Phát triển đô thị bền vững trên nền tảng công nghệ và dữ liệu lớn

Bài viết "Phát triển đô thị bền vững trên nền tảng công nghệ và dữ liệu lớn" dưới dạng tổng hợp tài liệu, sẽ chắt lọc một số nội dung quan trọng từ những ý tưởng nghiên cứu mới về xu hướng phát triển đô thị bền vững thông minh dữ liệu lớn trong tương lai. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển đô thị bền vững trên nền tảng công nghệ và dữ liệu lớn QUẢN TRỊ RỦI RO VÀ PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ BỀN VỮNG PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ BỀN VỮNG TRÊN NỀN TẢNG CÔNG NGHỆ VÀ DỮ LIỆU LỚN Lê Thị Thanh Bình* Tóm tắt: Phát triển đô thị bền vững đang thịnh hành trong nhiều thập kỷ qua, trong đó là sự nổi lên của các mô hình đô thị thông minh. Không dừng lại ở đó, ý tưởng sáng tạo tích hợp phát triển giữa đô thị bền vững với đô thị thông minh là một xu hướng phát triển mới đang được nhiều nghiên cứu tiêu biểu đề cập đến trong những năm gần đây.Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức: biến đổi khí hậu, khủng hoảng kinh tế, đại dịch, môi trường sống,… các đô thị phát triển bền vững tiếp tục nỗ lực cải thiện việc cung cấp dịch vụ đô thị toàn diện, nâng cao chất lượng sống, công bằng xã hội, đảm bảo môi trường sinh thái và đặc biệt là sự linh hoạt, thuận lợi trong việc truy cập hệ thống thông tin đô thị,… Như vậy, với một hệ thống dữ liệu lớn, đa dạng của một đô thị bền vững, rất cần có các công nghệ dữ liệu tiên tiến đảm bảo cho sự quản trị và hoạt động của toàn hệ thống đô thị bền vững trở nên thông minh và linh hoạt hơn. Bài viết này dưới dạng tổng hợp tài liệu, sẽ chắt lọc một số nội dung quan trọng từ những ý tưởng nghiên cứu mới về xu hướng phát triển đô thị bền vững thông minh dữ liệu lớn trong tương lai. Từ khóa: Công nghệ; Dữ liệu lớn; Đô thị bền vững thông minh. 1. Đặt vấn đề Phát triển đô thị bền vững đã được đặt ra như một vai trò trung tâm với những đóng góp rất quan trọng trong quá trình thực hiện toàn diện các mục tiêu phát triển bền vững nói chung, trong các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SGDs) của Chương trình Nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững của Liên hợp quốc, mục tiêu số 11 cũng đã chỉ rõ “làm cho các thành phố và các khu định cư của con người trở nên toàn diện, an toàn, khả năng phục hồi và bền vững” và phát triển đô thị bền vững cũng cần đảm bảo được sự phát triển hài hòa 3 trụ cột cơ bản về kinh tế, môi trường, văn hóa và xã hội, trong đó đặc biệt chú trọng tới khía cạnh về môi trường, về năng lựơng mới, cùng với sự chuyển đổi lớn về thể chế trong thực tế. Trong bối cảnh hiện nay, sự phát triển bùng nổ của công nghệ số, dữ liệu lớn cho thấy những chuyển dịch mạnh mẽ của nền công nghệ tiên tiến. Như vậy, đô thị với vai trò là một trung tâm để có năng lực cạnh tranh mạnh mẽ và đạt vị trí cao trên bảng xếp hạng ngoài việc trở thành một đô thị phát triển bền vững, cần có những hoạt động linh hoạt đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao của một đô thị bền vững chứa đựng rất lớn các dữ liệu hoạt động và các ứng dụng thông minh trên nền tảng công nghệ mới. Cũng bởi vậy, trong những * Tiến sĩ, Viện Nghiên cứu Phát triển bền vững Vùng, email: binhtb.ducha@gmail. 