Quan điểm của Trương Vĩnh Ký về khả năng kết hợp của danh từ tiếng Việt trong tác phẩm “Grammaire de la langue Annamite” - 1884

Trong tác phẩmGrammaire de la langue Annamite, Trương Vĩnh Ký nêu rõ khả năng kết hợp của danh từ trong cách cấu tạo, vai trò danh hóa của các từ như:‘sự, việc, điều, kẻ, thằng, thợ…’,cách diễn đạt số nhiều, cách dùng danh từ ghép… Tác giả cũng nhấn mạnhvai tròcủa tiểu từ trong việc kết hợp từ tiếng Việt, và đặc biệt là cách (cas) của danh từ.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quan điểm của Trương Vĩnh Ký về khả năng kết hợp của danh từ tiếng Việt trong tác phẩm “Grammaire de la langue Annamite” - 1884Tư liệu tham khảo Số 4(69) năm 2015_____________________________________________________________________________________________________________ QUAN ĐIỂM CỦA TRƯƠNG VĨNH KÝ VỀ KHẢ NĂNG KẾT HỢP CỦA DANH TỪ TIẾNG VIỆT TRONG TÁC PHẨM “GRAMMAIRE DE LA LANGUE ANNAMITE” - 1884 NGUYỄN VĂN THÀNH* TÓM TẮT Trong tác phẩm Grammaire de la langue Annamite, Trương Vĩnh Ký nêu rõ khảnăng kết hợp của danh từ trong cách cấu tạo, vai trò danh hóa của các từ như: ‘sự, việc,điều, kẻ, thằng, thợ…’, cách diễn đạt số nhiều, cách dùng danh từ ghép… Tác giả cũngnhấn mạnh vai trò của tiểu từ trong việc kết hợp từ tiếng Việt, và đặc biệt là cách (cas) củadanh từ. Từ khóa: Trương Vĩnh Ký, danh từ, cách, tiểu từ, kết hợp. ABSTRACT Truong Vinh Ky’s point of view about the capability of combining Vietnamese nouns in “Grammaire de la langue Annamite” – 1884 In “Grammaire de la langue Annamite”, Trương Vinh Ky clearly demonstrated thecapability of combining Vietnamese nouns by using ‘su, viec, dieu, ke, thang, tho…’ toform nouns, forming plural nouns or using compound nouns. The author also emphasizedthe importance of particles in combining Vietnamese words, especially in cases of nouns. Keywords: Truong Vinh Ky, noun, case, particle, combination.1. Giới thiệu sau đây: Tác phẩm Grammaire de la langue NHÓM 1: Dựa theo đặc điểm cấuAnnamite là một trong những cuốn sách tạo, nhóm này có kết cấu sau:đầu tiên viết về ngữ pháp tiếng Việt do Thành tố danh hóa + danh từ/tính từ/Trương Vĩnh Ký biên soạn năm 1884. động từTrong phần hệ thống từ loại tiếng Việt, ở Thành tố danh hóa: sự, việc, điều,mỗi hạng mục từ loại, tác giả đã phân lời, tiếng, bề…tích khá chi tiết cách cấu tạo, chức năng Ví dụ:ngữ nghĩa và chức năng cú pháp của - Sự học, sự ăn, sự vui, sự khó khăn,chúng. Trong phạm vi bài này, chúng tôi sự sang trọng...sẽ tìm hiểu quan điểm của Trương Vĩnh - Việc buôn bán, việc phước đức,Ký về khả năng kết hợp của danh từ tiếng việc quan, việc làm…Việt. - Điều răn, lời nói, tiếng kêu, bề2. Những tình huống kết hợp của ngoài, nghề buôn bán, phép rửa tội, cáchdanh từ ăn ở, lòng nhân đức, bụng tham, tính vui, Trương Vĩnh Ký đã xếp những tình chứng khùng, nết ăn ở…huống kết hợp của danh từ theo các nhóm - Kẻ đánh bạc, người hút á phiện…* NCS, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG TPHCM; Email: deanthanh@gmail.com168TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Nguyễn Văn Thành_____________________________________________________________________________________________________________ - Thầy cả, thợ may… Bên cạnh những đặc diểm ngữ - Đấng tạo hóa, hàng linh mục, trang nghĩa kể trên, về mặt cú pháp, kết cấuhào kiệt… thuộc nhóm này còn minh chứng khả Như vậy, yếu tố thứ nhất trong kết năng biến đổi từ loại tiếng Việt rất đacấu trên khi dùng riêng lẻ sẽ không có dạng, cụ thể là chức năng danh hóa. Mộtnghĩa cụ thể nào hoặc chỉ có nghĩa trong tính từ hay một động từ có thể biến đổimột ngữ cảnh hoàn toàn khác. Bên cạnh thành một danh từ khi kết hợp với mộtđó, những thành tố danh hóa còn giúp trong các thành tố danh hóa kể trên; thậmphân biệt danh từ đó chỉ người, vật hay chí, một danh từ có thể kết hợp để trởsự vật với sắc thái nghĩa riêng. Chẳng thành một danh từ khác với ý nghĩa rộnghạn, ở danh từ chỉ người, thành tố danh hơn. Điều này cho thấy khả năng sáng tạohóa còn cho biết thứ bậc, địa vị của một vốn từ vựng của tiếng Việt là vô hạn vàngười trong xã hội (thằng, đứa, quân, đồng thời minh chứng cho sự khéo léo củathầy, thợ, đấng, trang...). Đối với danh từ người sử dụng tiếng Việt như thế nào.chỉ sự vật hay hiện tượng, yếu tố thứ nhất NHÓM 2: Kết hợp để phân biệtdiễn đạt những sắc thái nghĩa khác nhau danh từ theo cách (cas)như một hành động liê ...