Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 3 thông qua dạy học môn Tiếng Việt

Sáng kiến này áp dụng cho chương trình giảng dạy theo mô hình trường học mới –VNEN. Nhằm giúp các em rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm ; nâng cao tính tự lực tự quản của các em.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 3 thông qua dạy học môn Tiếng Việt CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 3 THÔNG QUA DẠY HỌC MÔN TIẾNG VIỆT Lệ Thuỷ, tháng 4 năm 2020 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 3 THÔNG QUA DẠY HỌC MÔN TIẾNG VIỆT Họ và tên: Dương Thị Thảo Nguyên Chức vụ: Tổ phó chuyên môn Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Phú Thuỷ Lệ Thuỷ, tháng 4 năm 2020 I. PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn sáng kiến: Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng, tạo cơ sở cho HS phát triển ở các bậchọc tiếp theo. Vì vậy bên cạnh việc trang bị cho học sinh những vốn kiến thức kĩnăng cơ bản trong học tập, lao động còn cần phải chú ý đến việc rèn kĩ năng sốngcho học sinh, dạy học sinh cách “làm người”, để học sinh có thêm vốn kinhnghiệm thích ứngvới môi trường mới, yêu cầu mới. Nhiệm vụ của một người thầykhông phải chỉ mang đến kiến thức cho học sinh mà nhiệm vụ cao cả hơn chính làgiáo dục. Trong đó có giáo dục về kĩ năng sống - giáo dục cho các em các kĩ năngcơ bản nhất để có thể đối đầu với cuộc sống. Nhất là học sinh lớp 3-lứa tuổi màcác em không phải còn quá nhỏ để được sự bao bọc từng bước của gia đình, lứatuổi sắp bước sang một môi trường giáo dục không thể chỉ cần nghe nói đọc viết. Việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là rất cần thiết phù hợp với mụctiêu giáo dục, nhằm góp phần đào tạo “con người mới” với đầy đủ các mặt “đức,trí, thể, mĩ” để học sinh được phát triển toàn diện đáp ứng những yêu cầu mới củaxã hội. Rèn kĩ năng sống cho học sinh giúp cho học sinh thích ứng được với môitrường xã hội, tự giải quyết được một số vấn đề thiết thực trong cuộc sống nhưvấn đề sức khoẻ, môi trường, tệ nạn xã hội,... để các em có thể tự tin, chủ độngkhông bị quá phụ thuộc vào người lớn mà vẫn có thể tự bảo vệ mình, tự đem lạilợi ích chính đáng, điều kiện thuận lợi cho bản thân mình rèn luyện, học tập phấnđấu vươn lên. Trong những năm trở lại đây, khi Phong trào “Xây dựng trường học thânthiện, học sinh tích cực” được triển khai và hưởng ứng mạnh mẽ trong các cấphọc, ngoài việc nâng cao chất lượng giáo dục, các đơn vị trường học ngày càngchú trọng tới công tác giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh, đặc biệt làhọc sinh phổ thông. Khi tham gia vào bất kỳ hoạt động nghề nghiệp nào phục vụ cho cuộc sốngđều đòi hỏi chúng ta phải thỏa mãn những kỹ năng tương ứng. Rèn luyện kỹ năngsống cho học sinh là nhằm giúp các em rèn luyện kỹ năng ứng xử thân thiện trongmọi tình huống; thói quen và kỹ năng làm việc theo nhóm, kỹ năng hoạt động xãhội; Giáo dục cho học sinh thói quen rèn luyện sức khỏe, ý thức tự bảo vệ bảnthân, phòng ngừa tai nạn giao thông, đuối nước và các tệ nạn xã hội. Đối với họcsinh tiểu học việc hình thành các kỹ năng cơ bản trong học tập và sinh hoạt là vôcùng quan trọng, ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển nhân cách saunày. Hiện nay, nhờ có tiếp xúc nhiều với các nền giáo dục khác, giáo dục của tađã có nhiều kế hoạch để giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, sinh viên nói chungvà học sinh Tiểu học nói riêng. Vì vậy, có nhiều đề tài cũng đã nghiên cứu về vấnđề này. Tuy nhiên, hầu như các tài liệu đó đều nói về giáo dục kĩ năng sống chohọc sinh Tiểu học nói chung và ở nhiều môn học. Nhưng giáo dục kĩ năng sốngqua môn Tiếng Việt có nhiều thuận lợi vì bản thân nội dung bài học đã buộc họcsinh phải vận dụng rất nhiều kĩ năng (Tư duy sáng tạo, xúc cảm, trình bày suynghĩ, vấn đáp, giải quyết vấn đề,...). Thêm vào đó kĩ năng sống thì phụ thuộc vào điều kiện và hoàn cảnh sống.Có những phương pháp thì phù hợp với học sinh ở vùng miền này, nhưng cũng cónhững phương pháp không áp dụng được cho vùng miền khác. Và hơn hết, sựthay đổi đến chóng mặt của xã hội khi cánh cửa hội nhập mở ra khiến chúng takhông thể ngưng lại việc giáo dục để thích ứng kịp thời. Chính vì vậy, tôi mạnhdạn đưa ra sáng kiến: Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 3 thông qua dạyhọc môn Tiếng Việt. 2. Điểm mới của đề tài Điểm mới của đề tài chính là sáng kiến này áp dụng cho chương trình giảngdạy theo mô hình trường học mới –VNEN. Bởi vậy mà tuy thời gian triển khai đềtài chưa nhiều nhưng cũng đã đem lại một số kết quả đáng kể: Rèn luyện kỹ năng ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thóiquen và kỹ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm ; nâng cao tính tự lực tự quản củacác em. Rèn luyện kỹ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng ngừa bạolực và các tệ nạn xã hội. Chấm dứt các vi phạm tụ tập đánh nhau . ...