thị trường của sản phẩm chè xanh bản Ven?
Nghiên cứu này có những đóng góp chính sau đây: (1) về đóng góp học thuật, nghiên
cứu này tiếp cận vấn đề nghiên cứu dựa trên phương pháp nghiên cứu hỗn hợp. ...