TÀI LIỆU LUYỆN THI TỐT NGHIỆP VÀ TUYỂN SINH KHỐI C_LỊCH SỬ (VIỆT NAM)

Tham khảo tài liệu tài liệu luyện thi tốt nghiệp và tuyển sinh khối c_lịch sử (việt nam), tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TÀI LIỆU LUYỆN THI TỐT NGHIỆP VÀ TUYỂN SINH KHỐI C_LỊCH SỬ (VIỆT NAM) TÀI LIỆU LUYỆN THI TỐT NGHIỆP VÀ TUYỂN SINH KHỐI C_LỊCH SỬ (VIỆT NAM) 2011-2012 BÀI 1 NHỮNG CHUYỂN BIẾN MỚI VỀ KINH TẾ - XÃ HỘI Ở VIỆT NAM TỪ SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT 1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp 1.1. Bối cảnh Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, nước Pháp bị tổn thất nặng nề: hàng lo ạt nhà máy,đường sá, cầu cống và làng mạc bị tàn phá, sản xuất công nghi ệp b ị đình tr ệ, l ạm phát tràn lan,giá cả gia tăng. Để nhanh chóng khắc phục những thiệt hại, ổn định tình hình kinh t ế - xã h ội, chính quy ềnPháp đã ra sức khôi phục và thúc đẩy sản xuất trong nước, đồng thời tăng cường đầu tư khai tháccác nước thuộc địa của Pháp ở Đông Dương và Châu Phi. 1.2. Chính sách khai thác của Pháp ở Đông Dương Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân Pháp đã chính thức tri ển khai chương trình khaithác lần thứ hai ở Đông Dương, trong đó có Việt Nam; Tư bản Pháp đã tăng cường đầu tư vào Việt Nam với quy mô lớn, trung ch ủ yếu vào lĩnhvực nông nghiệp và khai thác khoáng sản: trong 6 năm (1924 - 1929), t ổng s ố v ốn đ ầu t ư vàoĐông Dương, trong đó chủ yếu là Việt Nam lên đến 4 tỉ Phờ - răng (tăng 6 l ần so v ới 20 nămtrước chiến tranh). Chương trình khai thác lần thứ hai đã làm biến đổi mạnh mẽ nền kinh tế Việt Nam. 1.3. Hoạt động đầu tư khai thác lần thứ hai ở Việt Nam * Trong nông nghiệp Năm 1927, số vốn đầu tư vào nông nghiệp mà chủ yếu là lập các đ ồn đi ền cao su lên đ ến400 triệu phờ-răng, tăng 10 lần so với trước chiến tranh; di ện tích cao su năm 1930 tăng lên120.000 ha (năm 1918: 15.000 ha) và nhiều công ty cao su m ới ra đ ời nh ư: Đ ất Đ ỏ, Mis ơlanh,Công ty trồng trọt cây nhiệt đới... * Trong lĩnh vực khai mỏ Tư bản Pháp Các công ty than đã có trước đây: tăng cường đầu tư và khai tập trung thác. đầu tư vào Lập thêm nhiều công ty than mới: Công ty than Hạ Long - lĩnh vực khai Đồng Đăng; Công ty than và kim khí Đông Dương; Công ty than thác than và khoáng sản Tuyên Quang; Công ty than Đông Triều. * Tiểu thủ công nghiệp: Thực dân Pháp mở thêm nhiều cơ sở gia công, chế biến: + Nhà máy sợi ở Nam Định, Hải Phòng; nhà máy rượu ở Hà Nội, Nam Đ ịnh, Hà Đông; nhàmáy diêm ở Hà Nội, Hàm Rồng, Bến Thủy. + Nhà máy đường Tuy Hòa, nhà máy xay xác, chế biến gạo Chợ Lớn…. * Thương nghiệp: Giao lưu buôn bán nội địa được đẩy mạnh, đặc bi ệt là ngo ại th ương: tr ước chi ến tranh,hàng hóa Pháp nhập vào Đông Dương chiếm 37%, đến năm 1930 đã lên đến 63%. Pháp thực hiện chính sách đánh thuế nặng đối với hàng hoá nước ngoài nhập vào Vi ệt Namđể