SỬ DỤNG MASK THANH QUẢN (Kỳ 1)

Mask thanh quản cổ điển do bác sỹ Archie Brain phát minh 1981 và đưa vào sử dụng từ năm 1988, từ đó đến nay MTQ đã được cải tiến nhiều lần và có nhiều loại MTQ khác nhau trên cơ sở MTQ cổ điểnVì sự tiện lợi và tính chất kiểm soát đường thở dễ dàng hơn nhiều so với ống NKQ nên MTQ đã được chính thức đưa vào phác đồ kiểm soát đường thở khó, đặc biệt là trong tình huống “không đặt NKQ được, Không thông khí được” (No Intubate, No ventilate)Ngày nay việc sử...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
SỬ DỤNG MASK THANH QUẢN (Kỳ 1) SỬ DỤNG MASK THANH QUẢN (Kỳ 1) Bác sỹ Nguyễn Anh Tuấn Mask thanh quản cổ điển do bác sỹ Archie Brain phát minh 1981 và đưavào sử dụng từ năm 1988, từ đó đến nay MTQ đã được cải tiến nhiều lần và cónhiều loại MTQ khác nhau trên cơ sở MTQ cổ điển Vì sự tiện lợi và tính chất kiểm soát đường thở dễ dàng hơn nhiều so vớiống NKQ nên MTQ đã được chính thức đưa vào phác đồ kiểm soát đường thởkhó, đặc biệt là trong tình huống “không đặt NKQ được, Không thông khí được”(No Intubate, No ventilate) Ngày nay việc sử dụng MTQ không chỉ giới hạn trong các tình huống đặtNKQ khó nữa mà nó là một xu thế mới trong việc kiểm soát đường thở trong gâymê và cấp cứu hồi sức. MTQ đã được sử dụng rộng rãi để thay thế các biện phápkiểm soát đường thở truyền thống như ống NKQ hay dùng mask hở, kể cả nhữngtrường hợp trước đây NKQ được coi là phương tiện kiểm soát đường thở tiêuchuẩn như Gây mê trong phẫu thuật nội soi, gây mê trong phẫu thuật Tai mũihọng…1. Mask thanh quản cổ điển (Classic Laryngeal Mask Airway - cLMA) Figure Classic LMA 3 Bác sỹ gây mê người Anh Archie Brain phát minh ra MTQ cổ điển (cLMA)từ 1981 được hoàn thiện và đưa vào sử dụng từ 1983 - CLMA bao gồm ba phần chính + Ống thở (airway tube) làm bằng silicone trong suốt + Mặt nạ (mask): mặt trước có hình lòng máng hướng về tiểu thiệt cónhững thanh chắn (apertures) nằm dọc theo lỗ thở, mặt sau là silicone nửa cứng,có bóng chèn (cuff) viền xung quanh + Đường bơm khí (mask inflation line): dùng để bơm khí vào cuff - Mask được giữ tương đối chắc trong khoang miệng bởi các cơ thắt vùnghạ hầu ở mặt bên và vùng hầu nhẫn (cricopharyngeus) phía dưới. Khi đặt đúngLMA nằm trong khoang miệng, hướng lỗ thở ở mặt trước về phía tiểu thiệt, đầu xacuff nằm ngay trên phần bắt đầu của thực quản và cuff bịt kín xung quanh đườngvào thanh quản. Vị trí lý tưởng của cLMA là đầu xa của cuff nằm ngay phía trêncơ thắt trên thực quản, sau sụn nhẫn 1.1 Lựa chọn kích cỡ mask, kiểm tra trước khi sử dụng và vệ sinh - cLMA có 7 cỡ đánh số từ 1 - 6 phù hợp với tất cả các bệnh nhân. Lựachọn kích cỡ chủ yếu dựa vào cân nặng ở trẻ em, còn ở người lớn thì thông thườnglà cỡ số 3, 4 cho nữ và số 4,5 cho nam. Trong trường hợp cỡ không thích hợp thìcó thể thay cỡ khác dựa vào nhiều đánh giá trên lâm sàng. Thông thường khi có hai loại cỡ mask có thể dùng được cho môt bệnh nhânthì cỡ mask to hơn thường cho kết quả tốt hơn mặc dù việc đặt có khó hơn - cLMA được thiết kế để dùng nhiều lần. Theo khuyến cáo của nhà sản xuấtthì một ống cLMA có thể dùng 40 lần dựa vào nghiên cứu sự thay đổi đặc tính hóalý của silicone.Tuy vậy trên thực tế có thể sử dụng > 100 lần mà không có vấn đềgì - Kiểm tra cLMA kỹ trước khi sử dụng là điều bắt buộc bao gầm + Nhìn toàn bộ mask, dây nối, ống thở có hình dạng bình thường + Loại trừ vât lạ trong ống + Làm xẹp cuff tối đa và quan sát, nếu cuff hỏng thì bóng chèn sẽ nhanhđầy hơi trở lại + Bơm hơi từ từ kiểm tra hoạt động của van đường bơm khí + Gập ống nhẹ nhàng kiểm tra hư hại của ống thở - Sau khi sử dụng xong phải rửa sạch và để khô sau đó hấp. cLMA đượcthiết kế để hấp tự động. Có một số quan ngại vì việc vệ sinh hàng ngày không làmsạch hết các Proteine bám vào mask nhưng không có bằng chứng rằng nhữngProtein đó gây nên nguy cơ nhiễm khuẩn nghiêm trọng. Nếu thêm vào nước rửa 2mg/L Potassium permangate (Thuốc tím) có thể loại trừ 90% protein bám vàocLMA. Sau khi tiệt trùng phải bảo quản cLMA ở tình trạng vô khuẩn