Sự thay đổi thái độ về việc làm và cuộc sống vật chất của thanh niên Việt Nam

Nội dung bài viết "Sự thay đổi thái độ về việc làm và cuộc sống vật chất của thanh niên Việt Nam" phân tích sự thay đổi thái độ của thanh niên về việc làm và đời sống vật chất sau thời gian 5 năm ở Việt Nam, sự tin tưởng về vật chất trong tương lai,... Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn chuyên ngành Xã hội học, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự thay đổi thái độ về việc làm và cuộc sống vật chất của thanh niên Việt NamXã hội học, số 2(114), 2011 21X· héi häc thùc nghiÖm SỰ THAY ĐỐI THÁI ĐỘ VỀ VIỆC LÀM VÀ CUỘC SỐNG VẬT CHẤT CỦA THANH NIÊN VIỆT NAM NGUYỄN HỮU MINH* TRẦN THỊ HỒNG** Giới thiệu Đảng và Chính phủ Việt Nam luôn nhận thức sâu sắc thanh niên “là tương lai củađất nước, là lực lượng xã hội hùng hậu, có tiềm năng to lớn, xung kích trong công cuộcxây dựng và bảo vệ Tổ quốc” và coi việc “đào tạo, bồi dưỡng và phát huy thanh niên làtrách nhiệm của Nhà nước, gia đình và xã hội” (khoản 1 điều 4, Luật Thanh niên).Chính vì vậy, nhiều chính sách đã được ban hành, tạo điều kiện cho thanh niên pháttriển toàn diện. Trong những năm đầu thế kỷ 21, cùng với việc ban hành “Chiến lượcphát triển thanh niên Việt Nam đến 2010” (năm 2003), Quốc hội đã thông qua LuậtThanh niên năm 2005. Năm 2008, Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của BanChấp hành Trung ương về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanhniên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa được ban hành. Những văn bảnpháp luật và chính sách này đã thể chế hoá đầy đủ các chủ trương của Đảng về công tácthanh niên, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho việc giáo dục, bồi dưỡng thế hệ thanhniên, bảo đảm cho thanh niên có thêm điều kiện để học tập, rèn luyện, phát huy đầy đủnăng lực của mình. Vấn đề việc làm và thu nhập luôn là mối quan tâm sâu sắc của thanh niên. Việc tìmhiểu thái độ của thanh niên Việt Nam đối với vấn đề việc làm và đời sống vật chất trongbối cảnh biến đổi xã hội hiện nay có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng hành độngcủa thanh niên trong tương lai, nhằm chuẩn bị cho họ những kiến thức, và kỹ năng cầnthiết đáp ứng yêu cầu của giai đoạn hội nhập quốc tế sâu sắc. Bài viết này sử dụng số liệu Điều tra thanh niên và vị thành niên Việt Nam lần thứnhất (SAVY 2003, gọi tắt là SAVY1) và lần thứ hai (SAVY 2009, gọi tắt là SAVY2) đểphân tích sự thay đổi thái độ của thanh niên về việc làm và đời sống vật chất sau thời gian5 năm, giữa hai cuộc khảo sát1. Bên cạnh những phân tích mô tả và tương quan hai biến,bài viết đã sử dụng mô hình phân tích đa biến để kiểm nghiệm ảnh hưởng thực sự của mỗiđặc trưng nhân khẩu-xã hội trong mối quan hệ với các yếu tố khác đến thái độ của thanhniên đối với vấn đề việc làm và đời sống vật chất.* PGS.TS, Viện Gia đình và Giới.** ThS, Viện Gia đình và Giới.1 Xin xem thêm chi tiết về 2 cuộc khảo sát này ở “Báo cáo chung Điều tra Quốc gia về vị thành niên và thanh niên Việt Nam lần thứ II (SAVY2)” (Tổng cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình và các cơ quan khác, 2010). Trong bài viết này các tác giả dùng thuật ngữ “thanh niên” để chỉ chung cho các đối tượng khảo sát trong 2 cuộc khảo sát nêu trên (độ tuổi 14-25). Bản quyền thuộc viện Xã hội học www.ios.org.vn22 Sự thay đổi thái độ về việc làm và cuộc sống …... 1. Thanh niên thấy khó khăn trong tìm kiếm việc làm song vẫn lạc quan về khảnăng có được công việc mình yêu thích trong tương lai Tìm hiểu ý kiến của thanh niên về khả năng tìm việc làm hiện nay, kết quả SAVY2cho thấy có 27% cho rằng ngày nay tìm việc làm rất khó, khoảng một phần ba (32%) chorằng tìm việc làm hơi khó, 28% có ý kiến tìm việc làm khó hay dễ còn tùy vào công việc,và chỉ có 11% cho rằng tìm việc làm dễ (2% không có ý kiến về vấn đề này). Như vậy,có gần 2/3 số người được hỏi cho rằng ngày nay tìm việc làm là khó và rất khó. So sánhvới kết quả SAVY1, có thể thấy rằng tỷ lệ thanh niên cho rằng tìm việc làm “rất khó” ởSAVY2 là thấp hơn đối với tất cả các nhóm thanh niên. Có thể suy đoán rằng quá trình hộinhập quốc tế về kinh tế, việc triển khai các giải pháp của Chính phủ đưa đất nước ra khỏikhủng hoảng trong 2 năm vừa qua đã giúp cải thiện tình hình kinh tế-xã hội và giảm bớtkhó khăn trong vấn đề tìm việc làm đối với thanh niên. Sự thay đổi trong đánh giá là tươngđối đồng đều ở tất cả các nhóm (Biểu đồ 1). Thực tế cho thấy, mặc dù chỉ chiếm 34,5% tổng dân số độ tuổi lao động nhưnglực lượng thanh niên chiếm tới gần ½ tổng số người thất nghiệp trên cả nước (45,2%),trong đó nhóm tuổi 20-24 chiếm tỷ trọng lớn nhất (30%), cao gấp đôi tỷ lệ này ở nhómtuổi 15-19 (15,2%) (Tổng cục Thống kê, 2009: 76). Mỗi năm nước ta có thêm 1,4 triệulao động mới bổ sung vào lực lượng lao động, chưa tính đến số lao động thất nghiệptồn đọng từ trước. Trong khi số việc làm mới chỉ tăng lên 2,5%/năm thì mức tăng3,3%/năm tỷ lệ thanh niên bước vào độ tuổi lao động thực sự gây ra sức ép lớn chothanh niên trong quá trình tìm việc làm (Đặng Nguyên Anh, 2007: 112). Những con sốnày lý giải vì sao một tỷ lệ lớn thanh niên cho rằng họ gặp khó khăn trong ...