Phát triển mô hình phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (Bancassurance) trong bối cảnh cách mạng công nghệ

Bài viết tập trung làm rõ các vấn đề lí luận về Bancassurance cũng như thực trạng hoạt động Bancassurance ở Việt Nam hiện nay nhằm tìm ra những hạn chế và đề xuất các giải pháp phát triển hoạt động bancassurance trong bối cảnh cách mạng công nghệ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phát triển mô hình phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (Bancassurance) trong bối cảnh cách mạng công nghệ Hội thảo Khoa học quốc gia “Hệ thống Tài chính – Ngân hàng với sự phát triển kinh tế - xã hội miền Trung – Tây Nguyên trong bối cảnh cách mạng công nghệ”– DCFB 2020 PHÁT TRIỂN MÔ HÌNH PHÂN PHỐI BẢO HIỂM QUA NGÂN HÀNG (BANCASSURANCE) TRONG BỐI CẢNH CÁCH MẠNG CÔNG NGHỆ Lê Hà Trang Khoa Tài chính - Ngân hàng, Đại học Thương Mại TÓM TẮT Trong bối cảnh thành tựu của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang được ứng dụng trong mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội, các công ty bảo hiểm ở Việt Nam luôn lựa chọn phương thức đa dạng hóa kênh phân phối sản phẩm để tăng doanh thu khai thác, chiếm lĩnh thị trường. Bên cạnh kênh phân phối qua đại lý, môi giới thì việc phân phối sản phẩm bảo hiểm qua ngân hàng đang trở thành một xu hướng kinh doanh hiệu quả. Theo dự báo của SSI Research, phí bảo hiểm thông qua kênh bancassurance sẽ tăng 30-40% và trở thành kênh bán hàng được ưa chuộng và đến năm 2019 thì sẽ tăng lên 14%. Theo thống kê của Cục quản lý và Giám sát Bảo hiểm năm 2019, doanh thu kênh bancassuranc chiếm tỷ trọng khoảng 3,3% tổng doanh thu bảo hiểm trong đó bảo hiểm nhân thọ chiếm 5,36% và bảo hiểm phi nhân thọ chiếm 0,62%. Dù có sự tăng trưởng nhanh trong những năm gần đây nhưng mô hình liên kết tại thị trường Việt Nam vẫn chiếm tỷ trọng khiêm tốn so với tiềm năng. Bài viết tập trung làm rõ các vấn đề lí luận về bancassurance cũng như thực trạng hoạt động bancassurance ở Việt Nam hiện nay nhằm tìm ra những hạn chế và đề xuất các giải pháp phát triển hoạt động bancassurance trong bối cảnh cách mạng công nghệ. Từ khoá: bancasurance, cách mạng công nghệ 1. Cơ sở lý luận về bancassurance 1.1. Khái niệm hoạt động bancassurance Theo Wong và Cheung (chuyên gia của Swiss Re), (2002): “Bancassurance là một chiến lược của các ngân hàng và các công ty bảo hiểm nhằm khai thác với phương thức ít nhiều tích hợp thị trường các dịch vụ tài chính”. Theo Violaris & Syprus (chuyên gia của Munich Re), (2001): “Bancassurance là phân phối các dịch vụ và sản phẩm ngân hàng và bảo hiểm qua một kênh phân phối tới cùng một cơ sở khách hàng”. Nghiên cứu của tổ chức LIMRA (2006): “Bancassurance là một mô hình liên kết giữa ngân hàng và bảo hiểm nhằm đưa các sản phẩm dịch vụ bảo hiểm tới khách hàng với các cấp độ liên kết/ gắn bó quyền lợi khác nhau: từ kết hợp hợp đơn giản đến sở hữu mẹ con”. Năm 2007, Swiss Re bổ sung khái niệm: “Bancassurance là nỗ lực chung của các ngân hàng và các công ty bảo hiểm để cung cấp sản phẩm và dịch vụ bảo hiểm cho khách hàng của ngân hàng. Nhìn từ khía cạnh mô hình