Phát triển kỹ năng dạy học cho giảng viên khoa học xã hội và nhân văn ở các nhà trường quân đội từ góc độ tâm lý sư phạm

Bài viết trình bày về kỹ năng dạy học; đặc trưng tâm lý sư phạm trong hoạt động giảng dạy ở các nhà trường quân đội nó chung và các bộ môn khoa học xã hội và nhân văn; một số biện pháp phát triển kỹ năng dạy học cho giảng viên ngành khoa học xã hội và nhân văn ở các trường quân đội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển kỹ năng dạy học cho giảng viên khoa học xã hội và nhân văn ở các nhà trường quân đội từ góc độ tâm lý sư phạmPH¸T TRIÓN Kü N¡NG D¹Y HäC CHO GI¶NG VI£N KHOA HäC X· HéI Vµ NH¢N V¡N ë C¸C NHµ TR¦êNG QU¢N §éI Tõ GãC §é T¢M Lý-S¦ PH¹M NguyÔn V¨n C«ng(*)Qu¸viªntr×nh d¹y häc cña ®éi ngò gi¶ng khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn ë ng−êi häc cßn h¹n chÕ. H¬n n÷a, ho¹t ®éng qu©n sù lµ(KHXH&NV) ë c¸c nhµ tr−êng qu©n ®éi mét ho¹t ®éng ®Æc thï so víi c¸c ho¹t¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn sù h×nh thµnh ®éng lao ®éng kh¸c, ®ßi hái ng−êi häcvµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña ®éi ngò c¸n ph¶i biÕt vËn dông s¸ng t¹o trong ®iÒubé, sÜ quan t−¬ng lai cña qu©n ®éi, ¶nh kiÖn phøc t¹p, khã kh¨n gian khæ, g¾nh−ëng s©u s¾c, l©u dµi ®Õn sù v÷ng liÒn víi hy sinh mÊt m¸t. Do vËy, gi¶ngm¹nh cña qu©n ®éi, ®Õn an ninh-quèc viªn cµng cÇn cã c¸c kü n¨ng d¹y häcphßng cña quèc gia. Bëi vËy, qu¸ tr×nh phï hîp víi ®Æc thï riªng cña c¸c bé m«nd¹y häc cÇn ph¶i ®−îc tæ chøc mét c¸ch KHXH&NV trong m«i tr−êng qu©n sù.(*)khoa häc, cã hiÖu qu¶, ®¸p øng víi Nh÷ng ph©n tÝch d−íi ®©y nh»mnh÷ng yªu cÇu míi vÒ x©y dùng qu©n gãp phÇn lµm râ thªm vÒ KNDH còng®éi nh©n d©n c¸ch m¹ng, chÝnh quy, nh− ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p ph¸t triÓntinh nhuÖ, tõng b−íc hiÖn ®¹i. §iÒu ®ã KNDH d−íi gãc ®é t©m lý-s− ph¹m cho®ßi hái ng−êi gi¶ng viªn KHXH&NV ®éi ngò gi¶ng viªn KHXH&NV ë c¸ckh«ng nh÷ng ph¶i cã phÈm chÊt ®¹o ®øc nhµ tr−êng qu©n ®éi hiÖn nay.tèt, cã ph−¬ng ph¸p, t¸c phong phï hîp, 1. VÒ kü n¨ng d¹y häccã kiÕn thøc s©u réng vÒ c¸c lÜnh vùc mµ Kü n¨ng lµ mét trong nh÷ng kh¸ikü n¨ng d¹y häc (KNDH) ph¶i ®¹t ë niÖm cã nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau víitr×nh ®é nhÊt ®Þnh. hai luång ý kiÕn c¬ b¶n. Thùc tÕ, trong nh÷ng n¨m qua, vÊn Luång ý kiÕn thø nhÊt: xem xÐt kü®Ò KNDH nãi chung còng nh− ph¸t n¨ng nghiªng vÒ mÆt kü thuËt cña hµnhtriÓn KNDH cho ®éi ngò gi¶ng viªn ®éng víi ®¹i diÖn lµ c¸c nhµ t©m lý häcKHXH&NV nãi riªng vÉn ch−a ®−îc coi V. A. Cruchetxki, V. V. Tseb−seva, A. V.träng ®óng møc, dÉn ®Õn mét sè h¹n Petrovxki, TrÇn Träng Thuû, Hµ NhËtchÕ nh−: gi¶ng viªn cßn nÆng vÒ truyÒn Th¨ng... Theo ®ã, kü n¨ng lµ c¸ch thøc®¹t thô ®éng, tÝnh tÝch cùc cña häc viªnch−a cao, nÆng vÒ lý thuyÕt mµ coi nhÑthùc hµnh, tr×nh ®é gi¶i quyÕt c¸c vÊn (*) ThS., §¹i häc NguyÔn HuÖ, Bé Quèc phßng.42 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 12.2013ho¹t ®éng dùa trªn c¬ së tri thøc vµ kü Khi tiÕp cËn vÊn ®Ò kü n¨ng, cÇnx¶o. Kü n¨ng ®−îc h×nh thµnh b»ng con n¾m ®−îc 5 néi dung sau ®©y: Mét lµ,®−êng luyÖn tËp, kü n¨ng t¹o kh¶ n¨ng nãi tíi kü n¨ng lµ nãi tíi hµnh ®éng cãcho con ng−êi thùc hiÖn hµnh ®éng môc ®Ých. Kü n¨ng lu«n g¾n liÒn víikh«ng chØ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quen nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ, nh− kü n¨ngthuéc mµ trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®· thay s− ph¹m, kü n¨ng giao tiÕp, KNDH…®æi. Nh− vËy, theo quan niÖm nµy, kü Kh«ng cã kü n¨ng chung chung, trõun¨ng lµ ph−¬ng tiÖn thùc hiÖn hµnh t−îng, t¸ch khái hµnh ®éng. CÊu tróc®éng mµ con ng−êi ®· n¾m v÷ng. Ng−êi cña kü n¨ng phô thuéc vµo cÊu tróc cñacã kü n¨ng ho¹t ®éng nµo ®ã lµ ng−êi ho¹t ®éng mµ chñ thÓ ®ang thùc hiÖn,n¾m ®−îc c¸c tri thøc vÒ ho¹t ®éng ®ã ch¼ng h¹n KNDH phô thuéc vµo cÊuvµ thùc hiÖn hµnh ®éng theo ®óng yªu tróc t©m lý cña ho¹t ®éng d¹y, kü n¨ngcÇu cÇn cã mµ kh«ng cÇn tÝnh ®Õn kÕt häc tËp phô thuéc vµo cÊu tróc t©m lýqu¶ cña hµnh ®éng. ho¹t ®éng häc. Hai lµ, nghiªn cøu kh¸i niÖm kü n¨ng cÇn quan t©m ë hai khÝa Luång ý kiÕn thø hai: xem xÐt kü c¹nh lµ mÆt kü thuËt cña hµnh ®éng,n¨ng nghiªng vÒ mÆt n¨ng lùc cña con thao t¸c, kÕt qu¶ cña hµnh ®éng vµ mÆtng−êi, ®ã lµ quan niÖm cña c¸c t¸c gi¶ n¨ng lùc cña con ng−êi. Ba lµ, kü n¨ngN. §. Levit«v, P. A. Ru®ich, X. I. cã hai cÊp ®é: kü n¨ng bËc thÊp vµ küKixegof, K. K. Platonov, X. Roegiers, K. n¨ng bËc cao. ë cÊp ®é kü n¨ng bËcBarry, Ken King, TrÇn Quèc Thµnh, thÊp, c«ng viÖc hoµn thµnh trong hoµnNguyÔn Quang UÈn, Lª V¨n Hång, Ng« c¶nh th«ng th−êng, ®iÒu kiÖn kh«ngC«ng Hoµn, Vò Dòng... Theo ®ã, kü thay ®æi, chÊt l−îng ch−a cao, thao t¸cn¨ng lµ sù thùc hiÖn cã kÕt qu¶ mét ch−a thuÇn thôc vµ cßn ph¶i tËp trung®éng t¸c nµo ®ã hay mét hµnh ®éng chó ý. ë cÊp ®é kü n¨ng bËc cao, c«ngphøc t¹p h¬n, b»ng c¸ch ¸p dông hay viÖc ®−îc tiÕn hµnh mét c¸ch thµnhlùa chän nh÷ng c¸ch thøc ®óng ®¾n, cã th¹o, linh ho¹t, s¸ng t¹o phï hîp víitÝnh ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Kü môc tiªu, yªu cÇu trong c¸c ®iÒu kiÖn,n¨ng cã liªn quan nhiÒu ®Õn thùc tiÔn, hoµn c¶nh biÕn ®æi phøc t¹p vµ ®¹t hiÖu®Õn viÖc ¸p dông tri thøc vµo thùc tiÔn. qu¶ cao. Bèn lµ, kü n¨ng kh«ng ph¶i lµ bÈm sinh cña mçi c¸ nh©n, kü n¨ng lµ Theo chóng t«i vÒ thùc chÊt hai s¶n phÈm cña ho¹t ®éng thùc tiÔn. §ã lµluång ý kiÕn trªn kh«ng phñ ®Þnh nhau, qu¸ tr×nh con ng−êi vËn dông nh÷ngsù kh¸c biÖt chØ lµ ë chç më réng hay kiÕn thøc, kü x¶o vµo ho¹t ®éng thùcthu hÑp thµnh phÇn cÊu tróc cña kü tiÔn ®Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých ®· ®Ò ra.n¨ng còng nh− nh ...