SKKN: Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn

Qua quan sát quá trình giải toán của học sinh tiểu học ta thấy học sinh có thể sử dụng nhiều thủ thuật dựa trên việc tái hiện các mẫu đã biết hoặc trên cơ sở vận dụng các kiến thức đã học . Tuy nhiên do sự chú ý chưa bền vững khả năng tập trung tư tưởng vào mục đích cuối cùng của bài toán còn hạn chế nên khi giải toán học sinh ít có khả năng ý thức được các thao tác kế tiếp nhau trong quá trình suy luận. Bài SKKN về phương pháp để hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SKKN: Hướng dẫn học sinh giải toán có lời vănPhan Thơ Đào Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn ở HS tiểu học Trang 1Phan Thơ Đào Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn1 - Đặt vần đề : - Môn toán là môn học có vị trí vô cùng quan trọng ở các cấp học , bậc học , ngành học, là mônhọc thể hiện sự tư duy , năng động, trí tuệ sáng tạo của con người . - Trong dạy học toán ở phổ thông nói chung, ở tiểu học nói riêng giải toán có một vị trí vô cùngquan trọng . + Trước hết dạy học giải toán giúp học sinh luyện tập củng cố vận dụng các kiến thức và thaotác thực hành đã học , rèn luyện kỹ năng tính toán , từng bước tập dợt vận dụng kiến thức và rènluyện kỹ năng thực hành vào thực tiễn . + Qua việc dạy - học giải toán giáo viên có thể giúp học sinh từng bước phát triển tư duy , rènluyện phương pgháp và kỹ năng suy luận . + Qua giải toán học sinh rèn luyện được đức tính và phong cánh làm việc của người lao độngnhư : ý chí khắc phục khó khăn , thói quen xét đoán , tính cẩn thận , chu đáo, cụ thể là làm việc cókế hoạch, có kiểm tra kết quả cuối cùng , hình thành rèn luyện khả năng suy nghĩ độc lập , linhhoạt . Xây dựng lòng ham thích , tìm tòi sáng tạo ở mức độ khác nhau từ đơn giản đến phức tạp . - Xét riêng về góc độ giải toán có văn ở tiểu học quá trình giải toán theo 4 bước. Bước 1 : tìm hiểu kỹ đầu bài Bước 2 : lập kế hoạch giải toán. Bước 3 : Thực hiện kế hoạch giải Bước 4 : Kiểm tra lời giải và đánh giá cách giải . - Trong 4 bước của quá trình giải toán có văn thì bước 1 Tìm hiểu kỹ đầu bài Có vị trí vôcùng quan trọng , có thể ví như chiếc chìa khoá để mở ra kho tàng tri thức , bởi lẽ có làm tốtđược bước này thì các bước sau mới đi đúng hướng và đạt kết quả cao. Trang 2Phan Thơ Đào Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn - Mặt khác vai trò của bước 1 trong giải toán còn có một ý nghĩa khác : Rèn luyện cho học sinhnăng lực tìm hiểu vấn đề , năng lực phát hiện giải quyết vấn đề .2 - Cơ sở lí luận :Qua những năm giảng dạy thực tế, qua trao đổi với đồng nghiệp bản thân rút ra được một số kinhnghiệm để tăng cường sự hứng thú trong học tập cho HS, giúp các em chủ động tham gia tích cựccác hoạt động học tập:a/ Thực hiện việc đổi mới trong phương pháp giảng dạy: Giáo viên phải chủ động thực hiện đổimới cách giảng dạy, cách học của học sinh, đổi mới cách đánh giá học sinh theo tinh thần chỉ đạocủa Bộ Giáo dục - Đào tạo từ đó sẽ có tác dụng tốt trong việc đưa học sinh từ vai trũ thụ độngsang vai trũ chủ động trong việc tiếp thu kiến thức bài giảng.b/ Trong mỗi tiết học giáo viên cần quan tâm đến từng đối tượng HS tùy theo trỡnh độ HS, giáoviên sẽ giao những nhiệm vụ học tập vừa với sức học, tránh những yêu cầu quá dễ hoặc quá khócho HS.c/ Dạy học theo nhúm, trỡnh độ: Một phương pháp giúp cho tất cả các HS cùng tiến bộ:Trong giảng dạy, người giáo viên luôn chú ý, quan tõm đến cách giải của từng học sinh để đưa racác phương pháp giải tóan có lời văn phù hợp từng trỡnh độ các em.Nên tôi đó đưa ra sáng kiến kinh nghiệm: “ Hướng dẫn học sinh giải tóan có lời văn ở HS tiểuhọc” cho mọi người cùng đóng góp.3 - Cơ sở thực tiễn: Trang 3Phan Thơ Đào Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn - Qua quan sát quá trình giải toán của học sinh tiểu học ta thấy học sinh có thể sử dụng nhiều thủthuật dựa trên việc tái hiện các mẫu đã biết hoặc trên cơ sở vận dụng các kiến thức đã học . Tuynhiên do sự chú ý chưa bền vững khả năng tập trung tư tưởng vào mục đích cuối cùng của bàitoán còn hạn chế nên khi giải toán học sinh ít có khả năng ý thức được các thao tác kế tiếp nhautrong quá trình suy luận . - Trong quá trình giải toán có văn cũng như vậy nhất là khi thực hiện bước 1 tìm hiểu kỹ đầubài nhiều học sinh còn gặp khó khăn và thường mắc 1 số sai lầm như: bị nhầm lẫn, ngộ nhận bởicác từ cảm ứng các từ này thường gợi ra các phép tính cụ thể hoặc bị lôi cuốn vào các dữ kiện ,điều kiện thừa hoặc yếu tố không tường minh. - Học sinh khó phân biệt được dữ kiện và điều kiện , không xác định được nội dung yêu cầu củabài đó nên học sinh gặp khó khăn trong giải toán . - Chính vì nhận thức được vai trò quan trọng của giải toán có văn và đặc biệt là bước 1 tìm hiểukỹ đầu bài. Trong những năm qua khi trực tiếp giảng dạy các khối lớp tôi đã thực hiện tốt vấn đềnày và đạt đượckết quả khả quan. Trong kinh nghiệm này tôi trình bày một số khó khăn mà họcsinh tiểu học thường gặp khi giải toán có văn đặc biệt là những khó khăn gặp phải khi thực hiệnbước 1 tìm hiểu kỹ đầu bài và đưa ra một số giải pháp khắc phục những khó khăn đó.4 - Nội dung nghiên cứu: I- Những vấn đề chung Muốn giảng dạy tốt toán có văn ở tiểu học đặc biệt là thực hiện bước một tìm hiểu kỹ đầubàithì người giáo viên phải nắm được vai trò của bước 1 và những công việc mà trong bước1phải thực hiện. Trang 4Phan Thơ Đào Hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn1) Vai trò của bước 1 tìm hiểu kỹ đầu bàitrong giải toán có văn. - Bước 1 là bước tìm hiểu kỹ đầu bài có vị trí vô cùng quan trọng, trong bước này học sinhphải đọc kỹ đầu bài xác định được yếu tố cơ bản của bài toán( dữ kiện, điều kiện và ẩn số) ...