tạo thuận lợi cho hàng hóa Pháp nhập khẩu vào Việt Nam. * Giao thông vận tải tiếp tục được đầu tư phát triển, đặc biệt là hệ thống đường sắt vàđường thủy nhằm phục vụ cho công cuộc khai thác, vận chuyển vật liệu và hàng hoá. Các đô th ịđược mở rộng và cư dân thành thị cũng tăng nhanh. * Tài chính ngân hàng Ngân hàng Đông Dương nắm quyền chỉ huy nền kinh tế Đông Dương: n ắm quyền pháthành giấy bạc và có nhiều cổ phần trong hầu hết các công ty tư bản Pháp.. * Ngoài ra, thực dân Pháp còn bóc lột nhân dân ta bằng các loại thuế khóa nặng nề. Nh ờvậy, ngân sách Đông Dương thu được năm 1930 tăng gấp 3 lần so với năm 1912. 2. Chính sách chính trị - xã hội và văn hoá – giáo dục của thực dân Pháp 2.1. Chính trị - xã hội Một mặt, thực dân Pháp thi hành chính sách chuyên chế tri ệt để, tăng c ường h ệ th ống c ảnhsát, mật thám, nhà tù để trấn áp các hoạt động cách mạng. 1 TÀI LIỆU LUYỆN THI TỐT NGHIỆP VÀ TUYỂN SINH KHỐI C_LỊCH SỬ (VIỆT NAM) 2011-2012 Mặt khác, tiến hành một số cải cách chính trị - hành chính, lôi kéo m ột b ộ ph ận đ ịa ch ủ vàtư sản Việt Nam tham gia vào Hội đồng quản hạt ở Nam kỳ, Vi ện dân bi ểu B ắc kỳ và Trung kỳ,khai thác vai trò của bộ máy chính quyền phong kiến tay sai. 2.2. Văn hoá - giáo dục Hệ thống giáo dục Pháp - Việt được mở rộng từ c ấp ti ểu học đến trung h ọc, cao đ ẳng vàđại học, nhằm đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ phục vụ cho việc khai thác và cai trị c ủa Pháp. Cho phép hàng chục tờ báo, tạp chí bằng chữ Qu ốc ngữ và ti ếng Pháp ho ạt đ ộng, khuy ếnkhích xuất bản các sách báo cổ vũ chủ trương “Pháp - Việt đề huề”, gieo rắc ảo tưởng hòa bìnhvà hợp tác giữa chúng với bọn bù nhìn. Các trào lưu tư tưởng, khoa học – kĩ thuật, văn hóa nghệ thuật phương tây du nhập vào ViệtNam. Bên cạnh đó, chúng còn khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan và tệ nạn xã hội. Các yếu tố văn hóa truyền thống, văn hóa mới ti ến bộ, ngo ại lai, nô d ịch cùng t ồn t ại, đanxen và đấu tranh với nhau. 3. Những chuyển biến mới về kinh tế và xã hội Việt Nam 3.1. Chuyển biến về kinh tế Thực dân Pháp đã du nhập vào Việt Nam quan hệ sản xuất Tư bản ch ủ nghĩa trong m ộtchừng mực nhất định đan xen với quan hệ sản xuất phong kiến. Các ngành kinh tế - kĩ thuật của tư bản Pháp ở Việt Nam phát triển hơn trước. Mặc dù vậy, nền kinh tế Việt Nam vẫn rất lạc hậu, mất cân đối và lệ thu ộc vào n ền kinhtế Pháp, nhân dân ta càng đói khổ hơn. 3.2. Chuyển biến về giai cấp Công cuộc khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp đã làm cho xã hội Vi ệt Nam có s ự phânhoá sâu sắc, bên cạnh các giai cấp cũ (Địa chủ - phong ki ến và nông dân) đã xu ất hi ện các giaicấp mới (Tư sản, tiểu tư sản và công nhân) với quyền lợi, địa vị và thái độ chính trị khác nhau. 3.2.1. Giai cấp địa chủ - phong kiến Một bộ phận được thực dân Pháp dung dưỡng để làm chỗ dựa ch ...