Sự tích lũy photpho trong cây lúa dưới tác động của supe lân, phân lân nung chảy và photphorit

Nghiên cứu sự tích lũy photpho trong cây giúp ta biết được khả năng sử dụng phân lân của cây, từ đó đề xuất biện pháp sử dụng phân bón một cách có hiệu quả. Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu ban đầu của chúng tôi về sự tích lũy photpho trong cây lúa giống Khang dân 18 dưới tác động của supe lân, phân lân nung chảy và photphorit.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Sự tích lũy photpho trong cây lúa dưới tác động của supe lân, phân lân nung chảy và photphorit JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Natural Sci., 2013, Vol. 58, No. 3, pp. 69-75 This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn SỰ TÍCH LŨY PHOTPHO TRONG CÂY LÚA DƯỚI TÁC ĐỘNG CỦA SUPE LÂN, PHÂN LÂN NUNG CHẢY VÀ PHOTPHORIT Vũ Văn Hiển1 và Phạm Việt Hà2 1 Khoa Sinh học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 Trường THPT Lý Thường Kiệt, Gia Lâm, Hà Nội Tóm tắt. Để tìm hiểu tác động của supe lân, phân lân nung chảy và photphorit đến sự tích lũy photpho trong cây lúa, chúng tôi tiến hành một thí nghiệm trong chậu tại vườn Thực nghiệm thuộc khoa Sinh học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Mỗi chậu thí nghiệm chứa 10 kg đất phù sa sông Hồng đã được phơi khô trong không khí. Lượng phân bón cho mỗi chậu thí nghiệm là 2,7 g phân hữu cơ, 1,25 g supe lân, 1,45 g phân lân nung chảy và 1,45 g photphorit. Mỗi công thức thí nghiệm được lặp lại bốn lần. Các chậu thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên. Kết quả nghiên cứu cho thấy photpho phân bố không đều trong cây. Ở giai đoạn đẻ nhánh khoảng 60% photpho trong cây được tích lũy ở thân. Ở giai đoạn trổ bông một phần photpho trong thân lá được vận chuyển đến bông. Ở giai đoạn thu hoạch phần lớn photpho được tích lũy trong hạt. Trong 3 loại phân bón sử dụng trong thí nghiệm, supe lân có tác động tích cực nhất đến sự tích lũy photpho trong cây, tiếp đó là phân lân nung chảy và cuối cùng là photphorit. Từ khóa: Tích lũy, photpho, supe lân, lân nung chảy, photphorit, cây lúa.1. Mở đầu Vai trò của photpho trong cơ thể thực vật nói chung và cây lúa nói riêng rất quantrọng và đa dạng. Photpho tham gia vào cấu trúc nhiều chất hữu cơ quan trọng như AND,ARN, photphoprotein, photpholipit. . . Photpho là thành phần không thể thiếu được củanhiều chất hữu cơ quan trọng điều tiết các quá trình trao đổi chất và năng lượng như cáchợp chất cao năng (ATP, ADP. . . ), các coenzim (NAD, NADP, FAD,. . . ) [8]. Các vai tròsinh lí, hóa sinh nêu ở trên có liên quan chặt chẽ với lượng photpho tích lũy trong cây.Trong số các nguyên tố dinh dưỡng cần thiết đối với cây lúa, photpho chiếm vị trí thứhai sau nitơ. Vì vậy, trên thế giới đã có khá nhiều công trình nghiên cứu về dinh dưỡngphotpho của cây lúa được công bố. Năm 1981, Shouichi Y. đã công bố những thông tin vềNgày nhận bài: 25/1/2013. Ngày nhận đăng: 22/5/2013.Tác giả liên lạc: Vũ Văn Hiển, địa chỉ e-mail: hienvv@hnue.edu.vn 69 Vũ Văn Hiển và Phạm Việt Hàhiệu lực của phân lân đối với lúa [11]. Hirata H (1982) công bố kết quả nghiên cứu về tácđộng của việc bón thiếu lân và kali đến dịch tiết của rễ cây lúa mì và lúa gạo [6]. Kết quảnghiên cứu về hấp thụ và tích lũy photpho trong cây lúa được tìm thấy trong công trìnhcủa Yashuco Sasaki and Hiroshi Hirata năm 1995 [14]. . . Ở nước ta cũng đã có một sốcông trình nghiên cứu về dinh dưỡng photpho của cây lúa được công bố trong các tài liệu[1, 4, 5, 7, 9, 10]. Tuy nhiên, những nghiên cứu ở nước ta mới chỉ tập trung vào hướng tìmhiểu ảnh hưởng của phân lân đến các chỉ tiêu sinh lí sinh trưởng, năng suất và chất lượnglúa gạo. Những nghiên cứu về sự xâm nhập và tích lũy photpho trong các cơ quan khácnhau của cây lúa còn rất ít. Nghiên cứu sự tích lũy photpho trong cây giúp ta biết đượckhả năng sử dụng phân lân của cây, từ đó đề xuất biện pháp sử dụng phân bón một cáchcó hiệu quả. Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu ban đầu của chúng tôi về sự tíchlũy photpho trong cây lúa giống Khang dân 18 dưới tác động của supe lân, phân lân nungchảy và photphorit.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Phương pháp nghiên cứu * Bố trí thí nghiệm: Thí nghiệm được tiến hành trong chậu sứ có dung tích 10 kg đất. Đất thí nghiệm làđất phù sa sông Hồng trồng lúa được lấy ở hợp tác xã Thượng Cát, Từ Liêm, Hà Nội. Thínghiệm được tiến hành với các công thức sau (lượng phân bón cho 1 chậu): Công thức 1: Nền - 2,7 g phân hữu cơ + 0,87 g urê + 0,2 g KCl; Công thức 2: Nền + 1,25 g supe lân; Công thức 3: Nền + 1,45 g lân nung chảy; Công thức 4: Nền + 1,45 g photphorit. (Lượng phân bón tương đương với 8 tấn phân hữu cơ + N120 + P60 + K30 kg/ha). Thí nghiệm được nhắc lại 4 lần. Thí nghiệm được tiến hành trong hai vụ : vụ mùanăm 2009 và vụ xuân năm 2010, tại vườn Thực nghiệm, khoa Sinh học, trường Đại họcSư phạm Hà Nội. * Lấy mẫu phân tích: Mẫu phân tích được lấy ở 3 giai đoạn: đẻ nhánh, trổ bông vàthu hoạch. Mỗi chậu thí nghiệm lấy một cây làm mẫu phân tích. * Chỉ tiêu nghiên cứu và phương pháp xác định: - H ...