doanh nghiệp, Nguyễn Thị Hải Đường (2012) cho rằng: “Bancassurance là loại hình cơ cấu lại doanh nghiệp với việc sát nhập và mua lại, mô tả giao diện giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm với mục tiêu chính là tăng lợi nhuận và giảm chi phi phí”. Sản phẩm bancassurance ra đời khi ngân hàng và DNBH cùng hợp tác để phát triển và phân phối các sản phẩm/dịch vụ ngân hàng-bảo hiểm cho cùng một cơ sở khách hàng. Như vậy, các ngân hàng sẽ tham gia giới thiệt và cung cấp các sản phẩm bảo hiểm của công ty bảo hiểm cho chính khách hàng của mình. Ngân hàng có thể tham gia liên kết với công ty bảo hiểm với nhiều cấp độ khác nhau tuỳ theo hình thức hợp tác mà hai bên cam kết thỏa thuận. Mô hình mua bảo hiểm qua ngân hàng ra đời và phát triển mạnh mẽ tại Mỹ và các nước châu Âu. Tại châu Á, hình thức này cũng đang phát triển mạnh mẽ tại một số nước như Malaysia, Singapore, Thái Lan…Tại Việt Nam, mặc dù xuất hiện ở những năm 1990 dưới hình thức đại lý phân phối, đại lý thu phí nhưng vào đầu những năm 2000 thì một số mô hình liên doanh giữa Ngân hàng trong nước với các DN bảo hiểm/ tập đoàn tài chính nước ngoài được hình thành. Cho đến nay, bán bảo hiểm qua ngân hàng đang là kênh phân phối chiếm 290 Hội thảo Khoa học quốc gia “Hệ thống Tài chính – Ngân hàng với sự phát triển kinh tế - xã hội miền Trung – Tây Nguyên trong bối cảnh cách mạng công nghệ”– DCFB 2020 tỷ trọng ngày càng tăng của các DNBH và mang lại doanh thu phí cao cho các ngân hàng. Các nghiên cứu đều chỉ ra việc phát triển mô hình bancassurance là xu hướng tất yếu, xuất phát từ các lí do sau: Thứ nhất, hoạt động bảo hiểm và hoạt động ngân hàng đều là các hoạt động tài chính gắn liền với quy luật số lớn, tính kinh tế của quy mô, vấn đề quản lý rủi ro, hơn thế bảo hiểm có xu hướng bảo vệ ngân hàng trước các rủi ro tín dụng nên hai bên có thể dễ dàng kết hợp để đem lại lợi ích và hiệu quả cho nhau (Lewis, 1990; Levy-Lang, 1990; Voutilainen, 2004). Thứ hai, việc sử dụng chung kênh phân phối với ngân hàng sẽ đem lại hiệu quả về chi phí cho DNBH (Freeman, 1987) hay lợi thế về địa lý và quy mô (Felgen, 1985). Thứ ba, sự kết hợp giữa công ty bảo hiểm và ngân hàng có thể cộng hưởng uy tín, thương hiệu và là nhân tố thúc đẩy cũng như đảm bảo cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Với lợi thế có mạng lưới chi nhánh, phòng giao dịch rộng khắp, số lượng khách hàng thường xuyên cùng trang bị hệ thống công nghệ thông tin hiện đại của các ngân hàng là cơ sở quan trọng ngân hàng trở thành đại lý của DNBH, góp phần giới thiệu sản phẩm bảo hiểm đến gần hơn với người dân, đồng thời tạo cơ hội cho các DNBH mở rộng đối tượng khách hàng nhanh và hiệu quả nhất. Còn ngân hàng có thể hỗ trợ khâu thanh toán phí bảo hiểm, nhận bồi thương cho khách hàng. 1.2. Lợi ích của kênh bancasurance: Sản phẩm liên kết bancassurance được đánh giá là một trong những liên kết rất hiệu quả, mang lại lợi ích cho cả 3 bên: khách hàng - ngân hàng – doanh nghiệp bảo hiểm. * Đối với doanh nghiệp bảo hiểm DNBH có thể khai thác được lượng khách hàng tiềm năng của các ngân hàng. Thay vì cách tiếp cận truyền thốn ...