328 RISK GOVERNANCE AND SUSTAINABLE URBAN DEVELOPMENT năm gần đây, nhiều ý tưởng nghiên cứu mới trên thế giới được lập luận trên những nền tảng lý thuyết và một số khía cạnh từ thực chứng khoa học thuyết phục đã chỉ ra một xu hướng phát triển mô hình đô thị kiểu mới tiến tới trong tương lai. Cụ thể cái tên “thành phố bền vững thông minh” đã được đề xuất thay thế cho hai thuật ngữ độc lập là “thành phố bền vững” và “thành phố thông minh”. Trong đó ý tưởng sáng tạo được thể hiện bởi việc kết hợp và tích hợp thế mạnh/lợi thế của các đô thị bền vững và đô thị thông minh, khai thác sức mạnh tổng hợp của các chiến lược và giải pháp của chúng theo cách cho phép các thành phố bền vững tối ưu hóa, nâng cao và duy trì hiệu suất của chúng trên cơ sở dữ liệu sáng tạo từ các công nghệ được cung cấp bởi các đô thị thông minh, tạo nên một xu hướng đô thị kiểu mới “đô thị bền vững thông minh dựa trên dữ liệu”, có khả năng đáp ứng cao những nhu cầu phát triển bền vững trước nhiều diễn biến phức tạp khó dự đoán, chẳng hạn như biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí,... Các nghiên cứu cũng cho thấy cần có hệ thống công nghệ hiện đại để vận hành, truyền tải một nền tảng dữ liệu lớn chứa đựng đầy đủ các loại thông tin của một đô thị, bởi vậy, phần lớn các nghiên cứu cho thấy công nghệ Internet vạn vật (IoT) và dữ liệu lớn đã trở nên thiết yếu, có tiềm năng to lớn để cải thiện và thúc đẩy sự bền vững của một đô thị, và do đó, sẽ giúp cho các chiến lược thực hiện quy hoạch, quản trị, vận hành đô thị đáp ứng cao đối với hình thức đô thị bền vững theo hướng dữ liệu lớn. Khi cần truy cập hệ thống dữ liệu để tổng hợp và nắm bắt toàn bộ hiện trạng một đô thị, nó như một bản định hướng cho quá trình phát triển tiếp theo của đô thị, đồng thời cho thấy sự kết hợp toàn diện những chiến lược, giải pháp tối ưu giữa đô thị bền vững và thông minh có thể mang lại triển vọng xây dựng mô hình đô thị bền vững thông minh dựa trên công nghệ dữ liệu lớn trong tương lai. Như vậy, tầm quan trọng của công nghệ dữ liệu lớn cùng với các ứng dụng mới của chúng ngày càng được nhấn mạnh trong việc cải thiện và thúc đẩy tính bền vững của đô thị. Theo nghiên cứu của Bibri, S. E. (2021), xu hướng mới này đã được chứng minh bởi nhiều nghiên cứu thực hiện trong những thời gian gần đây về các thành phố bền vững (như: Bibri (2020a); Bibri (2021a); Bibri (2021b); Bibri & Krogstie (2020a), 2020b, 2020c; Hakpyeong và cộng sự (2021); Thornbush & Golubchikov (2019); Tomor et al. (2019); Yigitcanlar & Cugurullo (2020),…). Và cho thấy xu hướng công nghệ dữ liệu lớn đang báo trước một kỷ nguyên mới, trong đó các thành phố bền vững đang thay đổi để đáp ứng hiệu quả với ảnh hưởng do mô hình điện toán dữ liệu lớn đang nổi lên mang lại. Việc thúc đẩy các thành phố bền vững trên toàn cầu trở nên thông minh hơn và bền vững hơn cũng đang được nhận thức bằng cách áp dụng các công nghệ theo hướng dữ liệu để nâng cao và tối ưu hóa hoạt động, chức năng, dịch vụ, thiết kế, chiến lược và chính sách của chúng. Sự chuyển đổi này - đòi hỏi những ...