Phản ứng có hại của thuốc (Adverse Drug Reactions; ADR)

Người bị gãy xương từ 01/01/2000 tới31/12/2000, so sánh với 373.962 ngườilàm chứng (giới, tuổi), qua phân tích thấymọi thuốc chống động kinh đều làm tăngnguy cơ gãy xương. Cụ thể như sau:- Carbamazepin, nguy cơ tương đối1,18 (1,1-1,26)- Oxcarbamazepin, nguy cơ tương đối(relative risk; RR) là 1,14 (1,03-1,26)- Clonazepam với RR là 1,27 (1,15-1,41)- Acid valproic với RR = 1,15 (1,05-1,26)Kể cả với những thuốc chống độngkinh khác, cũng không loại trừ được nguycơ gãy xương.Hơn nữa, còn gặp gãy xương nhiềuchỗ mỗi khi tăng phối hợp nhiều loạithuốc chống động kinh. Phối hợp nhưvậy, thì RR cho mỗi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phản ứng có hại của thuốc (Adverse Drug Reactions; ADR)TCNCYH 36 (3) - 2005 Ph¶n øng cã h¹i cña thuèc (Adverse Drug Reactions; ADR) G.S. Hoµng TÝch HuyÒn Bé m«n D−îc lý – Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi 1. Thuèc chèng ®éng kinh lµm t¨ng Tæng quan cã hÖ thèng vµ ph©n tÝchnguy c¬ g∙y x−¬ng (§an M¹ch) 14 thö nghiÖm chän ngÉu nhiªn, cã so Nghiªn cøu dÞch tÔ häc trªn 124.655 s¸nh placebo (tæng céng 170.525 ng−êi)ng−êi bÞ g·y x−¬ng tõ 01/01/2000 tíi cã uèng chÊt bæ sung dinh d−ìng lµ beta-31/12/2000, so s¸nh víi 373.962 ng−êi caroten, retinol, acid ascorbic, tocopherollµm chøng (giíi, tuæi), qua ph©n tÝch thÊy vµ / hoÆc Selen.mäi thuèc chèng ®éng kinh ®Òu lµm t¨ng KÕt qu¶ cho thÊy bæ sung c¸c chÊtnguy c¬ g·y x−¬ng. Cô thÓ nh− sau: chèng oxy hãa trªn vµ kÐo dµi trong 1-12 - Carbamazepin, nguy c¬ t−¬ng ®èi n¨m kh«ng c¶i thiÖn ®−îc tû lÖ ung th−1,18 (1,1-1,26) thùc qu¶n, d¹ dµy, ®¹i – trùc trµng, tôy t¹ng khi so s¸nh víi placebo. Tuy nhiªn, - Oxcarbamazepin, nguy c¬ t−¬ng ®èi trong 3 thö nghiÖm, cã thÊy Selen lµm(relative risk; RR) lµ 1,14 (1,03-1,26) gi¶m râ rÖt tû lÖ ung th− biÓu m« tÕ bµo - Clonazepam víi RR lµ 1,27 (1,15- gan ë bÖnh nh©n cã nguy c¬ cao [so víi1,41) placebo, th× nguy c¬ t−¬ng ®èi lµ 0,5 - Acid valproic víi RR = 1,15 (1,05- (0,35-0,71)]. Selen cã lîi Ých h¬n c¸c chÊt1,26) chèng oxy hãa nªu trªn. Tû lÖ ung th− d¹ dµy – ruét còng ®−îc thuyªn gi¶m nhê sö KÓ c¶ víi nh÷ng thuèc chèng ®éng dông Selen [nguy c¬ t−¬ng ®èi = 0,49kinh kh¸c, còng kh«ng lo¹i trõ ®−îc nguy (0,36-0,67)].c¬ g·y x−¬ng. Víi c¸c chÊt bæ sung dinh d−ìng kÓ H¬n n÷a, cßn gÆp g·y x−¬ng nhiÒu trªn (ngo¹i trõ Selen), cã khi tû lÖ tö vongchç mçi khi t¨ng phèi hîp nhiÒu lo¹i do ung th− cßn cao h¬n so víi nhãmthuèc chèng ®éng kinh. Phèi hîp nh− placebo [nguy c¬ t−¬ng ®èi = 1,06 (1,02 –vËy, th× RR cho mçi lo¹i thuèc lµ 1,2. 1,1)]. (theo Epilepsia, 45: 1330-1337; Sè 11;11/2004) (theo Lancet; 364 : 1219 – 1228; Sè 9441; 02/10/2004) 2. Bæ sung thuèc chèng oxy hãa 3. C¸c statin vµ rèi lo¹n vÞ gi¸c (Hµkh«ng ng¨n ngõa ®−îc mäi lo¹i ung Lan)th− (Anh quèc) Hµ Lan thu nhËp ®−îc 21 tr−êng hîp Bæ sung beta-caroten, retinol (vitamin rèi lo¹n vÞ gi¸c do dïng thuèc chèng rèiA), acid ascorbic (vitamin C) vµ / hoÆc lo¹n lipid – m¸u nhãm statin.tocopherol (vitamin E) kh«ng lµm gi¶mnguy c¬ ung th− d¹ dµy – ruét, ®©y lµ kÕt Cã 4 b¸o c¸o vÒ mÊt vÞ gi¸c, 5 tr−êngluËn cña nhiÒu n−íc. ThËm chÝ, hiÖn nay hîp vÞ gi¸c ®¾ng, 2 tr−êng hîp vÞ gi¸c kimcßn thÊy dïng nh− vËy cßn lµm t¨ng nguy lo¹i, 5 tr−êng hîp vÞ gi¸c dÞ th−êngc¬ tö vong do ung th−. (parageusia), 5 tr−êng hîp rèi lo¹n vÞ gi¸c 91TCNCYH 36 (3) - 2005kh«ng ®Æc hiÖu. Còng míi gÆp 1 b¸o c¸o cña bÖnh nh©n ®−îc cñng cè b»ng truyÒnvÒ rèi lo¹n khøu gi¸c do statin. liªn tôc adrenalin. S¸ng h«m sau, ngõng Trong nh÷ng b¸o c¸o vÒ rèi lo¹n vÞ dïng adrenalin, bÖnh nh©n ®−îc tr¶ vÒgi¸c, cã 7 tr−êng hîp dïng simvastatin, 3 bÖnh phßng. §¸nh gi¸ xÐt nghiÖm chopravastatin, 6 atorvastatin, 3 fluvastatin thÊy hµm l−îng tryptase cña d−ìng bµovµ 1 víi cerivastatin. lµ 7,9 microgam/lÝt, sau ®ã lµ 46,5 microgam/lÝt trong giai ®o¹n cÊp cøu, Trong 4 tr−êng hîp nghi ngê do thuèc, chøng tá vÒ kh¶ n¨ng chuÈn ®o¸n lµ®· ngõng dïng statin, thÊy bÖnh nh©n ph¶n vÖ do amiodaron.®−îc håi phôc mét phÇn. MÊt (hoÆc gi¶m)vÞ gi¸c khiÕn bÖnh nh©n rÊt khã chÞu trong Sau ®ã lµm test néi b× cho thÊy ph¶ncuéc sèng, coi nh− bÞ “tµn phÕ” vÒ gi¸c øng d−¬ng tÝnh víi c¶ morphin vµquan. ...