Quan hệ kép và sự xung đột vai trò của giáo viên trong quan hệ tư vấn tâm lý học đường

Bài viết trình bày khái niệm quan hệ kép trong tư vấn tâm lý; sự ảnh hưởng của quan hệ kép và vai trò của giáo viên tư vấn trong tư vấn tâm lý học đường; xung đột vai trò của giáo viên trong tư vấn tâm lý học đường; nguyên nhân nảy sinh xung đột vai trò của giáo viên tư vấn tâm lý học đường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Quan hệ kép và sự xung đột vai trò của giáo viên trong quan hệ tư vấn tâm lý học đường Khoa hoïc - Coâng ngheä QUAN HEÄ KEÙP VAØ SÖÏ XUNG ÑOÄT VAI TROØ CUÛA GIAÙO VIEÂN TRONG QUAN HEÄ TÖ VAÁN TAÂM LYÙ HOÏC ÑÖÔØNG Trần Đình Chiến Trường Đại học Hùng Vương Tóm tắt Quan hệ tư vấn là một trong những yếu tố quan trọng nhất tác động trực tiếp đối với quá trình và kết quả của tư vấn tâm lý. Trong qúa trình tư vấn tâm lý học đường, bản thân giáo viên tư vấn kiêm nhiệm nhiều vai trò, mỗi loại vai trò lại thể hiện một mối quan hệ khác nhau với học sinh. Sự nảy sinh quan hệ kép cùng với đa vai trò và xung đột vai trò của giáo viên tư vấn đã tạo nên tính phức tạp của tư vấn tâm lý học đường. Nó có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động và hiệu quả của quá trình tư vấn.T rong tư vấn tâm lý học đường, quan hệ tư định nghĩa “Người làm công tác xã hội và người vấn (Consulting Relationship) là một trong cần giúp đỡ phát sinh nhiều quan hệ có thể là quan những yếu tố quan trọng nhất tác động trực hệ kép cũng có thể là nhiều kiểu quan hệ khác haytiếp đối với quá trình và kết quả của tư vấn tâm lý. đa quan hệ (Multiple Relationship), các loại quanTrong qúa trình tư vấn, bản thân giáo viên (GV) hệ đó là quan hệ nghề nghiệp, quan hệ xã hội haythường kiêm nhiệm nhiều vai trò khác nhau, mỗi quan hệ thương mại... Quan hệ kép có thể đồngvai trò thể hiện một mối quan hệ khác nhau với thời phát sinh cũng có thể lần lượt phát sinh ”[4].học sinh (HS). Vậy làm thế nào để vẫn đảm bảo Trong cuốn “Những nguyên tắc đạo đức của hộihiệu quả của tư vấn trong sự ảnh hưởng của quan tâm lý học Mỹ” xuất bản năm 2002 lại chỉ ra rằnghệ kép và sự xung đột vai trò của GV tư vấn là một “Khi giữa nhà tâm lý học và một người phát sinhvấn đề không đơn giản. Có nghiên cứu đã chỉ ra quan hệ nghề nghiệp, bên cạnh đó đồng thời cũngrằng, tỷ lệ vấn đề quan hệ kép có trong tất cả các phát sinh loại quan hệ khác, hoặc khi giữa nhà tưvấn đề khiếu nại về đạo đức là 20% [1], và cũng là vấn với người có nhu cầu tư vấn (hay với người cókhó khăn đạo đức cao mức độ thứ hai trong tư vấn quan hệ thân thiết của họ) phát sinh những mốitâm lý học đường [2]. quan hệ khác ngoài quan hệ tư vấn, khi đó hiện 1. Khái niệm quan hệ kép trong tư vấn tâm lý tượng quan hệ kép, đa quan hệ sẽ nảy sinh ”[5]. Để đưa ra khái niệm chuẩn xác về quan hệ kép Như vậy, quan hệ kép hay đa quan hệ là chỉ(Dual Relationship) trong tư vấn tâm lý là rất khó, ngoài quan hệ chuyên môn giữa nhà tư vấn vàtừ trước đến nay chưa có một định nghĩa thống người có nhu cầu tư vấn trong quá trình tư vấn,nhất. Trong cuốn “Những quy tắc đạo đức của Hội còn tồn tại những quan hệ xã hội khác. Ví dụ,tâm lý học Mỹ” xuất bản năm 1958 lần đầu tiên đề ngoài quan hệ tư vấn còn là quan hệ bạn bè (quanxuất đến khái niệm quan hệ kép, trong cuốn “Quan hệ kép) hơn nữa người được tư vấn đồng thờihệ kép trong tư vấn tâm lý” (Dual relationships cũng là đồng nghiệp của nhà tư vấn (đa quan hệ).in counseling) của các tác giả Herlihy và Corey – Trong bài viết này tác giả thống nhất dùng chungthành viên Hội tâm lý học tư vấn Mỹ, xuất bản năm khái niệm “quan hệ kép” để chỉ các mối quan hệ1992 có định nghĩa quan hệ kép là “Nhà tư vấn cùng tồn tại giữa GV tư vấn và HS có nhu cầu tưđồng thời hoặc nối tiếp nhau đóng hai loại vai trò. vấn trong tư vấn tâm lý học đường.Có thể là hai loại vai trò về nghề nghiệp như vừa là 2. Sự ảnh hưởng của quan hệ kép và vai trònhà tư vấn vừa là giáo viên, hoặc vừa đóng vai trò của giáo viên tư vấn trong tư vấn tâm lý họccá nhân vừa đóng vai trò chuyên môn” [3]. Trong đườngcuốn “Những quy tắc đạo đức của hiệp hội công 2.1. Sự ảnh hưởng của quan hệ kép trong tưtác xã hội Mỹ” xuất bản năm 1996 cũng đã đưa ra vấn tâm lý học học đường Ñaïi hoïc Huøng Vöông - Khoa hoïc Coâng ngheä 47 Khoa hoïc - Coâng ngheä Do tính mơ hồ của việc xác định quan hệ kép dân, văn học…kiêm nhiệm. Như vậy bản thânvà tính phức tạp vốn có của những tình huống tư GV tư vấn đảm nhiệm cùng lúc ít nhất hai mốivấn, cho nên quan điểm của các học giả về vấn đề quan hệ, hai vai trò khác nhau. Do vậy, trong quánày cũng không thống nhất. Có quan điểm cho trình tư vấn GV không thể không tự điều chỉnhrằng, trong cuộc sống xã hội hiện đại “nếu không vai trò của mình, hơn nữa không phải lúc nào GVcho phép bất cứ quan hệ kép nào được sinh ra, vậy ...