RỐI LOẠN ĐI TIỂU

Đái buốt: Là cảm giác đau ở niệu đạo, bàng quang, mỗi khi đi tiểu. Vì co buốt nên người bệnh không giám đái mạnh thành tia mà chỉ thành từng giọt rơi xuống đầu ngón chân. Ở trẻ em, mỗi khi đái phải kêu khóc nhăn nhó, và thường phải xoa quy đầu ở trong lòng hai bàn tay
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
RỐI LOẠN ĐI TIỂU RỐI LOẠN ĐI TIỂUI. ĐÁI BUỐT, ĐÁI RẮT.1. Định nghĩa.1.1. Đái buốt:Là cảm giác đau ở niệu đạo, bàng quang, mỗi khi đi tiểu. Vì co buốt nên ngườibệnh không giám đái mạnh thành tia mà chỉ thành từng giọt rơi xuống đầu ngónchân. Ở trẻ em, mỗi khi đái phải kêu khóc nhăn nhó, và thường phải xoa quy đầuở trong lòng hai bàn tay.1.2. Đái rắt:Là tình trạng đi đái nhiều lần trong một ngày. Mỗi lần số lượng nước tiểu rất ít,mỗi khi chỉ có vài giọt hoặc không có giọt nào. Người bệnh mới đi đái xong lạimuốn đi nữa. Mỗi lần đi tiểu có cảm giác khó đi. Cần phải phân biệt với đi đáinhiều lần như trong bệnh đái tháo đừong, đái tháo nhạt cũng đi đái nhiều lầnnhưng số lượng nước tiểu mỗi lần nhiều, người bệnh dễ đái.2. Nguyên nhân.Để hiểu rõ nguyên nhân của đái buốt, đái rắt cầu nhặc lại cơ chế của việc đi đáibình thường, khi nước tiểu đầy bàng quang (250 – 300ml) thì một phản xạ làm cobóp bàng quang đồng thời mở cơ thắt cổ bàng quang và nước tiểu được phóng rangoài. Khi bàng quang có tổn thương, nhất là vùng cổ bàng quang dễ bị kích thích,khối lượng nước tiểu rất ít cũng đủ gây phản xạ đó. Hậu quả là làm cho ngườibệnh phải đi đái luôn và đái buốt.Những nguyên nhân thông thường của đái buốt và đái rắt là:2.1. Đái buốt:2.1.1. Viêm bàng quang, niệu đạo:- Ở phụ nữ: thường do tạp khuẩn thường (Coli, Enterococcus, Doder jein…), dolậu cầu, hoặc do Trichomonas. Nguy ên nhân chủ yếu là do thiếu vệ sinh bộ máysinh dục, nhất là khi giao hợp, thường xảy ra cho phụ nữ mới lấy chồng.+ Triệu chứng chủ yếu là đái buốt, đái rắt, đái ra máu. Nếu do lậu cầu sẽ đái ra mủ,nếu có mủ cần lấy mủ soi tươi và cấy tìm vi khuẩn.+ Soi bàng quang, thấy hiện tượng chảy máu ở niêm mạc thành những chấm chảymáu, hoặc những ổ loét có mủ.- Ở nam giới: thường do lậu cầu (lây ở phụ nữ sang) và do sỏi bàng quang.- Chung cho cả nam lẫn nữ: lao bàng quang.2.1.2. Ung thư bàng quang:Rất hiếm. Triệu chứng chủ yếu là đái ra máu, đái buốt, đái rắt.2.1.3. Viêm niệu đạo:- Ở đàn ông chủ yếu là do vi khuẩn lậu.