Phát hành cổ phiếu ưu đãi: Làm gì để không thiệt thòi quyền lợi của cổ đông? (IFRS 02)

Làm thế nào để bảo vệ quyền lợi của các cổ đông nhỏ trước làn sóng "phát hành cổ phiếu (CP) ưu đãi cho cán bộ điều hành cốt cán"? Tại các nước có thị trường chứng khoán (TTCK) phát triển, việc phát hành CP ưu đãi cho lãnh đạo điều hành được thực hiện ra sao ? PV Báo Thanh Niên đã có cuộc phỏng vấn bà Đinh Thị Quỳnh Vân (ảnh) - Phó tổng giám đốc PricewaterhouseCoopers Việt Nam về vấn đề này nhằm phục vụ cho mục đích theo dõi về vấn đề phát hành cổ phiếu......
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát hành cổ phiếu ưu đãi: Làm gì để không thiệt thòi quyền lợi của cổ đông? (IFRS 02)Phát hành cổ phiếu ưu đãi: Làm gì để không thiệt thòi quyền lợi của cổ đông? (IFRS 02) Làm thế nào để bảo vệ quyền lợi của các cổ đông nhỏ trước làn sóng phát hành cổ phiếu (CP) ưu đãi cho cán bộ điều hành cốt cán? Tại các nước có thị trường chứng khoán (TTCK) phát triển, việc phát hành CP ưu đãi cho lãnh đạo điều hành được thực hiện ra sao ? PV Báo Thanh Niên đã có cuộc phỏng vấn bà Đinh Thị Quỳnh Vân (ảnh) - Phó tổng giám đốc PricewaterhouseCoopers Việt Nam về vấn đề này nhằm phục vụ cho mục đích theo dõi về vấn đề pháthành cổ phiếu ưu đãi của bạn đọc. Các bạn có thể tìm đọc Chuẩn mực Báo cáo tài chínhquốc tế IFRS 02 - Thanh toán trên cơ sở cổ phiếu để hiểu rõ hơn về vấn đề này.* Thưa bà, tại các nước khác, việc cho phép các cán bộ điều hành mua CP với giá ưu đãi thìđược tính như thế nào?- Ở các nước phát triển, phần chênh lệch giữa giá thị trường của CP và giá mua thực tế sẽ đượccoi là thu nhập của cá nhân và hạch toán vào chi phí lương của công ty. Đối với các công tyniêm yết, việc này không khó vì có thể dựa vào thông tin trên TTCK để xác định giá thị trườngcủa CP tại ngày mua.* Theo bà, việc phát hành CP theo giá ưu đãi cho cán bộ điều hành thường được thực hiện theonhững phương thức nào?- Thông thường thì có ba hình thức chính thường được áp dụng ở các nước phát triển:+ Cấp quyền mua CP: Công ty cho các cán bộ điều hành và nhân viên chủ chốt quyền đượcmua một số lượng CP nhất định theo một giá nhất định. Thông thường đó là giá thị trường tạingày cấp (ví dụ ngày 1.3.2007). Các cán bộ chỉ được thực hiện quyền này (nghĩa là mua CP)sau một thời gian nhất định (ví dụ sau ngày 28.2.2009) và trong một khoảng thời gian nhất định(ví dụ trước ngày 28.2.2010). Họ sẽ chỉ phải trả theo giá tại ngày cấp (trong ví dụ này là giá tạingày 1.3.2007).Như vậy nếu giá thị trường của CP tại ngày họ thực hiện quyền mua cao hơn giá tại ngày cấp,họ sẽ thực hiện quyền mua CP của mình và được hưởng một khoản lợi nhuận từ việc mua thấphơn giá thị trường. Nếu giá thị trường thấp hơn giá tại ngày cấp, người ta sẽ bỏ và không thựchiện quyền của mình. Thông thường có khá nhiều điều kiện đi kèm quyền mua CP, ví dụ: chỉđược thực hiện quyền mua CP nếu còn làm việc tại công ty tại thời điểm thực hiện quyền củamình, không được bán quyền mua CP, không vi phạm kỷ luật...+ CP ưu đãi: Công ty cho phép cán bộ mua CP với giá ưu đãi - thấp hơn một tỷ lệ phần trămnhất định so với giá thị trường. Các nước có TTCK phát triển đều quy định tỷ lệ giảm giá tối đa(ví dụ 30% so với giá thị trường). Thông thường thời gian mua được xác định trước, số lượng CPhoặc giá trị CP cũng được xác định trước.+ Cấp CP: Công ty sẽ cấp một số lượng CP nhất định không mất tiền cho các cán bộ chủ chốt.Thực ra đây là một hình thức thưởng hoặc trả lương bằng CP. Ví dụ - cấp cho mỗi trưởng phòng1.000 CP. Nhưng người thụ hưởng chỉ được nhận hoặc có quyền sở hữu sau một thời gian nhấtđịnh. Ví dụ ngày cấp CP là ngày 1.3.2007. Nhưng số CP này chỉ được chuyển cho người thụhưởng vào ngày 1.3.2009 và cũng chỉ từ ngày này người thụ hưởng mới có quyền bán và/hoặcđược chia cổ tức. Tương tự, đi kèm theo việc cấp CP là một số điều kiện nhất định.Có thể có một số các biến thể khác dựa trên 3 mô hình nêu trên. Hình thức phát hành CP ưu đãiở VN là mô hình thứ 2. Tất cả các mô hình này đều nhằm mục đích khuyến khích các cán bộnhân viên trong công ty cố gắng hơn, gắn bó và đóng góp vào sự phát triển của công ty; đồngthời làm tăng giá trị thu nhập của chính họ.*Làm thế nào để đảm bảo được quyền lợi của các cổ đông nhỏ, các cổ đông không nằm trongban điều hành trong việc biểu quyết thông qua các phương án phát hành CP ưu đãi cho các cánbộ điều hành chủ chốt?- Gần đây một số nước đã có những quy định rất chặt chẽ về vấn đề này. Theo chuẩn mực kếtoán, các báo cáo tài chính phải công bố thông tin về thu nhập của hội đồng quản trị và bangiám đốc bao gồm các khoản thu nhập bằng tiền mặt, CP ưu đãi; quyền mua CP; CP được cấpvà giá trị các khoản lợi ích khác. Quyền của các cổ đông là phê duyệt/biểu quyết thông qua việcchi trả thu nhập cho Hội đồng quản trị và Ban giám đốc - ví dụ: lương cơ bản, các khoản thưởng(có thể tính theo tỷ lệ %) và các lợi ích khác, hình thức chi trả thu nhập...* Tại Việt Nam khi các chi phí đối với việc phát hành CP ưu đãi cho cán bộ cốt cán chỉ được coilà một khoản chi phí ẩn thì làm thế nào để có thể kiểm soát được các khoản chi phí ẩn này?- Để kiểm soát được thì cần phải có các quy định rõ ràng. Ở đây có thể hiểu là quy định về phápluật và quy định của chính các công ty. Thực ra vấn đề mà VN hiện đang gặp phải không mớimà đã từng xảy ra ở nhiều nước khác. Chính vì thế mà các nước mới phải ban hành các quyđịnh để kiểm soát vấn đề này.*Theo bà, ...