Siêu âm lá lách

Lá lách là một cơ quan nhỏ nằm ngay dưới lồng xương sườn trên bên trái. Thông thường lá lách về kích thước tựa bàn tay, nhưng một số điều kiện từ các bệnh nhiễm trùng gan, bệnh tật và một số bệnh ung thư, có thể gây ra một lá lách mở rộng, còn được gọi là lách to.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Siêu âm lá lách SIEÂU AÂM LAÙCH ThS.BS.Voõ Taán Ñöùc BS. Ñaëng Nguyeãn Trung An 1 NHAÉC LAÏI GIAÛI PHAÃU 1. GIAÛI PHAÃU HOÏC: - Naèm saâu döôùi voøm hoaønh traùi, ñoái chieáu leân caùc söôøn 9, 10,11 vôùi truïc lôùn song song söôøn 10. - 1 ñænh (goùc söôøn - hoaønh) , 1 ñaùy (goùc traùi ÑT) vaø 3 maët: sau - döôùi (thaän), tröôùc-ngoaøi (hoaønh) vaø tröôùc -trong (daï daøy). - Ñònh khu laùch thay ñoåi : sau : truïc lôùn naèm ngang, beân : truïc lôùn naèm doïc vaø thay ñoåi trung gian giöõa caùc vò trí naøy. - Bình thöôøng laùch khoâng vöôït quaù bôø 2 söôøn traùi. - BN naèm ngöûa / nghieâng (P) - Ñaàu doø: döôùi bôø söôøn (T), treân ñöôøng naùch vaø song song truïc x.söôøn. - Queùt ñang thì hít vaøo - Ngöôøi giaø, laùch nhoû, naèm saâu  ñöa ñaàu doø leân treân-ra sau 3 2. GIAÛI PHAÃU SIEÂU AÂM : - Caáu truùc aâm baûn chaát moâ, ñoàng nhaát, ñoä p/a baèng hay keùm nheï so vôùi gan, hôn voû thaän 1 chuùt. - Maët hoaønh loài, maët taïng loõm hay phaúng nhöng khoâng bao giôø loài. - Roán laùch phaûn aâm daøy (môõ), chöùa thaønh phaàn thaáy ñöôïc laø TM laùch, d= 8-10mm. - Hình theå thay ñoåi theo maët caét. 4 2. GIAÛI PHAÃU SIEÂU AÂM : - Kích thöôùc : ño ngang qua roán laùch: cao 11cm, ngang 7cm, daøy 5cm. - Tieâu chuaån ñaùnh giaù laùch to: maët taïng loài + taêng ít nhaát 2 kích thöôùc. (> 12cm/H x 5cm/W) - Laùch nhoû < 7cm/H x 3cm/W 5 NHAÉC LAÏI GIAÛI PHAÃU * NHÖÕNG BIEÁN THEÅ BÌNH THÖÔØNG CUÛA LAÙCH : - Laùch nhoû vaø cao (deã bò thuøy döôùi phoåi che laáp) - Khoâng coù laùch cöïc kyø hieám - Laùch ña thuøy hay daïng raêng cöa  deã nhaàm khoái u - Laùch phuï (10%): echo = laùch, troøn hay baàu duïc, dNHAÉC LAÏI GIAÛI PHAÃU • Laùch phuï 7 KYÕ THUAÄT KHAÛO SAÙT - Ñaàu doø cong hay reû quaït 3.5 - 5MHz (tuøy theå traïng) - Naèm ngöûa, roài nghieâng phaûi. - Hít vaøo nín thôû - Caét doïc truïc theo khoaûng gian söôøn 9,10, 11, roài caùc maët caét ngang thaúng goùc  ño laùch. 8 VAI TROØ CUÛA SIEÂU AÂM Laø kyõ thuaät toát ñeå phaùt hieän beänh, laø choïn löïa ñaàu tieân nhöng keát quaû aâm thì khoâng loaïi tröø. Caùc chæ ñònh : 1. Laùch to 2. Chaán thöông : choïn löïa ñaàu tieân  CT, theo doõi baûo toàn 3. Bilan lymphome vaø theo doõi ñieàu trò 4. Khoái u haï söôøn traùi 5. Tìm caùc bieán chöùng haäu phaãu: aùp xe, tuï maùu 6. Bilan taêng aùp tónh maïch cöûa 7. Tìm caùc oå nhieãm truøng 8. Khaûo saùt laùch phuï trong thrombocytopeùnie taùi phaùt sau caét laùch. 9. Choïc khaûo saùt teá baøo, daãn löu. Hình aûnh khoâng ñaëc hieäu – xaùc nhaän toàn taïi – theo doõi ñieàu trò – höôùng daãn can thieäp (sinh thieát, choïc huùt, daãn löu) 9 LAÙCH TO ÑOÀNG NHAÁT Gaëp trong 1 soá beänh lyù : - Nhieãm truøng : vieâm noäi taâm maïc vi truøng, brucellose, lao, baïch caàu ñôn nhaân nhieãm khuaån, cytomegalovirus, beänh moâ baøo, giang mai, soát reùt - Taêng aùp tónh maïch cöûa (xô gan) - Beänh maùu : thieáu maùu taùn huyeát, beänh baïch caàu - Beänh lyù quaù taûi do öù ñoïng: amylose, hemochromatose, dyslipoidose - Lymphome laùch : 1/3 tröôøng hôïp beänh tieán trieån maø chæ coù laùch to ñoàng nhaát khoâng ñaëc hieäu. 10 LAÙCH TO ÑOÀNG NHAÁT 11 LAÙCH TO KHOÂNG ÑOÀNG NHAÁT 1. LYMPHOME Hodgkin vaø non Hodgkin : noát echo keùm ñôn ñoäc hay nhieàu noát raûi raùc. Keøm haïch phì ñaïi ôû roán laùch hay sau phuùc maïc. 12 LAÙCH TO KHOÂNG ÑOÀNG NHAÁT 1. LYMPHOME Hodgkin vaø non Hodgkin U aùc tính khoâng do ñöôøng maùu : nguyeân phaùt hay thöù phaùt 2. Sarcome : khoái to, khoâng ñoàng nhaát coù nhöõng vuøng echo keùm xen laãn echo daøy beân trong u. 3. U thöù phaùt thöôøng coù daïng noát echo keùm hay hình cocarde keøm halo. Laùch khoâng nhaát thieát phaûi to. 13 TOÅN THÖÔNG KHU TRUÙ 1. NANG : - nang thöôïng moâ : 1 hay nhieàu nang, thaáu aâm, thaønh moûng - Nang thöôïng bì : nang coù bôø thöôøng khoâng ñeàu, coù phaân vaùch, dòch coù phaûn aâm. - Nang giaû tuïy - Nang kyù sinh truøng (eùchinococcose, hydatidose) : gioáng nhö toån thöông nang ôû gan. - Lymphangiomes kystiques : gaëp ôû treû em hay tuoåi thieáu nieân : toån thöông gioáng nhö nang, ñôn ñoäc hay nhieàu oå, thöôøng naèm döôùi bao laùch ...