- Ở phụ nữ, thường cũng do vi khuẩn lậu, ngo ài ra còn do những vi khuẩn sống ởâm đạo: Doderlein, Coli… hoặc do ký sinh vật như Trichomonas.Triệu chứng chủ yếu là đái buốt và đái ra mủ lúc đầu. Khám buổi sáng, lúc chưađi đái, sẽ thấy mủ chảy ra ở lỗ niệu đạo ngo ài, cần lấy mủ đó cấy tìm vi khuẩnngay.2.1.4. Viêm tiền liệt tuyến:Thường gây triệu chứng viêm bàng quang… đôi khi có thễ gây bí đái. Ngườibệnh sẽ đái ra mủ. Thăm trực tràng, thấy tiền liệt tuyến to, mềm, đau, có thể nặn ramủ.2.2. Đái rắt:Đái buốt thường kèm theo đái rắt. Ngoài những nguyên nhân trên, đái rắt còn cóthêm những nguyên nhân ngoài bàng quang, niệu đạo.2.2.1. Tổn thương ở trực tràng:Viêm trực tràng, giun kim (hay gặp ở trẻ con), ung thư trực tràng… cũng có thểgây đái rắt, vì trung tâm điều chỉnh hoạt động của bàng quang và trực tràng ởcạnh nhau trong tuỷ sống.2.2.2. Tổn thương ở bộ phận sinh dục nữ:Uxơ tử cung, ung thư cổ tử cung, thân tử cung, viêm phần phụ sinh dục.. cũng cógây đái rắt vì nó nằm sát ngay bàng quang, trực tiếp gây những kích thích đối vớibàng quang.II. BÍ ĐÁI.1. Định nghĩa.Khi bí đái, thận vẫn làm việc được, bàng quang đầy nước tiểu nhưng người bệnhkhông đi đái được. Khác hẳn với vô niệu, người bệnh không đi đái vì thận khônglọc được nước tiểu, bàng quang trống rỗng.Bí đái, nếu kéo dài, nước tiểu ở bàng quang sẽ đi ngược lên bể thận đem theo vikhuẩn và gây viêm thận ngược dòng rất nguy hiểm.2. Chẩn đoán xác định.- Hỏi: người bệnh sẽ cho biết một ngày hay hai ba ngày không đái, có cảm giáccăng tức vùng hạ vị. Muốn đi đái nhưng không đi đái được.- Khám lâm sàng:+ Thấy có cầu bàng quang.+ Thông đái: lấy được nhiều nước tiểu, cầu bàng quang xẹp xuống ngay.3. Nguyên nhân.3.1. Tại bàng quang niệu đạo:3.1.1. Dị vật ở bàng quang: sỏi hay cục máu.Có thể từ trên thân xuống, hoặc sinh ngay tại bàng quang, lúc đó không đi đáiđược.3.1.2. Ung thư bàng quang:Rất hiếm gặp. Nếu khối u to có thể làm tắc lỗ niệu đạo, nếu hẹp nhiều có thễ gâybí đái. Soi bàng quang sẽ thấy khối u hay nằm ở vùng cổ bàng quang.3.1.3. Hẹp niệu đạo:Trong bệnh lậu, hay gây hẹp niệu đạo, nếu hẹp nhiều có thể gây bí đái.3.2. Ngoài bàng quang.3.2.1. Do tiền tuyến:Là nguyên nhân thường gặp ở nam giới. Tiền liệt tuyến to lên sẽ đè bẹp niệu đạo,gây bí đái. Tiền liệt tuyến to hơn do hai nguyên nhân:- Ung thư tiền liệt tuyến: rất hay gặp ở người già, là nguyên nhân bí đái chủ yếucủa những người già. Thăm trực tràng thấy tiền liệt tuyến to và cứng.- Viêm tiền liệt tuyến: có triệu chứng viêm bàng quang, đái ra mủ, đôi khi có thểgây bí đái. Thăm trực tràng có tiển liệt tuyến cũng to nhưng mềm, đau có thể nặnra mủ.3.2.2. Do các khối u ở tiểu khung:Ung thư trực tràng, ung thư cổ tử cung,ung thư thận tử cung,v.v…khi di căn vàotiểu khung, có ...