Sự khác nhau trong quan niệm và cách vận dụng chủ nghĩa thế tục tại Mỹ và Pháp: Trường hợp vụ khăn trùm đầu, trong cách nhìn của xã hội học so sánh - Mai Đặng Hiền Quân

Nhằm giúp các bạn chuyên ngành Xã hội học có thêm tài liệu tham khảo, mời các bạn cùng tham khảo nội dung bài viết "Sự khác nhau trong quan niệm và cách vận dụng chủ nghĩa thế tục tại Mỹ và Pháp: Trường hợp vụ khăn trùm đầu, trong cách nhìn của xã hội học so sánh" dưới đây, nội dung bài viết giới thiệu đến các bạn những điểm khác nhau trong quan niệm và cách vận dụng chủ nghĩa thế tục tại Mỹ và Pháp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự khác nhau trong quan niệm và cách vận dụng chủ nghĩa thế tục tại Mỹ và Pháp: Trường hợp vụ khăn trùm đầu, trong cách nhìn của xã hội học so sánh - Mai Đặng Hiền Quân98 X· héi häc thÕ giíi Xã hội học, số 1(109), 2010 Sù KH¸C NHAU TRONG QUAN NIÖM Vµ C¸CH VËN DôNG CHñ NGHÜA THÕ TôC T¹I Mü Vµ PH¸P: TR¦êNG HîP Vô KH¡N TRïM §ÇU, TRONG C¸CH NH×N CñA X· HéI HäC LÞCH Sö SO S¸NH Mai §Æng HiÒn Qu©n * F 0 P T 7 I.VÊn ®Ò nghiªn cøu Ngµy 11/12/2003, Héi ®ång Stasi gåm 20 viÖn sü vµ trÝ thøc Ph¸p ®· tr×nh métB¸o c¸o vÒ Chñ nghÜa thÕ tôc lªn Tæng thèng Ph¸p, khi ®ã lµ Jacques Chirac. C¸c nhµlËp ph¸p vµ hµnh ph¸p Ph¸p ®· phª chuÈn ®Ò xuÊt cña Héi ®ång nµy vÒ LuËt cÊmsinh viªn häc sinh thÓ hiÖn biÓu tîng t«n gi¸o t¹i trêng häc. Môc ®Ých ®Çu tiªn cña®¹o luËt míi liªn quan ®Õn kh¨n trïm ®Çu cña nh÷ng ngêi Håi gi¸o, tuy nhiªn nã ®·lan ra ®Õn c¶ kh¨n ®éi ®Çu cña nh÷ng ngêi theo ®¹o Sikh, mò ®éi ®Çu cña ngêi Doth¸i vµ c©y th¸nh gi¸ cña nh÷ng ngêi theo ®¹o Thiªn chóa. Mét trong nh÷ng ®iÓmchñ yÕu cña ®¹o luËt míi nªu râ rµng: “Nghiªm cÊm sinh viªn thÓ hiÖn ph« tr¬ng c¸cdÊu hiÖu hoÆc trang phôc vÒ quan hÖ t«n gi¸o t¹i c¸c trêng tiÓu häc, trung häc vµ caohäc c«ng céng” (Gunn, 2005). Mét tuÇn sau tuyªn bè cña B¸o c¸o Héi ®ång Stasi, Côc Nhµ níc Mü ®· ®a raB¸o c¸o thêng niªn, n¨m 2003, vÒ Tù do t«n gi¸o quèc tÕ. Trong buæi häp b¸o dÞp ®ã,§¹i sø John Hanford ®· tr¶ lêi c©u hái” Ph¶n øng cña «ng vÒ lÖnh cÊm kh¨n ®éi ®Çucña tæng thèng Jacques Chirac nh thÕ nµo?”. ¤ng nãi: “Nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ tù dot«n gi¸o chóng t«i thùc hiÖn t¹i nhiÒu níc trªn thÕ giíi, gåm c¶ vÊn ®Ò kh¨n trïm®Çu, lµ mäi ngêi ®Òu cã thÓ thÓ hiÖn t«n gi¸o vµ tÝn ngìng cña hä mét c¸ch hßa b×nh,kh«ng cã sù can thiÖp cña chÝnh quyÒn... Tæng thèng Chirac quan t©m ®Õn viÖc duy tr×nguyªn t¾c chñ nghÜa thÕ tôc ë Ph¸p vµ «ng ta nhÊn m¹nh vÊn ®Ò duy tr× chñ nghÜathÕ tôc ë Ph¸p lµ bÊt di bÊt dÞch. Cßn vÒ phÝa chóng t«i, chóng t«i coi duy tr× tù do tÝnngìng míi lµ vÊn ®Ò bÊt di bÊt dÞch. Mét l·nh tô Håi gi¸o nãi r»ng chñ nghÜa thÕ tôc®ã ®· lo¹i ra ngoµi qu¸ nhiÒu... nhiÒu níc h¹n chÕ kh¨n trïm ®Çu... n¬i ngêi tatrïm kh¨n kh«ng ph¶i ®Ó khiªu khÝch, chØ ®¬n gi¶n ®Ó thÓ hiÖn niÒm tin ch©n thµnhcña hä vµ chóng ta kh«ng thÊy ë ®©u ®iÒu ®ã chia rÏ con ngêi (trÝch tõ B¸o c¸othêng niªn, n¨m 2003, vÒ Tù do t«n gi¸o quèc tÕ). NhiÒu n¨m sau, ngµy 6/6/2009, t¹i cuéc häp b¸o chung, Tæng thèng Ph¸pSarkozy còng ®· tá th¸i ®é bÊt ®ång vÒ viÖc Tæng thèng Mü Obama kªu gäi t«n trängquyÒn mang kh¨n trïm ®Çu cña phô n÷ Håi gi¸o. Obama phª ph¸n c¸c níc ph¬ngT©y cÊm mang kh¨n trïm ®Çu vµ mét phÇn trong lý luËn cña «ng dùa vµo c¸c luËn®iÓm cña mét sè tæ chøc vÒ quyÒn phô n÷ ë Ph¸p: “§iÒu quan träng lµ c¸c nícph¬ng T©y nªn tr¸nh viÖc ng¨n c¶n c¸c c«ng d©n Håi gi¸o thÓ hiÖn t«n gi¸o cña häkhi hä thÊy ®iÒu ®ã lµ thÝch hîp - ch¼ng h¹n, b»ng c¸ch quy ®Þnh xem phô n÷ Håi gi¸o* Sinh viªn Khoa X· héi häc, §¹i häc Bates, Mü Bản quyền thuộc viện Xã hội học www.ios.org.vn Mai Đặng Hiền Quân 99ph¶i mÆc g× ? Chóng ta kh«ng thÓ che dÊu sù thï ®Þch ®èi víi bÊt cø t«n gi¸o nµo díic¸i vá chñ nghÜa tù do. T«i kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ th¸i ®é cña c¸c níc kh¸c ®èivíi c¸ch lµm nµy. T«i nãi víi c¸c vÞ r»ng, ë níc Mü, th¸i ®é cña chóng t«i lµ chóng t«ikh«ng ®Þnh nãi víi mäi ngêi lµ hä ph¶i mÆc g×” - Obama nãi (trÝch tõ New Nation2009). Tõ c¸c trÝch dÉn trªn, ta thÊy cã sù kh¸c biÖt râ rµng gi÷a Mü, n¬i sinh viªn ®îcphÐp mÆc trang phôc vµ mang c¸c biÓu tîng t«n gi¸o ë nhµ trêng vµ Ph¸p, n¬i viÖc ®ãbÞ cÊm. §iÒu thó vÞ lµ, mÆc dï cã sù kh¸c biÖt vÒ mÆt chÝnh s¸ch xung quanh viÖc chophÐp sinh viªn thÓ hiÖn c¸c biÓu tîng t«n gi¸o t¹i trêng häc, c¶ hai quèc gia nµy ®Òulµ nh÷ng “quèc gia thÕ tôc”, ®iÒu ®îc thÓ hiÖn bëi hai tiªu chuÈn chÝnh: - C¸c qu¸ tr×nh ph¸p lý cña c¶ hai quèc gia ®Òu n»m ngoµi sù kiÓm so¸t cña t«n gi¸o - C¶ hai quèc gia ®Òu kh«ng cã t«n gi¸o chÝnh thøc còng nh v« thÇn (Smith 1999) VÊn ®Ò lµ ë chç c¶ Ph¸p vµ Mü thËm chÝ cßn ®îc coi lµ n¬i b¾t ®Çu sù ph¸t triÓncña c¸c quèc gia thÕ tôc ngµy nay. C¸c quèc gia thÕ tôc trë thµnh thÕ tôc hoÆc lµ khithµnh lËp nhµ níc hoÆc lµ khi thÕ tôc hãa nhµ níc, gièng nh trong c¸c phong trµov× “lacitД(quan niÖm thÕ tôc ë Ph¸p), hay v× viÖc t¸ch nhµ thê khái nhµ níc ë Mü(BaubÐrot, 2001). Cho dï ®éng th¸i cña qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh ch ...