Phương thức đào tạo mềm dẻo - một gợi ý với đào tạo đại học trong giai đoạn hiện nay

Bài viết đưa ra những vấn đề cấp bách đối với từng thành tố trong nhà trường để có thể đạt được mong muốn đào tạo người sinh viên trở thành một công dân toàn cầu, theo đó có thể “Đáp ứng tốt nghề nghiệp tương lai” đồng thời “Thích ứng với sự thay đổi”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Phương thức đào tạo mềm dẻo - một gợi ý với đào tạo đại học trong giai đoạn hiện nay14 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ HÀ NỘI PHƯƠNG THỨC ĐÀO TẠO MỀM DẺO - MỘT GỢI Ý VỚI ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY Đỗ Hồng Cường Trường Đại học Thủ đô Hà Nội Tóm tắt: Giáo dục khai phóng, một xu thế chủ đạo trong đào tạo đại học hiện nay trên thế giới nhưng vẫn thực hiện dè dặt tại Việt Nam. Bắt đầu từ đâu và thực hiện như thế nào trong dòng chảy giáo dục đại học là vấn đề đặt ra đối với trường Đại học Thủ đô Hà Nội. Bài viết đưa ra những vấn đề cấp bách đối với từng thành tố trong nhà trường để có thể đạt được mong muốn đào tạo người sinh viên trở thành một công dân toàn cầu, theo đó có thể “Đáp ứng tốt nghề nghiệp tương lai” đồng thời “Thích ứng với sự thay đổi”. Từ khóa: Giáo dục khai phóng, phương thức đào tạo, sinh viên, giảng viên, nhà tuyển dụng. Nhận bài ngày 12.5.2020; gửi phản biện, chỉnh sửa, duyệt đăng ngày 23.6.2020 Liên hệ tác giả: Đỗ Hồng Cường; Email: dhcuong@daihocthudo.edu.vn1. MỞ ĐẦU1.1. Giáo dục khai phóng và hiện trạng ở Việt Nam1.1.1. Khái niệm Hiệp hội các Trường và Viện Đại học Hoa Kì (Association of American Colleges andUniversities) mô tả giáo dục khai phóng là một triết lí giáo dục cung cấp cho các cá nhân mộtnền tảng kiến thức rộng và những kĩ năng có thể chuyển đổi được, và một cảm nhận mạnh mẽvề các giá trị, đạo đức, và sự can dự vào đời sống công dân,.... Phạm vi của giáo dục khaiphóng thường mang tính đa nguyên và toàn cầu; nó có thể bao gồm một chương trình học thuậttổng quát cung cấp cơ hội tiếp cận nhiều lĩnh vực học thuật và nhiều chiến lược học tập, bêncạnh chương trình học chuyên sâu trong ít nhất một lĩnh vực học thuật nào đó. Giáo dục khai phóng (Liberal Arts Education) là mô hình giáo dục bậc đại học hiệnđang được áp dụng rộng rãi tại Hoa Kì, các quốc gia tiên tiến có nền giáo dục phát triển tạichâu Âu, châu Á với đặc trưng là đào tạo linh hoạt, chú trọng cả chiều rộng và chiều sâu củamôn học, khuyến khích các môn liên ngành, tăng cường khả năng lựa chọn cho sinh viên. Đặc trưng của giáo dục khai phóng là dạy kĩ năng giúp người học có thể thành côngtrong bất kì môi trường nghề nghiệp nào. Sứ mệnh của giáo dục đại học xét cho cùng để“giúp cho người học hiểu được và quản lí được những thay đổi đang diễn ra trong xã hội”.TẠP CHÍ KHOA HỌC  SỐ 41/2020 15 Lợi ích của mô hình giáo dục khai phóng: Là tư duy mở, khả năng thích nghi cao vàcách nhìn vấn đề toàn diện, nhiều khía cạnh. Từ một ngành, sinh viên có thể làm nhiềunghề, một nghề có thể đến từ nhiều ngành học khác nhau. Người Việt Nam thường nghĩrằng giữa ngành với nghề là quan hệ một – một, nghĩa là học một ngành và ra làm chỉ mộtngành đó. Giáo dục khai phóng góp phần phá vỡ mối quan hệ một – một đó. Từ mộtngành, sinh viên có thể làm rất nhiều nghề, một nghề có thể đến từ nhiều ngành họckhác nhau.1.1.2. Ở Việt Nam Thời điểm này, tại Việt Nam, mới chỉ có hai trường đại học là Trường Đại họcFulbright và Trường Đại học Việt Nhật (VJU) thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội tuyên bố đềcao tinh thần khai phóng và áp dụng triển khai mô hình giáo dục đại học khai phóng. Cóthể coi đây là những trường đại học đi tiên phong. Các trường này cho rằng áp dụng môhình giáo dục khai phóng sẽ có thể là sự chuẩn bị tốt về nhân lực cho thị trường tương laitrong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra, vì những ưu điểm như: sinh viênđạt được kiến thức nền tảng vững chắc trong phạm vi rộng lớn hơn chứ không chỉ riêngchuyên ngành, các kiến thức từ giáo dục khai phóng có thể giúp sinh viên ra trường thíchnghi được với mọi môi trường làm việc cũng như có khả năng học hỏi lĩnh vực nghiên cứuđa dạng với những kiến thức nền tảng để đi thẳng vào học sau đại học với bất kì chuyênngành nào,... Bức tranh này cho thấy, hệ thống giáo dục đại học Việt Nam chưa sẵn sàng đón nhậnmô hình giáo dục khai phóng và cuộc đấu tranh cho sự thay đổi thực sự không đơn giản.Nhưng chúng ta cũng tin tưởng rằng, xu hướng xã hội hiện nay sẽ hỗ trợ cho tư tưởng giáodục khai phóng. Tất cả các nghề nghiệp có thể biến mất, nhưng con người có năng lực, conngười có khả năng diễn đạt, ứng cử, lãnh đạo thì có khả năng ứng xử ở các thay đổi khácnhau. Các nhà trường đại học tại Việt Nam đã dần chuyển mình từ đào tạo kiến thức hànlâm, đến định hướng “bắt tay” với các nhà tuyển dụng để đào tạo nghề nghiệp một cáchthực chất. Còn đào tạo khai phóng mới chỉ là một xu hướng và xuất hiện đâu đó ở một vàitrường, một vài chương trình.1.1.3. Cản trở của tâm lí người Việt Nam Trong một nghiên cứu của Nguyễn Thị Kim Nhung về “Các yếu tố ảnh hưởng đếnchọn lựa nghề nghiệp tương lai của học sinh ở Nghệ An” ...