Sát thủ giấu mặt viêm gan C

Có không ít người đã ngộ nhận viêm gan C là “đàn anh” của viêm gan B và phải mắc viêm gan B thì mới có nguy cơ bị viêm gan C. Chính vì hiểu trật lất như vậy nên đã thiếu những ứng xử đúng đắn với siêu vi này, dẫn đến nguy hiểm cho bản thân. Một bệnh nhân khá lớn tuổi đến gặp tôi tại phòng khám viêm gan của bệnh viện đại học Y dược trong một tâm trạng rất lo lắng vì mới nhận được kết quả xét nghiệm Anti-HCV dương tính và men...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
"Sát thủ giấu mặt" viêm gan C Sát thủ giấu mặt viêm gan C Có không ít người đã ngộ nhận viêm gan C là “đàn anh” của viêmgan B và phải mắc viêm gan B thì mới có nguy cơ bị viêm gan C. Chínhvì hiểu trật lất như vậy nên đã thiếu những ứng xử đúng đắn với siêu vinày, dẫn đến nguy hiểm cho bản thân. Một bệnh nhân khá lớn tuổi đến gặp tôi tại phòng khám viêm gan củabệnh viện đại học Y dược trong một tâm trạng rất lo lắng vì mới nhận đượckết quả xét nghiệm Anti-HCV dương tính và men gan tăng. Ông kể cách đây20 năm, ông bị xuất huyết tiêu hoá do loét dạ dày và đã được truyền hai đơnvị máu. Ông thắc mắc tại sao từ đó đến nay, vẫn cảm thấy khoẻ mạnh mànay lại đột nhiên kết luận bị viêm gan siêu vi C mạn tính. Viêm gan sao không vàng da? Thật ra, mãi đến năm 1989, người ta mới phát hiện được nhữngtrường hợp bị viêm gan xảy ra sau khi truyền máu là do một loại siêu vikhuẩn được đặt tên là siêu vi viêm gan C gây ra (sau đây gọi tắt là viêm ganC). Chính vì vậy những trường hợp truyền máu trước năm 1990 như bệnhnhân nói trên vẫn có nhiều nguy cơ bị nhiễm viêm gan C. Đây là một loạisiêu vi khuẩn có cấu tạo và khả năng gây bệnh hoàn toàn khác với siêu vi Avà B. Do đó, không phải bị nhiễm siêu vi A hoặc B lâu ngày thì sẽ tiến triểnthành siêu vi C. Người ta ước tính có khoảng hơn 200 triệu người đã bịnhiễm viêm gan C trên toàn thế giới. Trước kia, viêm gan C chủ yếu lây qua đường truyền máu hoặc khitiếp xúc trực tiếp với máu của bệnh nhân mà da niêm của chúng ta bị trầyxước hoặc bị đâm thủng. Hiện nay, nhờ các xét nghiệm tầm soát và sàng lọcở những người cho máu nên tỷ lệ lây nhiễm sau truyền máu đã giảm đángkể. Đường lây bệnh quan trọng hiện giờ là do dùng chung kim và ống tiêm.Hơn 60% những người chích xì ke đã bị nhiễm viêm gan C. Ngoài ra, viêmgan C còn lây qua đường tình dục, từ mẹ truyền sang con trong lúc sinhnhưng mức độ lây nhiễm ít hơn viêm gan B gấp 10 lần. Ngoài ra, bệnh cònbị lây nhiễm do châm cứu, xâm mình, xỏ lỗ tai, dùng chung các vật dụng cánhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu... của người bệnh. Vấn đề lâynhiễ m trong bệnh viện cũng đáng được quan tâm (do phẫu thuật, nội soi,chữa răng, nạo thai... mà dụng cụ không được khử trùng đúng cách). C ũngnên lưu ý, có khoảng 20 – 40% trường hợp bị viêm gan C nhưng không biếtnguồn lây rõ ràng. Viêm gan C thường ít gây ra triệu chứng viêm gan cấp và điển hìnhcho nên đa số bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng. Nếu có, cũng lànhững triệu chứng không đặc hiệu như mệt mỏi, chán ăn, rối loạn tiêu hoá,đau tức dưới sườn bên phải. Rất ít khi có vàng da. Việc phát hiện bệnhthường là tình cờ khi đi xét nghiệm máu hoặc kiểm tra sức khoẻ. Nhiều lúc,bệnh cứ tiến triển âm thầm đến khi phát hiện thì đã bị xơ gan hoặc ung thưgan. Do vậy, việc khám sức khoẻ và xét nghiệm máu định kỳ là rất cần thiếtđể phát hiện bệnh sớm. Viêm gan C có điều trị hết? Một trong những đặc điểm quan trọng của viêm gan C là đa số bệnhnhân sẽ không có khả năng loại trừ siêu vi ra khỏi cơ thể và họ sẽ trở thànhngười nhiễm viêm gan C mạn tính. Trong số đó, 25% bệnh nhân có men ganhoàn toàn bình thường trong nhiều năm và họ được gọi là “người mang siêuvi C mạn tính không triệu chứng”. Số bệnh nhân còn lại có viêm gan mạntính tiến triển chậm, men gan có lúc tăng, lúc giảm về bình thường. Do vậy,bệnh nhân thường chủ quan không chịu theo dõi bệnh thường xuyên. Sau 10– 20 năm, ít nhất có 20% số bệnh nhân viêm gan C mạn tính tiến triển sangxơ gan rồi thành ung thư gan. Xơ gan có thể xảy ra sớm hơn nếu như bệnhnhân uống rượu nhiều hoặc bị nhiễm thêm các loại siêu vi khác như siêu viB, D, HIV... Một điều may mắn là bệnh viêm gan C có thể chữa thành công trên50% trường hợp nếu được điều trị đúng cách. Phác đồ điều trị tối ưu hiệnnay là sử dụng kết hợp Peg-interferon (Pegasys hoặc Peg-Intron) vớiribavirine. Peg-interferon là loại thuốc dùng tiêm dưới da, mỗi tuần một lần.Còn ribavirine là loại thuốc uống mỗi ngày. Thời gian điều trị phải kéo dàitừ 6 đến 12 tháng tuỳ từng trường hợp. Trước kia, người ta dùng loại thuốcinterferon thông thường, tiêm ba lần mỗi tuần, có chi phí thấp hơn nhưng chỉđạt được hiệu quả dưới 30%. Quá trình điều trị có thể sẽ đem lại một số tácdụng phụ. Interferon có thể gây các triệu chứng giống cảm cúm như mệtmỏi, sốt, ớn lạnh, đau xương khớp, đau mình mẩy. Các triệu chứng này chỉxảy ra trong vài tuần đầu điều trị. Ngoài ra, bệnh nhân còn bị chán ăn, rụngtóc, trầm cảm, giảm số lượng các tế bào máu... Ribavirine gây ho, ngứa, mấtngủ, thiếu máu, có thể ảnh hưởng đến thai cho nên tuyệt đối phải áp dụngcác phương pháp ngừa thai trong suốt thời gian điều trị. Tuy nhiên, các tácdụng phụ này có thể được khắc phục bằng những biện pháp điều trị bổ sungvà nâng đỡ thể trạng. Tuỳ từng loại triệu chứng mà các bác sĩ sẽ có nhữngcách điều trị thích hợp. Người bệnh cũng ...