Tăng thân nhiệt ác tính – ca lâm sàng

Tăng thân nhiệt ác tính (TTNAT) là một tai biến nghiêm trọng, hiếm gặp trong gây mê. Tỉ lệ tử vong cao nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị với Dantrolene. TTNAT xảy ra ở trẻ em nhiều hơn người lớn khi gây mê (GM) – phẫu thuật (PT). Bài viết trình bày ca lâm sàng nhằm cảnh báo về TTNAT, chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tăng thân nhiệt ác tính – ca lâm sàngNghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 3 * 2016 TĂNG THÂN NHIỆT ÁC TÍNH – CA LÂM SÀNG Phan Thị Minh Tâm*, Nguyễn Thị Thanh Phương1, Phạm Công Minh Tiến1TÓMTẮT Đặt vấn đề: tăng thân nhiệt ác tính (TTNAT) là một tai biến nghiêm trọng, hiếm gặp trong gây mê. Tỉlệ tử vong cao nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị với Dantrolene. TTNAT xảy ra ở trẻ em nhiềuhơn người lớn khi gây mê (GM) – phẫu thuật (PT). Mục tiêu: trình bày ca lâm sàng nhằm cảnh báo về TTNAT, chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời. Ca lâm sàng: một bé trai 9 tuổi, 35kg bị viêm phúc mạc do viêm ruột thừa vỡ. Bệnh nhân (BN) đượcGM để PT nội soi. Dẫn mê với Fentanyl, Propofol và Esmeron, duy trì mê với Isoflurane. EtCO2 tăng45mmHg lúc bơm hơi và cuối cuộc mổ là 55mmHg. Thời gian mổ là 100 phút. Sau khi chuyển ra phòng hồitinh 10 phút, mặt BN đỏ rực, thở nhanh, M 160 – 170l/phút, TO 41,7OC. Thử khí máu ngay cho kết quả pH:7, pCO2: 99mmHg, pO2: 350mmHg, BE: -7,7mmol/l, HCO3: 24,6mmol/l, K+: 5mmol/l. BN được xử trí cấpcứu TTNAT với Dantrolene, truyền dịch lạnh, NaHCO3, Furosemide. Sau 60 phút TO 38,7OC, sinh hiệuổn, BN được chuyển về hồi sức theo dõi và xuất viện sau 1 tuần. Kết luận: TTNAT là bệnh về dược lý di truyền tiềm ẩn chỉ xảy ra sau khi tiếp xúc với một số thuốc mêkhí và dãn cơ khử cực. Nó thường liên quan đến rối loạn di truyền trên gien RYR1 ở mạng lưới cơ tương ởcơ vân. Xử trí quan trọng nhất là chẩn đoán TTNAT sớm và điều trị Dantrolene kịp thời thì mới có thểgiảm được tỉ lệ tử vong. Từ khóa: Tăng thân nhiệt ác tính, Dantrolene.ABSTRACT MALIGNANT HYPERTHERMIA – CASE REPORT Phan Thi Minh Tam, Nguyen Thi Thanh Phuong, Pham Cong Minh Tien *Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 20 - No 3 - 2016: 98 - 103 Background: Malignant hyperthermia (MH) is a rare and severe complication in anesthesia. Mortalityand morbidity are high if MH is not diagnosed early. It happens more in children than adult in anesthesia. Purposes: we present a case report to warn about MH, and how to diagnose early and manage MHimmediately. Case report: It was a 9 years old boy, 35kg, hospitalized of peritonitis caused by ruptured appendicitis.He was anesthetized with Fentanyl, propofol and Esmeron and maintained with Isoflurane. We remarkedthat EtCO2 raised 45mmHg during CO2 pumping and 55mmHg at the end of the intervention. Theoperation time was 100 minutes. At the recovery room, after 10min his face became red, pulse increased 160– 170b/min, temperature 41.7O. Blood gas test showed an acidosis with pH: 7; pCO2: 99mmHg; pO2:350mmHg; BE: -7.7mmol/l; HCO3: 24.6mmol/l; K+: 5mmol/l. We confirmed patient having MH crisis andusing Dantrolene 3mg/kg IV, infusing cool saline, NaHCO3, Furosemide. After 60min his temperature was38o7C, his vital sign was stable. He was followed up at the ICU and discharged from hospital after one week. Conclusions: MH is a potentially pharmacogenetic condition that happens after expose to volatileanesthetic agents or depolarizing muscle relaxants. It is usually related to the RYR1 gene mutation on theskeletal muscle endoplasmic reticulum. The important step in management is to first consider diagnosis and * Bệnh viện Nhi Đồng 2 Tác giả liên lạc: ThS BS Phan Thị Minh Tâm ĐT: 0903363352 Email: ptmtam@gmail.com98Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 20 * Số 3 * 2016 Nghiên cứu Y họcDantrolene treatment can reduce mortality. Key words: Malignant hyperthermia. Dantrolene. ĐẶTVẤNĐỀ 90lần/phút; HA 110/55 mmHg, tim phổi bình thường, đề kháng bụng hố chậu Phải. Xét Tăng thân nhiệt ác tính (TTNAT) là một nghiệm (XN) công thức máu cho thấy BC hội chứng được đặc trưng bởi sự tăng tiêu tăng cao. thụ oxy đột ngột và sản sinh nhiều acid lactic BN được khởi mê với Fentanyl, Propofol, trong cơ vân, gây ra tăng thân nhiệt, toan Esmeron; duy trì mê với Isoflurane. M 108 – chuyển hóa và hô hấp, co cứng cơ, kích thích 120l/1’ HA 105/55mmHg, EtCO2 35mmHg. thần kinh giao cảm và tăng tính thấm tế bào. Khi bơm hơi phúc mạc EtCO2 tăng nhẹ 45 TTNAT là tai biến rất nghiêm trọng có thể mmHg, điều chỉnh thông số thở 25 l/1’ thì xảy ra trong hoặc sau gây mê. Tỷ lệ tử vong là EtCO2 giảm về 40 mmHg, thân nhiệt 37,5oC. 90% trước khi có Dantrolène ...